Στην ίδια εκδήλωση όπου αποκάλυψε τις δύο νέες συσκευές Surface με τις οποίες θα αποπειραθεί να επανέλθει στην κατηγορία φορητών προτάσεων που... δεν είναι smastphones ή tablets, η Microsoft παρουσίασε και μία νέα "εκδοχή" των Windows 10 (γιατί νέα έκδοση στην πραγματικότητα δεν είναι) με το όνομα Windows 10X. Αυτή έχει σχεδιαστεί ειδικά για συσκευές όπως οι προαναφερθείσες και επιδιώκει να προσαρμόσει την λειτουργία της στα χαρακτηριστικά και δεδομένα χρήσης των συγκεκριμένων, χωρίς όμως να στερείται τον πυρήνα που τής επιτρέπει να αξιοποιεί τις πλήρεις, παραθυρικές εκδόσεις των εφαρμογών που οι χρήστες των Windows προτιμούν να χρησιμοποιούν και όχι μόνο απλά apps (θεωρούμε πως δεν πρόκειται δηλαδή για ακόμη ένα περιοριστικό και άρα αποτυχημένο πείραμα όπως τα Windows 10S).
Τα Windows 10X προσφέρουν παρόμοιο γραφικό περιβάλλον με τα παρόντα, αλλά έχουν βελτιστοποιηθεί για (α) εκτενή χρήση της συνοδευτικής γραφίδας στον χειρισμό τους και στον χειρισμό των εφαρμογών, για (β) την μέγιστη αυτονομία που επιτρέπουν συσκευές με δύο οθόνες και για (γ) την συνεργασία δύο ή περισσότερων ενεργών εφαρμογών. Για να επιτευχθούν τα παραπάνω ο πυρήνας των Windows 10X είναι "ελαφρύτερος" από των σημερινών Windows (έχουν αφαιρεθεί πολλά στοιχεία χρήσιμα κυρίως σε dekstop PC), έχει λιγότερες απαιτήσεις σε ισχυρό hardware και επιδιώκει να περιορίζει σε κάθε ευκαιρία την κατανάλωση μπαταρίας.
Ο πυρήνας όμως αυτός των Windows 10X συνεχίζει να στηρίζεται σε επεξεργαστές της Intel και θα μπορεί να αξιοποιήσει τόσο τα apps του Windows Store όσο και τις οικείες σε όλους παραθυρικές εφαρμογές (Win32), με τις δεύτερες να εκτελούνται σε δικό τους "προστατευμένο" χώρο της μνήμης λειτουργίας (container) για την εξασφάλιση της σταθερότητας του συστήματος συνολικά. Απομένει φυσικά να δούμε τί σημαίνει αυτό πρακτικά στον τομέα των επιδόσεων. Οι πρώτες συσκευές που θα προσφέρουν τα Windows 10X αναμένονται από τις HP, Asus, Dell και Lenovo κατά το δεύτερο ή τρίτο τρίμηνο του 2020, ενώ η αντίστοιχη συσκευή της ίδιας της Microsoft, το Surface Neo, δεν αναμένεται πριν από τον Νοέμβριο της ίδιας χρονιάς. Υπομονή, λοιπόν!
