Ακόμη ένας Σεπτέμβρης, ακόμη μία νέα έκδοση του κορυφαίου κάθε χρονιά κινητού της Samsung, του Galaxy Note, βρίσκεται "προ των πυλών": για την ακρίβεια, αν και η επίσημη παρουσίασή του στον ελληνικό Τύπο είναι προγραμματισμένη για τις 3/9, οι καταναλωτές μπορούν ήδη να το παραγγείλουν στα καταστήματα και, ανάλογα με το επιθυμητό μοντέλο, ν' αποκτήσουν άμεσα ένα Galaxy Note 10/10 Plus σε κόστη από €999-€1249. Υπάρχει, ωστόσο, μία συζήτηση που παρατηρούμε να γίνεται αυτή τη φορά στα μέσα ενημέρωσης και στο Web η οποία δεν θυμόμαστε να έχει προκύψει στο παρελθόν (και δεν σχετίζεται με το σκάνδαλο των εκρηκτικών μπαταριών του Note 7 που είχε για πολύ καιρό σπιλώσει το brand της Samsung). Η συζήτηση αυτή στρέφεται κατά βάση γύρω από ένα απλό ερώτημα. Και αξίζει απάντησης.

Χρειάζεται πλέον η αγορά, με την μορφή που έχει πάρει πλέον, τα Galaxy Note όπως τα προωθεί σήμερα η Samsung;

Για ν' απαντήσει κανείς οφείλει να ανατρέξει στην προέλευση και την διαδρομή των ίδιων των Galaxy Note. Όταν τα συγκεκριμένα smartphones παρουσιάστηκαν για πρώτη φορά στην έκθεση της IFA 2011, οκτώ ολόκληρα χρόνια πίσω, είχαν αρχικά εισπράξει τα ειρωνικά σχόλια σύσσωμου σχεδόν του τεχνολογικού κόσμου: με διαγώνιο οθόνης 5.3 ιντσών ήταν πραγματικά τεράστιες σε μέγεθος συσκευές για τα δεδομένα της εποχής, σε βαθμό που να επιβάλλουν την δημιουργία κατηγορίας ολοδικής τους (phablets). Παράλληλα η Samsung με το πρώτο Galaxy Note επανέφερε στον κόσμο των κινητών την χρήση της γραφίδας (stylus), η οποία μάλιστα είχε πρακτικά απορριφθεί από τα χρόνια των πρώτων PDA και των Windows CE/Pocket PC ως αντιεργονομική.

Σε βάθος χρόνου αποδείχθηκε πως είχαμε... όλοι δίκιο, τόσο εμείς όσο και η Samsung. Εμείς είχαμε (τότε) δίκιο γιατί το Galaxy Note ήταν όντως τεράστιο για κινητό τηλέφωνο το 2011 και τότε δεν χρησιμοποιούσαμε τα smartphones για τα apps τους στον (σχεδόν αποκλειστικό) βαθμό που το κάνουμε σήμερα. Η Samsung όμως είχε επίσης δίκιο γιατί διέβλεψε πως αυτές οι συσκευές αργότερα - πολύ αργότερα - μόνο ως... κινητά τηλέφωνα δεν θα χρησιμοποιούνταν τελικά. Ο κορεατικός κολοσσός σωστά "επένδυσε" στο ενδεχόμενο τα κινητά μελλοντικά να λειτουργούν καθημερινά και στο 90% του χρόνου χρήσης τους ως συσκευές πρόσβασης στο Internet και τις υπηρεσίες του, με τις φωνητικές κλήσεις να γίνονται σπανίως μέσα στην μέρα.

Σε αυτήν την προοπτική η Samsung μάλιστα επέμεινε όταν οι άλλοι κατασκευαστές ακολουθούσαν το παράδειγμα της Apple με τα "μικρά" κινητά (ο Steve Jobs μάλιστα είχε ειρωνευτεί την Samsung και επί σκηνής για την χρήση της γραφίδας σε κινητά - κάτι που θα έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον να σχολιαστεί εκ νέου αν όντως η Apple παρουσιάσει τα νέα iPhone Pro με υποστήριξη Apple Pen σε λίγες μέρες!). Αυτή η υπομονή της Samsung είχε, ωστόσο, απτό εμπορικό αποτέλεσμα: έως την κυκλοφορία του Note 4 το 2014, η συγκεκριμένη σειρά των Galaxy είχε πλέον καθιερωθεί ως η de facto "επαγγελματική" με λειτουργικό Android, βοηθώντας (κατά την άποψη πολλών) και την σειρά Galaxy S να ξεχωρίσει από τον ανταγωνισμό της.

Το πρόβλημα είναι πως από το 2014 και μετά η Samsung δείχνει να μην έχει αντιληφθεί τις αλλαγές που έχουν επέλθει στην αγορά - και σίγουρα όχι με τον τρόπο που επιτυχημένα τις διέβλεψε το 2011. Τα τελευταία πέντε χρόνια τα "μεγάλα" κινητά έχουν μεταβεί από το επίπεδο του "αξιοπερίεργου" και του "όχι για όλους" στο σχεδόν... "νορμάλ" και "δεν θέλω πια μικρό κινητό". Συσκευές με διαγώνιο οθόνης από π.χ. 5.7 έως 6.5 ίντσες δεν θεωρούνται πια δύσχρηστες τόσο επειδή τα πλαίσια γύρω τους έχουν μικρύνει θεαματικά, όσο και επειδή προωθούνται στην αγορά κινητά με οθόνες διαφορετικών αναλογιών από την "τυπική" 16:9/16:10. Ο κόσμος την θέλει πια αυτήν την μεγάλη οθόνη γιατί διευκολύνει στην χρήση των δημοφιλών apps και στην ψηφιακή φωτογραφία, όχι γιατί ενδιαφέρεται για "επαγγελματική" χρήση της.

Συν τοις άλλοις η Samsung προσπαθώντας να εξελίξει όλες τις σειρές κινητών της παράλληλα, δημιούργησε... εσωτερικό ανταγωνισμό: την τελευταία τριετία τα Galaxy Note του Σεπτεμβρίου δεν προσφέρουν από πλευράς τεχνολογικής και δυνατοτήτων πολλά περισσότερα από τα Galaxy S του Μαρτίου, κοστίζοντας όμως σημαντικά πιο πολλά χρήματα (καθώς και το κόστος απόκτησης των Galaxy S ως τον Σεπτέμβριο έχει μειωθεί). Γλαφυρό παράδειγμα οι φετινές προτάσεις του κορεατικού κολοσσού, δηλαδή τα νέα Galaxy Note 10/10 Plus και τα Galaxy S 10/10 Plus: με τόσες δευτερεύουσας σημασίας διαφορές ανάμεσα στα μοντέλα αυτά, είναι πλέον πολύ δύσκολο να διακρίνει κάποιος λόγους προτίμησης στα πρώτα, σε καθημερινό πλαίσιο και για την συντριπτική πλειοψηφία των σεναρίων χρήσης. Και δεν αναφερόμαστε καν σε άλλα εξαιρετικά κινητά με Android συγκρίσιμου επιπέδου που κοστίζουν σχεδόν τα μισά χρήματα.

Το χαρακτηριστικό στοιχείο που διαφοροποιεί, ουσιαστικά, το Note από τα άλλα smartphones - της Samsung και άλλων - παραμένει μόνο η συνοδευτική γραφίδα και η χρήση της. Όμως εκεί οι Κορεάτες έχουν παραμείνει στην ουσία στάσιμοι, καθώς οι νέες λειτουργίες ή δυνατότητες που έχουν προστεθεί την τελευταία τριετία είναι μικρής πρακτικής αξίας και συχνά απλώς του εντυπωσιασμού. Φαίνεται πως οι αληθινά χρήσιμες λειτουργίες μιας γραφίδας σε κινητό έχουν εξαντληθεί προ πολλού (όπως είναι και το λογικό βέβαια), ασχέτως αν αυτή καθ' αυτή βελτιώνεται. Συζητήσιμο, δε, παραμένει το αληθινό ποσοστό των κατόχων Galaxy Note που χρησιμοποιούν για κάτι, ο,τιδήποτε, την γραφίδα: η Samsung επιμένει πως αυτό είναι πολύ υψηλό (άνω του 80%!), άλλες ανεπίσημες έρευνες το τοποθετούν στο 50% ή και λιγότερο αν μιλά κανείς για τακτική χρήση, κάτι που πολλά μέλη του ειδικού Τύπου επιβεβαιώνουν κι εμπειρικά.

Και... κάπου εκεί βρίσκεται εν τέλει η απάντηση στην ερώτηση "Έχει νόημα έχει, πλέον, ένα νέο Galaxy Note;" Έχει, υπό τον όρο (α) ότι η Samsung θα επιδιώξει ενεργά μέσα στο επόμενο 12μηνο να διαφοροποιήσει ευδιάκριτα και σημαντικά το επόμενο Note από το επόμενο Galaxy S, αλλά και υπό τον όρο (β) ότι ο κορεατικός κολοσσός θα μελετήσει και επαναπροπσδιορίσει την χρήση της γραφίδας, εμπλουτίζοντας την πρακτική της αξία για μεγάλο ποσοστό του κοινού. Διαφορετικά τα Galaxy Note μπορεί να συνεχίσουν την εμπορική τους πορεία ικανοποιητικά, θα συνεχίσουν να έχουν ιστορική θέση στην εξέλιξη των smartphones (κανείς δεν μπορεί να τούς το στερήσει αυτό), αλλά θα έχουν χρόνο με τον χρόνο όλο και λιγότερη σημασία στο ευρύτερο πλαίσιο εξέλιξης των φορητών συσκευών επικοινωνίας. Δεν το θέλουμε αυτό, όπως δεν το θέλει και η Samsung. Για να δούμε, λοιπόν!