H βιομηχανία του κινηματογράφου για σχεδόν... πέντε δεκαετίες - ξεκινώντας από αυτήν του '80 και της βιντεοκασέτας - λειτουργούσε με τον γνωστό τρόπο: μία ταινία γυριζόταν, φιλοξενούνταν σε όσο το δυνατόν πιο πολλές κινηματογραφικές αίθουσες για όσο το δυνατόν πιο πολύ καιρό και στην συνέχεια, αν είχε αξιοπρεπή επιτυχία εκεί, κυκλοφορούσε και σε οικιακή έκδοση για πρόσθετα έσοδα. Αργότερα στην "αλυσίδα" αυτή προστέθηκε και το Internet με τις ενοικιάσεις ή πωλήσεις ταινιών απευθείας στο καταναλωτικό κοινό σε ψηφιακή μορφή - το μεγαλύτερο ποσοστό των εσόδων, ωστόσο, κάθε ταινίας παρέμενε στα σινεμά. Η "παραδοσιακή" πλευρά της σινε-βιομηχανίας ήταν έτσι, έστω και οριακά τα τελευταία χρόνια, υπεύθυνη για το μεγαλύτερο ποσοστό του κινηματογραφικού τζίρου. Το 2018 είχε καταγραφεί ως η πρώτη χρονιά κατά την διάρκεια της οποίας αυτή η εικόνα άλλαξε, με το οικιακό τμήμα της κινηματογραφικής αγοράς να ευθύνεται για μεγαλύτερο ποσοστό των συνολικών εσόδων απ' ότι στο "παραδοσιακό"... και η ισορροπία αυτή θα πρέπει να θεωρείται πλέον παγιωμένη.
Αυτό προκύπτει από την αναλυτική έκθεση του Motion Picture Association, του συνδέσμου στον οποίο ανήκουν πρακτικά όλα τα κινηματογραφικά studio στον κόσμο, για την χρονιά που μάς πέρασε. Το 2019 συγκεντρώθηκαν υψηλότατα έσοδα στο box office - μόνο... τα blockbusters της Disney ν' αναλογιστεί κανείς, αρκούν! - μα παρ' όλα αυτά "μόνο" το 42% των εσόδων της κινηματογραφικής αγοράς προήλθε από τις αίθουσες και όλο το υπόλοιπο από το οικιακό της τμήμα, δηλαδή τις πωλήσεις DVD/Blu-ray/UHD Blu-ray, τις ενοικιάσεις/πωλήσεις μέσω Δικτυακών καταστημάτων και τις συνδρομές σε Δικτυακές υπηρεσίες περιεχομένου. Η οικιακή κινηματογραφική αγορά ξεπέρασε έτσι πέρυσι σε έσοδα για πρώτη φορά τα 100 δισεκατομμύρια δολάρια (!) παγκοσμίως, δικαιώνοντας τις εταιρείες που επένδυσαν από νωρίς στον χώρο αυτό. Εννοείται πως, με τις πωλήσεις των ταινιών σε οπτικούς δίσκους να μειώνονται σταθερά τα τελευταία χρόνια, ήταν οι Δικτυακές υπηρεσίες αυτές που, με την αύξηση του δικού τους τζίρου, ώθησαν τον συνολικό οικιακό σε αυτά τα επίπεδα. Από τις υπηρεσίες αυτές προήλθαν το 2019, ούτε λίγο ούτε πολύ, έσοδα της τάξης των 48.7 δις δολαρίων (από τα 39.3 δις δολάρια του 2018).
Τα ποσοστά βέβαια που δημοσιοποιεί ο MPA δεν αντικαθρεπτίζουν απαραίτητα την κινηματογραφική πραγματικότητα: οι Δικτυακές υπηρεσίες τύπου Netflix, Amazon Prime Video ή Disney Plus, για παράδειγμα, δεν προσφέρουν μόνο ταινίες, αλλά και τηλεοπτικές σειρές σε πολύ σημαντικό ποσοστό της βιβλιοθήκης τους - και δεν είμαστε βέβαιοι πως θα είχαν συγκεντρώσει τόσες εκατοντάδες εκατομμύρια συνδρομητών αν ήταν αποκλειστικά κινηματογραφικού περιεχομένου. Από την έκθεση του MPA δεν γίνεται επίσης σαφές το αν και κατά πόσο στα "παραδοσιακά" κινηματογραφικά έσοδα συνυπολογίζονται και τα "παράπλευρα" (π.χ. τα εμπορικά προϊόντα που σχετίζονται με τις νέες ταινίες ή οι εμπορικές συνέργειες που γίνονται στο πλαίσιό τους κλπ). Δεν χωρά ωστόσο αμφιβολία στο γεγονός ότι η "πλάστιγγα" στον συνολικό κινηματογραφικό τζίρο "γέρνει" οριστικά πλέον προς την οικιακή πλευρά - και θα παραμείνει εκεί.
Φυσικά με τον ίδιο τρόπο δεν χωρά αμφιβολία και σε κάτι άλλο: η βιομηχανία του θεάματος δημιουργικά θα στηρίζεται στα "παραδοσιακά" κινηματογραφικά studio για πολλά ακόμη χρόνια. Όπως θα βεβαιώσει... οποιοσδήποτε συνδρομητής π.χ. της Netflix - και άρα κριτής των μετριότατων ή κακών ταινιών που αυτή παράγει στην συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων - είναι τελικά πολύ δύσκολο να υποκατασταθούν οι καθιερωμένες πρακτικές και διαδικασίες των κινηματογραφικών studio από εταιρείες που δεν έχουν εμπειρία και διαδρομή στην τέχνη του σινεμά. Η μεγάλη πλειοψηφία των φιλμ που αγαπά ο πιο πολύς κόσμος - και σίγουρα τα καλύτερα από αυτά - θα συνεχίσουν να προέρχονται από την "παραδοσιακή" κινηματογραφική παραγωγή και να "περνούν από τις αίθουσες". Απλώς τα πιο πολλά έσοδα δεν θα συγκεντρώνονται πλέον από εκεί. Άλλοι καιροί, άλλα δεδομένα!
