Δεν χωρά - ούτε χωρούσε ποτέ - οποιαδήποτε συζήτηση όσον αφορά στις προτεραιότητες των πολυεθνικών της τεχνολογίας, ειδικά των πιο μεγάλων: οι προτεραιότητες αυτές πάντοτε βρίσκονταν και βρίσκονται στο δικό τους πρωτίστως συμφέρον, την κερδοφορία και τους μετόχους τους, με το τί προσφέρουν στο κοινό να έρχεται μακρυνά δεύτερο (και αυτό να είναι το καλό σενάριο καθώς στο άλλο δεν τις ενδιαφέρει καν αυτό). Από τις αρχές του αιώνα, δε, και την καθολική εξάπλωση του Internet, στην όλη εξίσωση περιλαμβάνονται και παράγοντες όπως οι σχέσεις της κάθε πολυεθνικής τεχνολογίας με την αμερικανική και άλλες κυβερνήσεις, καθώς και τα πολύτιμα προσωπικά δεδομένα που επίσης ενδιαφέρουν τις ίδιες και τις εκάστοτε κυβερνήσεις να συλλέγουν. Η σταθερά όμως του οικονομικού πρωτίστως συμφέροντος δεν έχει αλλάξει - αν μη τί άλλο, έχει μόνο εμπλουτιστεί με το συμφέρον τους για επιρροή γενικότερη στην παγκόσμια αγορά, και σε κοινωνικό επίπεδο πια.

Όλα αυτά οφείλει να τα έχει κανείς "στο πίσω μέρος του μυαλού του" όταν παρακολουθεί γίγαντες της τεχνολογίας όπως η Microsoft να κάνουν... "κινήσεις καλής θέλησης" και μάλιστα τέτοιες που δείχνουν να είναι τελείως αντίθετες με τις αρχικές τους επιλογές και ενέργειες. Γιατί αυτές οι "κινήσεις καλής θέλησης" πολύ συχνά δεν είναι τίποτε άλλο από "στάχτη στα μάτια", προϊόν υποκρισίας και, χωρίς ίχνος υπερβολής, αληθινή κοροϊδία. Την οποία πολλοί καταναλωτές δεν αισθάνονται διόλου υποχρεωμένοι να ανέχονται πια.

Η Microsoft διαμόρφωσε τα Windows 10 με τρόπο τέτοιο ώστε αυτά να συλλέγουν πιο πολλά προσωπικά δεδομένα για τους χρήστες τους από οποιαδήποτε άλλη έκδοση των Windows στο παρελθόν - ένα γεγονός που ούτε η ίδια αμφισβήτησε ποτέ. Οι πολλαπλοί μηχανισμοί συλλογής κάθε είδους πληροφοριών από την χρήση των Windows 10 ήταν πάντοτε ενεργοποιημένοι εξ ορισμού και μόνο μετά από πάρα πολλά αρνητικά σχόλια εκ μέρους καταναλωτών, πάρα πολλή σχετική αρθρογραφία από πολλά μέσα ενημέρωσης και εν τέλει παρέμβαση από έναν αριθμό (ευρωπαϊκών) κυβερνήσεων δόθηκαν από την Microsoft στο κοινό επιλογές που απενεργοποιούν κάποιους από αυτούς τους μηχανισμούς (ή δείχνουν τέλος πάντων πως το κάνουν). Όλα αυτά ισχύουν ακόμη και σήμερα, από το καλοκαίρι του 2015 που έγιναν διαθέσιμα για πρώτη φορά τα Windows 10 στο παγκόσμιο κοινό.

Σε κάθε περίπτωση τα έως τώρα στοιχεία για το θέμα συγκλίνουν στο ίδιο συμπέρασμα: ο αμερικανικός κολοσσός θέλει να συγκεντρώσει όλα, μα όλα τα προσωπικά δεδομένα που θα τού επιτραπεί να συλλέξει "στα φανερά" και δεν έχει κανέναν απολύτως δισταγμό να συλλέξει όσα πιο πολλά μπορεί "στα κρυφά". Δεν μπορεί να έχει κανείς εμπιστοσύνη στην Microsoft και να εκλαμβάνει ως αληθινή οποιαδήποτε δήλωση ή ενέργειά της σχετική με το ζήτημα αυτό λοιπόν. Και οι λόγοι γι' αυτό είναι πολλοί.

Ο πρώτος ήταν αυτός της ολοφάνερης εμμονής της για αδιαφάνεια όσον αφορά στο πόσα και τί είδους δεδομένα συλλέγει η Microsoft καθ' όλη την πρώτη χρονιά διαδρομής των Windows 10. Ο δεύτερος ήταν η τραγελαφική πρακτική... ομολογία της πως συλλέγει απίθανα πολλά δεδομένα, σε περιπτώσεις όπου αυτή η ομολογία τής χρησιμεύει για λόγους marketing. Ο τρίτος είναι πως όταν η Microsoft υπέστη πίεση για να αλλάξει την στάση της, προσέφερε "επίπεδα ιδιωτικότητας", χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει με σαφήνεια τί απενεργοποιεί και τί δεν μπορεί να απενεργοποιήσει κανείς με αυτά (και βέβαια με το λιγότερο αποτελεσματικό επίπεδο προεπιλεγμένο εξ αρχής). Στην συνέχεια αυτά τα επίπεδα έγιναν δύο ("βασικό" και "πλήρες" επίπεδο παραχώρησης δεδομένων), χωρίς και πάλι να γίνεται σαφές τί ακριβώς συλλέγεται και τί όχι (μόνο τα είδη των δεδομένων).

Όλα αυτά ισχύουν και μέχρι και σήμερα, μετά δηλαδή και από το δεύτερο Creators Update του φθινοπώρου. Σημειώνεται ότι σε όλο αυτό το διάστημα προγραμματιστές και power users σε όλο τον κόσμο διαπιστώνουν άλλα πράγματα από αυτά των... διαβεβαιώσεων της Microsoft. Ακόμη κι όταν ένα PC δεν έχει απολύτως κανένα πρόβλημα, όταν απλώς "κάθεται εκεί και δεν κάνει τίποτε", στέλνει δεδομένα στους servers της. Κάποια από αυτά τα δεδομένα αποκωδικοποιήθηκαν και είναι αβλαβή ή αδιάφορα, κάποια άλλα δεν αποκωδικοποιήθηκαν και δεν γνωρίζουμε τίποτε γι' αυτά. Συν τοις άλλοις όλοι συμφωνούν στο εξής απλό: δεν αρκεί να "τσεκάρει" κανείς τον Task Manager ή σχετικά βοηθητικά προγράμματα για να έχει εικόνα των διεργασιών που συγκεντρώνουν προσωπικά δεδομένα στα Windows 10. Και μόνο παρακολουθώντας την κίνηση των data είναι φανερό πως δεδομένα αποστέλλονται ακόμη κι όταν τα ίδια τα Windows δεν αναφέρουν τίποτε γι' αυτά.

Ας μάς κάνει την χάρη, λοιπόν, η Microsoft, όταν γνωστοποιεί με... περηφάνεια περισσή πως στην επόμενη μεγάλη αναβάθμιση των Windows 10 - την περιμένουμε θεωρητικά τον Μάρτιο ή τον Απρίλιο - θα συμπεριλάβει ένα app ονόματι "Windows Diagnostic Data Viewer", ελπίζοντας πως αυτή η "κίνηση καλής θέλησης" θα αλλάξει την εικόνα που έχει δημιουργήσει ως τώρα για το ζήτημα της ιδιωτικότητας στο λειτουργικό της. Για αρχή, το app αυτό πολλά ημιμαθή ΜΜΕ βιάστηκαν να ισχυριστούν πως "σού δείχνει όλα τα δεδομένα που μαζεύει η Microsoft για σένα", ενώ το ίδιο το όνομα του app (και το σχετικό blog post του αμερικανικού κολοσσού) καθιστούν σαφές πως αφορά μόνο στα διαγνωστικά δεδομένα για την αντιμετώπιση τεχνικών προβλημάτων (diagnostics) και όχι στα επίμαχα (telemetry), τα οποία περιλαμβάνουν και τα προσωπικά δεδομένα που συλλέγει η Microsoft. Άλλο να καταγράφεις π.χ. προβλήματα με drivers κάρτας ήχου, άλλο π.χ. τί εφαρμογές εγκαθιστά ο χρήστης ή ποιά sites επισκέπτεται. Το πρώτο ήταν πάντα θεμιτό, το δεύτερο όχι.

Έπειτα βάσει των όσων επέδειξε ο αμερικανικός κολοσσός για την λειτουργία αυτού του app, το "Windows Diagnostic Data Viewer" παρουσιάζει τα δεδομένα με διακριτικά στοιχεία δυσνόητα και αλφαριθμητικά που για τον πιο πολύ κόσμο δεν σημαίνουν απολύτως τίποτε. Και αν χρειάζεται να είναι κανείς... προγραμματιστής για να διακρίνει τί είδους δεδομένα συγκεντρώνουν τα Windows 10 που αναφέρονται στο app, για το ευρύ κοινό του λειτουργικού συστήματος είναι δώρο-άδωρο. Τίθεται, άλλωστε, και το θέμα του αν έχει κανείς οποιαδήποτε εμπιστοσύνη στην Microsoft πως τα δεδομένα που παρουσιάζει το "Windows Diagnostic Data Viewer app" είναι όλα όσα συλλέγει (ακόμη και διαγνωστικά) ή όλα όσα εκείνη θέλει να ξέρουμε πως συλλέγει. Δεν είναι αστείο να θεωρεί κανείς δεδομένο πως ο τρόπος πού προσφέρει μία εταιρεία για να "τσεκάρουμε" τις... προθέσεις ενός λειτουργικού συστήματος είναι απαραίτητα ειλικρινής, όταν αυτό το λειτουργικό σύστημα το έχει σχεδιάσει η ίδια εταιρεία;

Όταν όλα έχουν ειπωθεί είναι λυπηρό να διαπιστώνουμε πως δεν υπάρχει ουσιαστική πρόοδος στο θέμα των Windows 10 και της ιδιωτικότητας ακριβώς επειδή η Microsoft δεν θέλει να υπάρχει. Είναι ενδεικτικό των προθέσεών της το γεγονός ότι αρνείται πεισματικά να προσφέρει αυτό που όσοι χρήστες του λειτουργικού της ενοχλούνται με την όλη κατάσταση, ζητούν εδώ και τόσο καιρό: μία σαφή, καθολικής ισχύος επιλογή "OFF" για την συλλογή όλων των δεδομένων που συγκεντρώνουν τα Windows 10. Αλλά η αναξιοπιστία της Microsoft έχει φτάσει πλέον σε τέτοιο σημείο που, ρεαλιστικά, ακόμη και αν προσέφερε ποτέ τέτοια επιλογή, θα τήν εμπιστευόταν κανείς για το αληθές της λειτουργίας της; Η απάντηση, μετά από όλα τα παραπάνω και μετά από δυόμισι χρόνια εμπαιγμού, είναι πως όχι - γι' αυτό και τα "βεγγαλικά" τύπου "Windows Diagnostic Data Viewer app" έχουν όση αξία έχει και ο λόγος της Microsoft. Δηλαδή, καμία.