Πριν από έναν περίπου χρόνο, πέρυσι στα τέλη Αυγούστου, είχαμε δημοσιεύσει άρθρο σχετικό με τα δύο διαφορετικά πρότυπα της τεχνολογίας απόδοσης χρώματος HDR, τα HDR10 και Dolby Vision - και είχαμε χαρακτηρίσει την ύπαρξη και των δύο στην αγορά ως "πόλεμο των χρωμάτων", όπως θα είχαμε κάνει στο παρελθόν π.χ. με αντίπαλα φορμά οπτικών δίσκων. Το είχαμε κάνει σε μία προσπάθεια να εξηγήσουμε για ποιούς λόγους οι διαφορετικές προδιαγραφές τους θα έχουν ως συνέπεια την διαφορετική στάση των κατασκευαστών συσκευών και των παρόχων περιεχομένου απέναντι στο καθένα από τα δύο αυτά φορμά. Η εικόνα HDR τότε βρισκόταν ακόμη σε διαδικασία εξέλιξης - από κάποιες απόψεις ακόμη βρίσκεται, όμως στο μεδσοδιάστημα έγινε σημαντική πρόοδος και η κατάσταση έχει σε μεγάλο βαθμό αποσαφηνιστεί. Και στην ερώτηση "υπάρχει, τελικά, πόλεμος των χρωμάτων όταν μιλάμε για το HDR10 και το Dolby Vision;" μπορεί να απαντηθεί. Έστω κι αν οι απαντήσεις είναι... ξανά δύο και διαφορετικές μεταξύ τους. Ταιριαστά.
Σε όλη τη διάρκεια του τελευταίου 12μήνου η "πολεμική" που αναπτύχθηκε γύρω από το συγκεκριμένο θέμα είχε ως σκοπό εν πολλοίς να χαρακτηρίσει την αντιπαλότητα των δύο προτύπων ως... πρακτικά μη υπαρκτή: η συλλογιστική ήταν πως το HDR10 και το Dolby Vision "δεν μπορούν να είναι σε σύγκρουση από την στιγμή που το ένα είναι υποσύνολο του άλλου". Υπενθυμίζουμε πως το HDR10 την διευρυμένη χρωματική παλέτα μιας ταινίας ή τηλεοπτικής σειράς με τρόπο "αποφασισμένο" εξ αρχής, δεν μεταβάλλει δηλαδή την παλέτα αυτή στη διάρκεια της ροής της εικόνας και δεν προσαρμόζει τα χρώματα ώστε να τονίζονται οι περισσότερο "γυαλιστεροί" ή "σκοτεινοί" τόνοι και οι ενδιάμεσοί τους. Το Dolby Vision, από την άλλη πλευρά, είναι σε θέση να μεταβάλλει δυναμικά την παλέτα της απεικόνισης ενός φιλμ ή επεισοδίου από σκηνή σε σκηνή ή και από καρέ σε καρέ, αποδίδοντας έτσι με τρόπο σαφώς καλύτερο και όχι "flat" τα πρόσθετα χρώματα της τεχνολογίας HDR.
Το πρότυπο HDR10 είχε, βεβαίως, δύο συγκεκριμένα πλεονεκτήματα έναντι του Dolby Vision: αφενός προσφερόταν και προσφέρεται στους κατασκευαστές και παρόχους περιεχομένου δωρεάν (ενώ για το Dolby Vision καταβάλλεται αντίτιμο πνευματικών δικαιωμάτων), αφετέρου είναι ενσωματωμένο στις τεχνικές προδιαγραφές των δίσκων Ultra HD Blu-ray ως minimum για την απεικόνιση HDR (ενώ το Dolby Vision είναι προαιρετικό). Γνωρίζαμε πως το δεύτερο είναι ανώτερο τεχνικά, όμως θεωρούσαμε πως δεν θα δεχθεί όλη η αγορά να καταβάλλει υπολογίσιμα χρήματα στην Dolby και για την εικόνα, πέρα από αυτά που καταβάλλει ήδη για τον ήχο (κάτι που έχει πάντως αποδειχθεί αληθινό). Το πρόβλημα είναι πως όλα αυτά τα συζητούσαμε μέχρι και τον περασμένο μήνα στην ουσία... θεωρητικά, καθώς δεν είχαμε στην διάθεσή μας ούτε ένα δισκάκι Ultra HD Blu-ray με εικόνα Dolby Vision και HDR10 ώστε να είναι εφικτή η σύγκριση της εικόνας των δύο προτύπων στην ίδια ταινία (οι Δικτυακές εκδοχές ταινιών/σειρών δεν είναι της ίδιας ποιότητας απεικόνισης).
Εδώ και λίγες εβδομάδες υπάρχουν όμως τέτοια δισκάκια, όπως αυτά των ταινιών Despicable Me και Despicable Me 2, και η γνώμη όσων ήταν σε θέση να κάνουν την σύγκριση αυτή - με το μόνο UHD BD player ικανό να τα αναπαράγει, το Oppo UDP-203/205 - είναι η ίδια: η διαφορά ανάμεσα στην απεικόνιση Dolby Vision και την HDR10 δεν είναι απλώς υπαρκτή ή ορατή. Είναι πολύ σημαντική και εμφανής τόσο σε τηλεοράσεις LED/LCD όσο και σε OLED. Γεγονός που σημαίνει ότι στο εξής το HDR10 θα είναι στην ουσία το "βασικού επιπέδου" πρότυπο υλικού HDR, ενώ το Dolby Vision το "επιθυμητό". Το "καλό". Κάτι που με την σειρά του σημαίνει πως ναι μεν ο,τιδήποτε υποστηρίζει Dolby Vision υποστηρίζει εξ ορισμού και HDR10, αλλά και πως πολλοί καταναλωτές "μπαίνουν στην διαδικασία" πια να επιλέξουν συσκευές προβολής ή/και αναπαραγωγής, Δικτυακές υπηρεσίες και ενδεχομένως ταινίες σε UHD BD (αν ενδιαφέρονται πολύ για τον τεχνικό τους τομέα), βάσει του αν όλα αυτά τα προϊόντα υποστηρίζουν Dolby Vision ή "απλώς" HDR10. Και δεν είναι κάθε τέτοια περίπτωση ένας μικρός... "πόλεμος" ανάμεσα σε επιλογές που διεκδικούν τα ίδια χρήματα;
Σαφώς αντιπροσωπευτικό (περισσότερο αντιπροσωπευτικό... δεν γίνεται) πρακτικό παράδειγμα της θέσης που υποστηρίζουμε, μπορεί να βρει κανείς εξετάζοντας το BDP-X800: το UHD Blu-ray player που η Sony εδώ και κάποιο καιρό διαθέτει στην αγορά. Το X800 είναι εξαιρετικό συνολικά δισκοπαικτικό, όμως στην παρούσα φάση δεν υποστηρίζει το πρότυπο Dolby Vision και δεν έχει καταστεί σαφές αν μπορεί να το κάνει (και αν η Sony έχει σκοπό να προσφέρει σχετική αναβάθμιση λογισμικού ή όχι). Βάσει και μόνο αυτού του στοιχείου, προκύπτει μία καταναλωτική επιλογή: να το αγοράσει κανείς στα €419 με την ελπίδα πως θα υποστηρίξει Dolby Vision στο μέλλον (αποδεχόμενος την πιθανότητα να μην το κάνει ποτέ), να αγοράσει αντί €849 το Oppo BDP-203 που υποστηρίζει ήδη Dolby Vision ή να αγοράσει αντί €329 το LG UP970, το οποίο δεν είναι του ίδιου επιπέδου συνολικής ποιότητας αλλά η κορεατική εταιρεία έχει υποσχεθεί πως θ' αναβαθμίσει σε συμβατό με Dolby Vision;
Όταν όλα έχουν ειπωθεί... ας μην γελιόμαστε: μπορεί το HDR10 και το Dolby Vision να μην βρίσκονται σε "κατά μέτωπο" αντιπαλότητα τύπου "ο θάνατός σου, η ζωή μου" - όπως ήταν π.χ. τα πρότυπα Blu-ray/HD-DVD ή VHS/Betamax - όμως επιλέγοντας κανείς συσκευές ή υπηρεσίες που υποστηρίζουν το πρώτο και όχι το δεύτερο "αναλαμβάνει ρίσκο" ανάλογο μ' εκείνων των περιπτώσεων. Το ίδιο κάνουν και όσες Δικτυακές υπηρεσίες δεν υποστηρίζουν το Dolby Vision αλλά περιορίζονται στο HDR10: "αναλαμβάνουν το ρίσκο" οι καταναλωτές που γνωρίζουν την διαφορά να μην προτιμήσουν αυτές, αλλά τον ανταγωνισμό τους. Το HDR10 θα είναι πάντοτε παρόν, αφού είναι το απολύτως minimum και υποχρεωτικά περιλαμβάνεται στις προδιαγραφές μιας ταινίας/σειράς ώστε αυτή να χαρακτηριστεί εμπορικά ως "HDR". Όμως σε 12-18 μήνες από σήμερα θα έχει αυτό σημασία π.χ. για το κοινό που αγοράζει δίσκους UltraHD Blu-ray, το οποίο θα γνωρίζει για την καλύτερη απεικόνιση του προτύπου Dοlby Vision και δικαίως για τα χρήματά του θα την ζητά; Αυτό είναι κάτι που απομένει ν' αποδειχθεί και περιμένουμε μ' ενδιαφέρον να διαπιστώσουμε... έμπρακτα.