Δεν είναι ακριβώς... ασύνηθες στην αγορά της τεχνολογίας, φυσικά, να αντιμετωπίζουμε - τόσο εμείς ως μέσα ενημέρωσης όσο και το κοινό σε καταναλωτικό επίπεδο - με σκεπτικισμό τον τρόπο που πολλές κατασκευάστριες εταιρείες του χώρου επιλέγουν για να προωθήσουν τα νεότερα, συνήθως ακριβότερα, προϊόντα τους. Ο λόγος είναι απλός: έχουν προσπαθήσει πάρα πολλές φορές να εξαπατήσουν τόσο τα μέσα ενημέρωσης όσο και (κυρίως) το κοινό με μισαλήθειες, αποσπασματικές διαπιστώσεις, υπερβολές ή και απροκάλυπτα ψέματα όσον αφορά στην πραγματική αξία και τις δυνατότητες των προϊόντων αυτών. Η δυσπιστία είναι... ούτως ή άλλως καλή ιδέα να υιοθετείται ως στάση από τα ΜΜΕ, καμία απορία λοιπόν που σχεδόν το σύνολο των τεχνικών δημοσιογράφων με ειδίκευση στα οπτικοακουστικά εξέφρασε ενστάσεις και αμφιβολίες όταν ανακοινώθηκαν και στην συνέχεια επιδείχθηκαν οι πρώτες οθόνες και τηλεοράσεις εικόνας 8Κ (ανάλυση 7680x4320 pixels).
To σκεπτικό τους - και δικό μας - είναι απλό και συγκεκριμένο: ασχέτως... τεχνολογιών και προϊόντων, υπάρχει μία έννοια που βασίζεται στην φυσική και την ιατρική με το όνομα "οπτική οξύτητα" (visual acuity). Είναι η, μετρήσιμη κι αποδείξιμη, παράμετρος που ορίζει τί στην πραγματικότητα μπορεί να διακρίνει το ανθρώπινο μάτι ως οπτική πληροφορία και τί, από ένα σημείο και πέρα, πολύ απλά ξεπερνά τις δυνατότητές του, όπως κι αν παρουσιάζεται η πληροφορία αυτή. Η οπτική οξύτητα συνδέεται άρρηκτα τόσο με την απόσταση θέασης όσο και με την τέλεια ή όχι όραση (το γνωστό 20/20 ή 6/6) του θεατή. Δεν είναι τυχαίο πως ο ευκολότερος - υπεραπλουστευμένος αλλά στην ουσία του ακριβής - τρόπος να καταλάβει οποιοσδήποτε για τί ακριβώς μιλάμε είναι να θυμηθεί τον "φωτεινό πίνακα" του οφθαλμιάτρου, στον οποίο διαβάζουμε γράμματα και αριθμούς σε γραμμές μέχρις ότου να μην μπορούμε να διακρίνουμε, στις τελευταίες σειρές, με σιγουριά τα σύμβολα.
Στον κόσμο των τηλεοράσεων, των προβολέων και των αναλύσεων προβολής η οπτική οξύτητα στην πράξη απαντά στην εξής ερώτηση: "πόση λεπτομέρεια μπορεί να διακρίνει ο θεατής στην προβαλλόμενη εικόνα από συγκεκριμένη απόσταση θέασης;" ή, αντίστροφα, "σε ποιά απόσταση πρέπει να βρίσκεται ο θεατής από την προβαλλόμενη εικόνα συγκεκριμένης ανάλυσης ώστε να διακρίνει κάθε της λεπτομέρεια;". Και στις δύο περιπτώσεις, μάλιστα, προϋποθέτουμε πως ο θεατής έχει τέλεια όραση (20/20 ή 6/6), κάτι που φυσικά... εκεί έξω, στην πραγματική ζωή, δεν ισχύει για σημαντικό ποσοστό του καταναλωτικού κοινού.
Η ένσταση λοιπόν των δημοσιογράφων οπτικοακουστικών, βάσει των παραπάνω, όσον αφορά στις τηλεοράσεις 8Κ είναι εύκολα κατανοητή. Αν θεωρήσουμε ως "τυπική" την απόσταση θέασης των 2.5-3 μέτρων σε ένα σύνηθες αστικό σαλόνι (περισσότερα γι' αυτό σε λίγο), τότε βάσει οπτικής οξύτητας και του "κανόνα μέτρησης" που έχει καθιερωθεί από την περίφημη, ευρέως αποδεχούμενη από την αγορά εξίσωση υπολογισμού απόστασης θέασης του Carlton Bale - "απόσταση το λιγότερο η διαγώνιος της προβαλλόμενης εικόνας επί 1.5" - τότε... ούτε στις πιο πολλές τηλεοράσεις ανάλυσης 4Κ (65 ίντσες "και κάτω") δεν διακρίνει ο πιο πολύς κόσμος την λεπτομέρεια της εικόνας. Πόσο μάλλον στις τηλεοράσεις ανάλυσης 8Κ!
Παρά το γεγονός ότι η Samsung ήταν η πρώτη κατασκευάστρια που διέθεσε εμπορικά τηλεόραση εικόνας 8Κ στην παγκόσμια αγορά, ήταν η Sony τελικά αυτή που επισήμως... "βγήκε μπροστά" - στην διάρκεια δημοσιογραφικών παρουσιάσεων που έκανε "πίσω από κλειστές πόρτες" στην πρόσφατη έκθεση CES 2019 - και ρητά αμφισβήτησε την προαναφερθείσα επικρατούσα άποψη για τις συσκευές προβολής ανάλυσης 8Κ. Ο ιαπωνικός κολοσσός έχει βεβαίως κάθε συμφέρον να το κάνει αφού στο πλαίσιο της CES 2019 αποκάλυψε τις δύο πρώτες του τηλεοράσεις ανάλυσης 8Κ με πλάνο να τις διαθέσει στο εμπόριο φέτος, όμως τα επιχειρήματά του αξίζουν αναφοράς ακριβώς επειδή δεν είναι αβάσιμα. Έστω κι αν, κατά την άποψή μας, σε καμία περίπτωση δεν... "κλείνουν την συζήτηση" περί αναγκαιότητας της εικόνας ανάλυσης 8Κ σε τηλεοράσεις και, αργότερα, προβολείς.
Η Sony στις παρουσιάσεις της υποστηρίζει - χωρίς να "προκαλεί ανοιχτά" την πασίγνωστη εξίσωση του Carlton Bale - ότι ανάμεσα στην "θεωρία" και την "πράξη" όσον αφορά την οπτική οξύτητα και τις τηλεοράσεις ανάλυσης 8Κ, υπάρχει διαφορά. Βάσει των σημερινών παραδοχών για την ικανότητα του θεατή να διακρίνει μέγιστη λεπτομέρεια σε προβαλλόμενη εικόνα ανάλυσης 8Κ, αυτός θα πρέπει να κάθεται το λιγότερο σε απόσταση 0.8 (!) μέτρων από οθόνη διαγωνίου 85 ιντσών ώστε να το επιτύχει. Η Sony, αντιθέτως, θεωρεί - βάσει πρακτικών τεστ που έκανε με την συμμετοχή και ειδικών του διάσημου ιαπωνικού τηλεοπτικού σταθμού NHK - ότι και σε απόσταση 2.1 μέτρων να καθήσει ο θεατής δεν στερείται τίποτε όσον αφορά στην οπτική πληροφορία που "εισπράττει" από μία τηλεόραση ανάλυσης 8Κ. Και εκείνη, ωστόσο, συστήνει ως "βέλτιστη θέση" θέασης την απόσταση 1.2-1.5 μέτρων.
Σε αυτήν την απόσταση, υποστηρίζει η Sony, "η εικόνα φαίνεται σαν αληθινή" επειδή κι απολύτως συμπαγής είναι (δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να ξεχωρίσει κανείς pixel όπως θα μπορούσε σε τηλεόραση ανάλυσης 4Κ στην ίδια διαγώνιο/απόσταση), και την λεπτομέρεια για την οποία συζητάμε επιδεικνύει. Ο ιαπωνικός κολοσσός συνυπολογίζει στην όλη εντύπωση της "εικόνας κοντά στην πραγματικότητα" και την χρωματική πιστότητα (π.χ. απόδοση υλικού τεχνολογίας HDR), αν και αυτό βέβαια ως παράμετρος δεν είναι προνόμιο της εικόνας 8Κ αφού και στην εικόνα 4Κ έχουμε φτάσει στα σχετικά θέματα σε πολύ καλό σημείο. Η όλη τοποθέτηση κι επιχειρηματολογία της Sony συγκλίνει στο εξής: οι τηλεοράσεις ανάλυσης 8Κ επιτρέπουν στον θεατή να καθήσει πιο κοντά από ποτέ στην οθόνη χωρίς να κάνουν συμβιβασμούς στην ποιότητα απεικόνισης. Κάτι που και εμείς δεν θεωρούμε ανακριβές.
Το ζήτημα, βέβαια, του αν και κατά πόσο σε συνήθεις αποστάσεις θέασης και σε... γήινες διαγωνίους έχει νόημα η απόκτηση μιας τηλεόρασης ανάλυσης 8Κ (ας αφήσουμε τα... στρατοσφαιρικά κόστη στην άκρη για λίγο) παραμένει. Υπάρχει και το θέμα της ανυπαρξίας υλικού πραγματικής ανάλυσης 8Κ, όμως πολύ περισσότερο είναι τα πρακτικά ζητήματα αυτά που προβληματίζουν. Πόσοι καταναλωτές μπορούν να κάτσουν 1.5-2.1 μέτρα μακριά από μία πολύ μεγάλη τηλεόραση; Πόσοι καταναλωτές διαθέτουν τον χώρο που χρειάζεται για να τοποθετηθεί μία τηλεόραση διαγωνίου 85 ιντσών το λιγότερο; Και πόσοι νοιάζονται για την λεπτομέρεια του υλικού που παρακολουθούν σε τέτοιο βαθμό, ώστε να καταβάλλουν τα υψηλά ποσά που όλα τα μοντέλα τηλεοράσεων 8Κ θα ζητήσουν φέτος; Βάσει των όσων έχουμε μέχρι στιγμής διαπιστώσει - έχοντας ως μόνο σημείο αναφοράς κι εμπειρίας προσωπικής την Samsung Q900R των 85 ιντσών - διατηρούμε πολλές αμφιβολίες. Η Sony θα προσπαθήσει σύντομα να μάς αλλάξει γνώμη σε δημοσιογραφική αποστολή που διοργανώνει σε μερικές ημέρες. Για να δούμε... τί θα δούμε εκεί, κυριολεκτικά και μεταφορικά!