Δεν είναι ακριβώς μυστικό το γεγονός ότι οι πιο πολλοί καταναλωτές ενεργά και έμπρακτα αντιπαθούν τα Windows 11, ειδικά μάλιστα με δεδομένο το γεγονός ότι προσφέρθηκαν δωρεάν σε εκατοντάδες εκατομμύρια από αυτούς δωρεάν ως αναβάθμιση από τα Windows 10. Τα δεύτερα, εννιά χρόνια σχεδόν μετά από την κυκλοφορία τους, συνεχίζουν να αξιοποιούνται από το 55% των ενεργών χρηστών Windows, ενώ τα Windows 11 μόλις πριν από λίγο καιρό ξεπέρασαν το 40% (παρ΄ ότι όλα τα PC που πωλούνται από τις αρχές του 2022 στηρίζονται σε αυτά). Η Microsoft έχει ακολουθήσει διάφορες μεθόδους και τακτικές το τελευταίο 18μηνο για να πείσει τους καταναλωτές να μεταβούν στα Windows 11, χωρίς επιτυχία - κάτι που εξηγεί το γιατί αποφάσισε να "φτάσει στα άκρα" με πρακτικές ουσιαστικού εκβιασμού πλέον.

Όλα ξεκίνησαν με μία δημοσίευση (έκτοτε αφαιρέθηκε) στο επίσημο Microsoft Community Hub, η οποία σημείωνε πως όταν θα λήξει η περίοδος υποστήριξης των Windows 10 - στις 14 Οκτωβρίου φέτος - θα λήξει και η υποστήριξη για τις τοπικά εγκαταστάσιμες εκδόσεις των εφαρμογών Office 365 σε αυτό το λειτουργικό σύστημα (αλλά όχι στα Windows 11). Αυτό σημαίνει πως αυτές οι εφαρμογές θα συνεχίσουν να λειτουργούν στα Windows 10, αλλά δεν θα λαμβάνουν πλέον ενημερώσεις λειτουργιών και ασφαλείας - με τις δεύτερες να είναι προφανώς σημαντικότερες.

Το ίδιο πρεσβεύει η εταιρεία και σε άλλο πρόσφατο επίσημο έγγραφο υποστήριξης, σημειώνοντας πως "η χρήση του Microsoft 365 σε παλαιότερα, μη υποστηριζόμενα λειτουργικά συστήματα μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα απόδοσης και αξιοπιστίας με τον καιρό". Ο ισχυρισμός είναι φυσικά... βολικά ασαφής και υπεργενικευμένος: πάρα πολύς κόσμος που χρησιμοποιεί το MS Office για χρόνια μπορεί να διαβεβαιώσει πως η διάσημη σουίτα εφαρμογών δεν είχε ποτέ οποιοδήποτε πρόβλημα χρήσης στην προηγούμενη έκδοση των Windows από την πλέον πρόσφατη. Δεν υπάρχει κανένας απολύτως τεχνικός λόγος για τον οποίο προγράμματα εγκατεστημένα τοπικά σε ένα PC δεν μπορούν να λάβουν τουλάχιστον ενημερώσεις ασφαλείας (έστω κι αν κάποιες προηγμένες νέες λειτουργίες τους ενδέχεται όντως να χρειάζονται την υποδομή νεότερων Windows για να αποδώσουν όπως πρέπει).

Θα έχει ενδιαφέρον να διαπιστώσουμε αν η Microsoft θα επιβάλλει τον ίδιο τεχνητό περιορισμό στο Office 365 - την μη υποστήριξή του με ενημερώσεις μετά από τις 14/10, αλλά μόνο στα Windows 10 - και στους πελάτες της που θα επιλέξουν να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα κάλυψης ESU. Αυτό επιτρέπει σε ιδιώτες και εταιρείες να παραμείνουν στα Windows 10 και να λαμβάνουν κανονικά ενημερώσεις λογισμικού (τα λεγόμενα Extended Security Updates) μετά το πέρας της 14ης Οκτωβρίου, μέσα από ετήσια συνδρομή.

Αυτοί οι πελάτες προφανώς θα αναμένουν για το σχετικό κόστος να λάβουν πλήρη υποστήριξη ενημερώσεων για το Office 365, αφού αυτός είναι ένας από τους λόγους που πολλοί επαγγελματίες κι επιχειρήσεις στηρίζονται σε Windows ούτως ή άλλως. Αν σε αυτούς η Microsoft παρέχει... "κανονικά, κανονικότατα" ενημερώσεις ασφαλείας, τότε η επιλογή της ισοδυναμεί με εκβιασμό του ευρύτερου καταναλωτικού κοινού είτε να μεταβεί στα Windows 11 (ώστε το Office 365 του να δέχεται τις ενημερώσεις αυτές) είτε να πληρώσει την συνδρομή του προγράμματος ESU (αν επιθυμεί να παραμείνει στα Windows 10). Γιατί αν ο αμερικανικός κολοσσός "δίνει επιλογή" στους καταναλωτές η οποία δεν είναι στην πραγματικότητα εφαρμόσιμη επιλογή, πώς αλλιώς μπορεί να χαρακτηριστεί αν όχι ως εκβιασμός;

Η δωρεάν αναβάθμιση σε Windows 11 επίσης σε πλαίσιο αμφιβολίας
Στην ίδια δημοσίευση που γοργά εξαφάνισε από το site της, η Microsoft είχε επίσης σημειώσει πως η δωρεάν αναβάθμιση των Windows 10 σε Windows 11 θα προσφερόταν "για περιορισμένο χρονικό διάστημα" στους χρήστες των πρώτων, σαφώς υπονοώντας πως έχει την πρόθεση να τούς την στερήσει μελλοντικά. Αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ στο παρελθόν τόσο σύντομα: κάθε δωρεάν αναβάθμιση, από τα Windows 7 στα Windows 8 και από εκεί στα Windows 10, διήρκησε - επίσημα και ανεπίσημα - ήταν διαθέσιμη για έξι, επτά ή περισσότερα χρόνια. Μόλις το 2023 (!), για παράδειγμα, έπαψαν οι σειριακοί αριθμοί των Windows 7/8 να ενεργοποιούν νόμιμα τα Windows 10 - εννιά ολόκληρα χρόνια μετά από την εμφάνιση των τελευταίων.

Όλα δείχνουν, ωστόσο, πως στην περίπτωση των Windows 11 η Microsoft είναι αποφασισμένη να ασκήσει πίεση στους καταναλωτές να μεταβούν στο νέοτερο λειτουργικό της σύστημα σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μην τούς προσφέρει την σχετική επιλογή δωρεάν μετά από τις 14/10. Ιστορικά, αυτό που έκανε η αμερικανική εταιρεία ήταν να ανακοινώνει την "λήξη προσφοράς" αυτής της επιλογής αλλά άτυπα να επιτρέπει την εφαρμογή της. Αυτή τη φορά δεν διστάζει, θέτοντας χρονικό περιθώριο, στην ουσία να εκβιάσει και πάλι τα εκατοντάδες εκατομμύρια χρηστών Windows 10 να ευθυγραμμιστούν με το χρονοδιάγραμμα που βολεύει την ίδια, είτε τούς αρέσει, είτε όχι.

Αυτό, βεβαίως, που θα ήθελε περισσότερο απ' όλα τόσο η Microsoft όσο και οι συνεργαζόμενες μαζί της κατασκευάστριες Η/Υ είναι κάθε ένας από αυτά τα εκατοντάδες εκατομμύρια καταναλωτών όχι να αναβαθμίσει το παρόν του PC αλλά να αγοράσει καινούργιο με Windows 11. Δεν θα έπρεπε, ωστόσο, οι καταναλωτές να είναι σε θέση να αποφασίσουν οι ίδιοι για το αν όντως χρειάζονται νέο προσωπικό υπολογιστή χωρίς να τούς ασκείται αυτού του είδους η απροκάλυπτη, αφόρητη πίεση; Από πού κι ως πού θεωρεί μία εταιρεία software πως μπορεί να έχει άποψη για το πότε θα αγοράσει τόσος κόσμος νέο hardware; Δείχνει προσβλητικά γελοίο και μόνο να το διαβάζει κανείς... αλλά σε αυτό το σημείο έχουμε καταλήξει με την Microsoft και τα Windows εν έτει 2025.

Ποιές είναι λοιπόν οι επιλογές των χρηστών Windows 10 από δω και πέρα;
Οι τακτικές της Microsoft αφήνουν, στην πραγματικότητα, ελάχιστες επιλογές στους χρήστες Windows 10 που θέλουν να συνεχίσουν να χρησιμοποιούν το Office 365 με ασφάλεια. Αυτοί θα πρέπει κάποια στιγμή είτε να μεταβούν στα Windows 11 είτε να αποδεχθούν το ρίσκο που ενέχει η έκθεση των εφαρμογών του σε κακόβουλο λογισμικό στα Windows 10 (αφού δεν θα δέχονται ενημερώσεις ασφαλείας). Η βάση χρηστών του Office είναι τεράστια και η βάση χρηστών των Windows 10 ακόμη μεγαλύτερη - δεν είναι λοιπόν καθόλου, μα καθόλου δύσκολο να φανταστεί κανείς hackers να στοχοποιούν τον συνδυασμό των δύο με επιτυχία.

Το ενδεχόμενο να μην επιτρέπει, δε, η Microsoft από ένα σημείο και πέρα την δωρεάν αναβάθμιση συστημάτων Windows 10 σε Windows 11 θα μπορούσε να έχει ακόμη περισσότερο δυσμενείς συνέπειες. Όλοι είδαμε ακριβώς τί συνέβη κατά την μετάβαση από τα Windows 7 στα Windows 10: όταν το παλαιότερο λειτουργικό σύστημα σταμάτησε τελικά να δέχεται ενημερώσεις ασφαλείας, έγινε αμέσως στόχος ιών, κακόβουλου λογισμικού και άλλων Δικτυακών απειλών, όντας ο "αδύναμος κρίκος" στο οικοσύστημα των Windows συνολικά. Πολλοί καταναλωτές ενδέχεται να γνωρίζουν και ν' αποδέχονται το ρίσκο θεωρώντας πως με προσεκτική χρήση των Windows 10 δεν θα έχουν θέμα. Άλλοι, ωστόσο, ενδέχεται να μην έχουν καν αντίληψη του προβλήματος... και να αριθμούν εκατομμύρια χρήστες παλαιότερων Η/Υ σε ολόκληρο τον κόσμο, οι οποίοι θα βρεθούν ακάλυπτοι "από την μία μέρα στην άλλη", κυριολεκτικά.

Αν η Microsoft δεν ανακαλέσει τα σχέδιά της και σκοπεύει όντως να χρησιμοποιήσει ως μοχλό πίεσης το Office και την λήξη υποστήριξης των Windows 10 με ενημερώσεις ασφαλείας με ταυτόχρονη στέρηση δυνατότητας αναβάθμισης, ενδέχεται να ανακαλύψει πως θα πληρώσει ένα τίμημα για αυτήν της την επιλογή. Η μετάβαση από τα Windows 10 στα Windows 11 ήταν ήδη προβληματική σε πολλαπλά επίπεδα και για διάφορους λόγους. Ο πρακτικός εκβιασμός τόσων εκατομμυρίων καταναλωτών προς την ίδια κατεύθυνση αληθινά δείχνει, και θα μπορούσε κάλλιστα να είναι, "η σταγόνα που θα ξεχειλίσει το ποτήρι", ωθώντας πολλούς από αυτούς σε άλλα λειτουργικά συστήματα για πάντα. Γνώμη μας; Ο αμερικανικός κολοσσός θα πρέπει να επανεξετάσει τα πλάνα του αυτά και να "ζυγίσει" τί έχει να κερδίσει και τί να χάσει αν τα εφαρμόσει. Προς χάριν των Windows 12, αν μη τί άλλο.