Μπορεί μία μικρή λίστα από αξιόλογες πρόσθετες λειτουργίες να χαρακτηρίσει θετικά την κυκλοφορία ενός νέου λειτουργικού συστήματος, πόσο μάλλον να δημιουργήσει ενθουσιασμό γι' αυτό; Δεν είναι η πρώτη φορά που τίθεται τέτοια ερώτηση στο πλαίσιο εκδήλωσης WWDC, αλλά κάπως έτσι - με την... απορία - απομένει κανείς συγκεντρώνοντας τις πληροφορίες που γνωστοποιήθηκαν πριν λίγες ώρες από την Apple. Κάποιες προσδοκίες εκπληρώθηκαν, κάποιες όχι. Κάποιες προσθήκες εξέπληξαν, οι πιο πολλές όχι. Για κάποιες λειτουργίες είναι πολύ νωρίς να εκφέρει κανείς άποψη, για άλλες είναι ήδη εύκολο να διακρίνει οποιοσδήποτε αν θα καταλήξουν να έχουν πρακτική αξία για το ευρύ κοινό ή όχι σε βάθος χρόνου.

Είναι ένα παράξενο αμάλγαμα από εντυπώσεις που αρχικά... μπερδεύει, γρήγορα όμως γίνεται επώδυνα σαφές: είτε λόγω των αμέτρητων σχετικών διαρροών στο Web τους προηγούμενους μήνες, είτε λόγω των προσθηκών που ήταν πια ανυπόφορα προφανείς κι αργοπορημένες, είτε λόγω των λειτουργιών που ξεκάθαρα έχουν "αντιγραφεί" από άλλα λειτουργικά συστήματα κι εφαρμογές, είναι πια υπερβολικά δύσκολο να ενθουσιαστεί κανείς με τα νεότερα λειτουργικά της Apple. Τα μικρά, προβλέψιμα βήματα είναι καλύτερα από την στασιμότητα, ναι. Όμως τέτοια γίνονται κάθε χρόνο για τόσα χρόνια πια, που η πλήξη έχει καταστεί σχεδόν αυτονόητη και η αδιαφορία ακολουθεί από κοντά. Είναι, από ορισμένες απόψεις, λυπηρό.

Αντιπροσωπευτικό παράδειγμα η σημαντικότερη προσθήκη στο νέο iPadOS: η λειτουργία Stage Manager, η οποία επιτέλους επιτρέπει στους χρήστες iPad να έχουν στην οθόνη του apps σε "παράθυρα" αλληλοκαλυπτόμενα και σε διάφορα μεγέθη, πλησιάζοντας για πρώτη φορά την έννοια του "desktop". Είναι όμως κάτι που ζητούσαμε τόσο επίμονα, και για τόσο πολύ καιρό, που ενώ θα έλθει πια στα iPad που στηρίζονται σε επεξεργαστή M1, εμείς ως κάτοχοι τέτοιου μοντέλου (ιδιαίτερα των Pro) ονειρευόμαστε πια πλήρεις εφαρμογές α λα macOS, όχι μεγεθυμένα apps από iPhone. Γιατί; Γιατί η Apple χρειάστηκε υπερβολικά πολύ καιρό για να πάρει στα σοβαρά τις παρακλήσεις μας και τώρα εμείς "έχουμε πάει παρακάτω" πλέον. Τόσο απλά.

Οφείλει να αναγνωρίσει κανείς στην Apple, βέβαια, πως από την στιγμή που αποφάσισε να δώσει σημασία στο κοινό της, έκανε ουκ ολίγα: στο νέο iPadOS και υποστήριξη πλήρη σε εξωτερικές οθόνες έχει προσθέσει, και σαφώς βελτιωμένο File Manager, και λειτουργία εικονικής μνήμης, ακόμη και αξιοπρόσεκτα apps όπως το FreeForm, έναν "λευκό καμβά" πάνω στον οποίο μπορούν να συνεργάζονται ομάδες ανθρώπων σε πραγματικό χρόνο και με άνεση. Αλλά το γεγονός ότι μόλις φέτος έρχεται στο iPadOS το... Weather app (εδώ ακολουθεί φυσικά και κάποιο αστείο για το Calculator app), καθώς και βελτιώσεις που άλλοι έχουν ήδη κάνει πολύ καιρό τώρα σε βασικά apps όπως των Mail ή Safari ή Notes, καταδεικνύει πως η Apple δυστυχώς συνεχίζει να ακολουθεί στον τομέα του λογισμικού και όχι να ηγείται σε αυτόν.

Το γεγονός αυτό είναι ακόμη ευκολότερα αντιληπτό κρίνοντας το νέο iOS 16: το σημαντικότερο χαρακτηριστικό του είναι η δυνατότητα προσαρμογής της οθόνης αδράνειας (lock screen), την οποία οι χρήστες Android έχουν διαθέσιμη για μία δεκαετία σχεδόν επίσημα (και ακόμη περισσότερο ανεπίσημα). Στο νέο iOS η δυνατότητα αυτή δείχνει άρτια - έστω κι αν λειτουργεί και πάλι με... τον συγκεκριμένο τρόπο που θέλει η Apple - και δεν παύει να είναι αξιοπρόσεκτη στο πλαίσιο αναζωογόνησης ενός λειτουργικού συστήματος που έχει παραμείνει απαράλλακτο για πάρα, μα πάρα πολύ καιρό, όμως... ακριβώς αυτό: είναι ενδεικτικό πως έχουμε φτάσει να πανηγυρίζουμε που μάς παραχωρήθηκε. Τουλάχιστον προσφέρει αρκετές επιλογές και ρυθμίσεις ώστε να μην περιορίζεται σε... εικαστικό ρόλο, αλλά να έχει ουσιαστική αξία.

Οι προσθήκες σε νευραλγικής σημασίας apps όπως τα Messages, Mail, Safari κλπ. είναι και εδώ τόσο προφανείς και αναγκαίες όσο και στο iPadOS 16. Υπάρχει άλλωστε ολόκληρη λίστα με μικρότερες αλλαγές και διορθώσεις που, συνολικά, θα καταστήσουν ευκολότερη τη ζωή των κατόχων iPhone - αλλά και μόνο το γεγονός ότι το iOS 16 θα είναι μελλοντικά γνωστό ως "η έκδοση της lock screen" είναι ενδεικτικό. H Apple θα πρέπει κάποια στιγμή να ρίξει μια σοβαρή, κριτική ματιά στο iOS και να αρχίσει να σκέπτεται πώς θα το ανασχεδιάσει ριζικά. Δισεκατομμύρια καταναλωτών το έχουν συνηθίσει, ναι, αλλά η εταιρεία δεν μπορεί να προσθέτει επ' άπειρον νέα στοιχεία με τρόπο αποδοτικό σε ένα λειτουργικό σύστημα με... ηλικιωμένο πια πυρήνα και γραφικό περιβάλλον. Και ο γράφων, ως σταθερός χρήστης iPhone από το 2010, ομολογεί πως... τρέμει στην σκέψη μεγάλων αλλαγών στο iOS, αλλά είναι απλώς κάτι που πρέπει να γίνει.

Το macOS Ventura, από την άλλη πλευρά, δεν χρειαζόταν ανασχεδιασμό ριζικό γιατί... πώς αλλάζει κανείς πάρα πολύ λειτουργικό σύστημα για Η/Υ χωρίς να δημιουργήσει προβλήματα; Η έκδοση αυτή έχει να προσφέρει λοιπόν την λειτουργία Stage Manager (που βοηθά οπτικά την διαχείριση πολλαπλών εφαρμογών αλλά... θα δούμε πόσο αποτελεσματικά), πολλές αναγκαίες βελτιώσεις στα Spotlight, Mail, Safari, Messages, Facetime κλπ., καθώς και άρτια υποστήριξη των δυνατοτήτων που έχουν οι επεξεργαστές M1/M2 στον τομέα του gaming με το λογισμικό υποδομής Metal 3. Μεγάλη έκπληξη: η δυνατότητα να χρησιμοποιήσει κανείς την κάμερα ενός iPhone για βιντεοκλήσεις μέσω Facetime με την βοήθεια ειδικού στηρίγματος του κινητού σε οθόνες. Ναι, είναι ιδέα "δανεισμένη" από αλλού, αλλά είναι αξιόλογη επιλογή που θα προσφέρεται δωρεάν στους (αμέτρητους) χρήστες Mac που έχουν και iPhone, οπότε... καμία διαμαρτυρία!

Η Apple ανακοίνωσε επίσης το watchOS 9 (με έμφαση κυρίως στις λειτουργίες που αφορούν την υγεία και την άσκηση) ενώ δεν έκανε καμία αναφορά στο tvOS (νέα έκδοση πάντως είναι καθ' οδόν με υποστήριξη σε πολλαπλά προφίλ χρηστών και καλύτερη συνεργασία με άλλες συσκευές της Apple). Οι Αμερικανοί έκαναν λόγο και για εκτενή υποστήριξη στο επερχόμενο πρότυπο διασύνδεσης συσκευών Matter, το οποίο ελπίζουμε να λύσει τα πολλαπλά προβλήματα συνεργασίας κι επικοινωνίας έχουν σήμερα μεταξύ τους συσκευές smart home από διαφορετικά οικοσυστήματα. Η Apple στο ίδιο πλαίσιο ανασχεδίασε την εφαρμογή Home ώστε να είναι πολύ περισσότερο χρήσιμη μέσα από iPhone και iPad, πάντοτε στο πλαίσιο ενός smart home.