Με την απαραίτητη... επισημότητα - έστω και αν πρακτικά δεν υπάρχει κάτι καινούργιο σε σχέση με αυτά που είχαν ήδη δημοσιοποιηθεί στο πλαίσιο της CES 2015 και αυτά που διέρρεαν στο Web κατά τη διάρκεια του 2014 - ο σύνδεσμος BDA που είχε διαμορφώσει και το πρότυπο δίσκων Blu-ray ανακοίνωσε τις τελικές προδιαγραφές των διαδόχων τους. Οι δίσκοι Ultra HD Blu-ray προσφέρουν όλα εκείνα που αναφέραμε και στις αρχές της χρονιάς: χωρητικότητα 66 ή 100 GB, ανάλυση εικόνας 3840x2160 γραμμών, υποστήριξη διευρυμένης χρωματικής γκάμας του προτύπου BT.2020, υποστήριξη της απόδοσης χρώματος κατά HDR, δυνατότητα απόδοσης κίνησης στα 60 καρέ ανά δευτερόλεπτο. Η κωδικοποίηση των ταινιών θα βασίζεται στον αλγόριθμο H.265 (γνωστό και ως HEVC) και το υποστηριζόμενο βάθος χρώματος θα αυξηθεί από τα σημερινά 8-bit, στα 10-bit. Μέχρι στιγμής, όλα γνωστά.

Κάποια νέα στοιχεία, πάντως, προέκυψαν από την ανακοίνωση - έστω και δευτερεύουσας σημασίας. Ο σύνδεσμος BDA, για παράδειγμα, έκανε λόγο για "ψηφιακή γέφυρα" η οποία θα επιτρέψει στους καταναλωτές που αγοράζουν ταινίες σε Ultra HD Blu-ray, να τις παρακολουθούν και σε άλλες συσκευές νόμιμα (όπως τα σημερινά συνοδευτικά digital copies των Blu-ray δηλαδή). Λόγος έγινε επίσης για επιβεβλημένη "προς τα πίσω" συμβατότητα στα νέα Ultra HD Blu-ray player με τους σημερινούς δίσκους Blu-ray... αλλά προαιρετική με τους δίσκους Blu-ray 3D (κάτι που ερμηνεύεται ποικιλοτρόπως και μόνο πρακτικά θα μπορέσουμε να διαπιστώσουμε τί σημαίνει για το μέλλον των ταινιών στερεοσκοπικής εικόνας). Στον τομέα του ήχου άλλωστε επιβεβαιώθηκε, επίσημα πλέον, υποστήριξη και για τα δύο νέα, αντίπαλα αντικειμενοστρεφή φορμά, το Dolby Atmos και το DTS:X.

Λόγος δεν έγινε από τον BDA για το αν και κατά πόσο οι νέοι δίσκοι Ultra HD Blu-ray μπορούν να αξιοποιήσουν το Internet για την άντληση περιεχομένου α λα BD Live - αλλά με το χαρακτηριστικό αυτό να μην έχει αποδειχθεί ιδιαίτερα δημοφιλές, δεν... χάνουμε τον ύπνο μας ακριβώς για το θέμα. Αναμένουμε πάντως να υποστηρίζονται άλλα χαρακτηριστικά του προτύπου Blu-ray 1.1 ή νεώτερων, όπως π.χ. το λεγόμενο sequence branching (η "διακλάδωση" των chapters ενός φιλμ ώστε στον ίδιο δίσκο να βρίσκονται π.χ. η έκδοση Theatrical και η έκδοση Director's Cut) καθώς και η κλήση extras κατά την θέαση της εκάστοτε ταινίας σε οποιοδήποτε σημείο της ή σε συγκεκριμένα σχετικά. Αναμένουμε επίσης πως - βάσει των δηλώσεων του BDA για την πώληση των πνευματικών δικαιωμάτων του νέου φορμά στους κατασκευαστές μέσα στο καλοκαίρι - τα φετινά Χριστούγεννα θα υπάρχουν διαθέσιμα προς πώληση Ultra HD Blu-ray player από τρεις τουλάχιστον εταιρείες: την Panasonic, τη Samsung και τη Sony. Η τελευταία, δε, περιμένουμε πως θα προσφέρει και τον μεγαλύτερο αριθμό από ταινίες σε δίσκους Ultra HD Blu-ray, αρχικά τουλάχιστον.

Στο Αθηνόραμα Digital, πάντως, δεν μπορούμε παρά να τρέφουμε αμφιβολίες σχετικά με τις εμπορικές προοπτικές του προτύπου Ultra HD Blu-ray στην παγκόσμια αγορά. Αυτό μπορεί να μην έχει να αντιμετωπίσει κάποιο άλλο πρότυπο για την καθιέρωσή του (όπως χρειάστηκε να κάνει το Blu-ray με το HD-DVD τα πρώτα δύο χρόνια της πορείας του), όμως οι υπηρεσίες διανομής ταινιών μέσω Internet είναι σήμερα ωριμότερες από ποτέ και ορισμένες από αυτές έχουν ήδη ξεκινήσει να προσφέρουν υλικό σε υπερυψηλή ευκρίνεια (εικόνα 4K) εδώ και έναν χρόνο τουλάχιστον. Ανάμεσά τους ξεχωρίζουν βέβαια οι Netflix και Amazon Instant Video, ενώ και η ίδια η Sony έχει εκτενέστατη online βιβλιοθήκη ταινιών (περιορισμένη όμως μόνο στις δικές της συσκευές). Η συνήθεια της συλλογής φιλμ σε υλικό μέσο δεν... "κόβεται" εύκολα, ναι, όμως η ευκολία της θέασης μιας ταινίας πατώντας 2-3 πλήκτρα στο τηλεχειριστήριο είναι επίσης μεγάλη. Και, όσο περνούν τα χρόνια, όλο και πιο πολύ αμφιβάλλουμε για το αν και κατά πόσο είναι αρκετό σε... ποσοστιαίες μονάδες το κοινό εκείνο που συνειδητά απαιτεί την υψηλότερη ποιότητα σε εικόνα και ήχο, όταν στα μάτια όλων των υπολοίπων η συμπιεσμένη και συμβιασμένη ποιότητα των Δικτυακών ταινιών είναι αυτό που λέμε "good enough".

Από την άλλη πλευρά... "όλα τριγύρω αλλάζουνε κι όλα τα ίδια μένουν" σε συγκεκριμένους τομείς της τεχνολογικής εξέλιξης του πλανήτη - και η ταχύτητα πρόσβασης στο Internet παραμένει ένας από αυτούς. Όταν είχαν πρωτοεμφανιστεί τα Blu-ray το 2006 (ακόμη και όταν αργότερα είχαν επικρατήσει πια) "έδιναν και έπαιρναν" οι συζητήσεις για το αν και κατά πόσο αυτά "θα προλάβουν" να αποκτήσουν αρκετό μερίδιο αγοράς πριν οι Δικτυακές υπηρεσίες διανομής ταινιών καθιερωθούν ανεπιστρεπτί. Εννέα χρόνια μετά; Οι περισσότερες χώρες του Δυτικού κόσμου προσφέρουν μεν σε μεγάλο πλέον ποσοστό των κατοίκων τους ταχύτητες σύνδεσης στο Internet αρκετές για θέαση ταινιών σε ανάλυση 1080p (μέσος όρος 6-8 Mbps), αλλά κατά πολύ λιγότερες χώρες τις ταχύτητες σύνδεσης που απαιτούνται για θέαση ταινιών σε ανάλυση εικόνας 4Κ (μέσος όρος 16-20 Mbps). Το νέο υλικό μέσο αποθήκευσης λοιπόν έχει, ειρωνικά, και πάλι πλεονέκτημα σε πολλές μικρότερες αγορές και σε ουκ ολίγες μεγάλες.

Με άλλα λόγια: η ίδια συζήτηση, για αντίστοιχο θέμα, με συγκρίσιμες συνθήκες και εν έτει 2016. Θα έχει αρκετό χρόνο στη διάθεσή του το Ultra HD Blu-ray για να αποσπάσει βιώσιμο μερίδιο αγοράς, πριν οι Δικτυακές υποδομές σημειώσουν το απαραίτητο "άλμα μπροστά" σε πιο πολλές χώρες και οι Netflix αυτού του κόσμου καθιερωθούν και στην υπερψηλή ευκρίνεια; Aν οι ρυθμοί εξάπλωσης του "πραγματικά γρήγορου Internet" (κοινώς των συνδέσεων VDSL και οπτικών ινών), δεν είναι σημαντικά ταχύτεροι αυτών του "απλά γρήγορου Internet" (κοινώς των συνδέσεων ADSL/cable), τότε... ναι, το Ultra HD Blu-ray έχει μία αξιόμαχη ευκαιρία για να κάνει ξεκινήσει μία πορεία εμπορικά αξιοπρεπή. Αυτό θα εξαρτηθεί όμως τόσο από τις τιμές πώλησης των σχετικών player, όσο και από την ποικιλία των διαθέσιμων ταινιών στο νέο μέσο αποθήκευσης (και τις τιμές πώλησης αυτών φυσικά). Έχουν "μάθει το μάθημά τους" οι κατασκευαστές, ώστε να μην χρεώσουν... "ό,τι τούς κατέβει" για τα πρώτα Ultra HD Blu-ray player; Και έχουν κάνει το ίδιο οι κινηματογραφικές, ώστε να διαθέσουν ικανό αριθμό από ταινίες, ποιοτικές και προσεγμένες, και όχι τα λιγοστά και κακής επεξεργασίας... δείγματα που είχαμε στη διάθεσή μας τους πρώτους 18 μήνες των Blu-ray; Του χρόνου τέτοιο καιρό, θα έχουμε απαντήσεις και για τα δύο αυτά ερωτήματα. Έως τότε...