Από το ελληνικό Web η σχετική επέτειος "πέρασε στα ψιλά γράμματα", πιθανότατα επειδή το αρχικό iPad δεν είχε κυκλοφορήσει στην αγορά μας την άνοιξη του 2010 (επίσημα τουλάχιστον... καθώς πολλοί από μας είχαμε βρει τρόπους να το προμηθευτούμε από το εξωτερικό). Όμως τις περασμένες ημέρες η σχετική επέτειος ήταν όντως σημαντική: το iPad της Apple, το πρώτο ουσιαστικά επιτυχημένο προϊόν της κατηγορίας των tablet - και αυτό που όχι απλώς τής προσέφερε ένα... reboot, αλλά την έφερε στο προσκήνιο των τεχνολογικών εξελίξεων - συμπλήρωσε αυτές τις μέρες 3 χρόνια παρουσίας στην παγκόσμια αγορά. Με την σαφέστερη εικόνα που μας δίνει αυτό το χρονικό διάστημα, πώς κρίνουμε τα iPad ως πρόταση συνολικά; Τί έφεραν, τί άλλαξαν, προς τα πού κινούνται;
Πρώτα απ' όλα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε στον Steve Jobs ότι με το συγκεκριμένο προϊόν "είδε μακριά" - γιατί το αρχικό ρίσκο δεν ήταν μικρό. Οποιοδήποτε, μα οποιοδήποτε προϊόν της Apple κυκλοφορήσει, μερικά εκατομμύρια πωλήσεων "τα έχει στο τσεπάκι" γιατί η συλλογιστική των... οπαδών της, το επιτρέπει. Από κει και πέρα, ωστόσο, το εκάστοτε προϊόν πρέπει να προσφέρει κάτι συναρπαστικό για πολύ ευρύτερο κοινό, αν θέλει να σημειώσει πραγματική εμπορική επιτυχία - πόσο μάλλον να "αλλάξει τα δεδομένα" σε καθιερωμένες καταστάσεις, όπως τον τρόπο που χρησιμοποιούσαμε έως τότε τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές. Το iPad στην πρώτη του έκδοση είχε μία σειρά από περιορισμούς - κάποιοι από τους οποίους παραμένουν - όμως από τις αρχές του 2011 και μετά, άρχισε να διαφαίνεται το εξής (σήμερα... αυτονόητο): πάρα, πάρα πολύς κόσμος περίμενε έναν τρόπο να κάνει τα πράγματα που έκανε με ένα PC, αλλά απλούστερα. Κατά πολύ απλούστερα. Το iPad ήταν η απάντηση σε μια ερώτηση που δεν είχε κάνει κανένας μας, όμως ολοφάνερα - τελικά - υπήρχε "στον αέρα".
Εννοείται πως όλα βοήθησαν. Και το "μελλοντολογικό" της χρήσης μιας μεγαλούτσικης οθόνης με την αφή, και το όμορφο design, και η καλή τιμή - για προϊόν της Apple - και άλλα πολλά. Κι ενώ τον πρώτο καιρό όντως περισσότερο... υπερμεγέθη iPod Touch θύμιζε στη χρήση παρά κάτι άλλο, το iPad μέσα στον πρώτο χρόνο διαδρομής του στην αγορά είχε ήδη επιδείξει πώς μπορεί να αλλάξει τα πράγματα στο χώρο των εκδόσεων (με τα ψηφιακά περιοδικά), στο χώρο του gaming (με τίτλους που αξιοποιούν περισσότερο χώρο αλληλεπίδρασης απ' ότι τα smartphones) και στο χώρο του Internet γενικότερα (γιατί όλα τα γνωστά και μη εξαιρετέα apps για πρόσβαση στην πληροφορία και τα social media αλλάζουν χαρακτήρα όταν χρησιμοποιούνται σε μεγαλύτερη ανάλυση και με πιο πολλή "έκταση" στη διάθεσή τους). Η... "γοητεία" του marketing της Apple βοήθησε επίσης, προφανώς, όμως αν δεν υπήρχε πρακτική αξία στο iPad, δεν θα αρκούσε. Κακά τα ψέματα.
Η διαδρομή πάντως των iPad, από την πρώτη εκείνη εκπληκτική χρονιά και μετά, σε κάποια πράγματα αξίζει συγχαρητηρίων, σε άλλα απογοητεύει. Πολύ σημαντική, για παράδειγμα, θεωρούμε την εισαγωγή των οθονών πολύ υψηλής ανάλυσης - Retina τις αποκαλεί η Apple - γιατί με αυτές όντως το οπτικό αποτέλεσμα των όσων χειριαζόμαστε με την αφή ξεπέρασε την ενίοτε δυσάρεστη "ψηφιακή" αίσθηση των δύο αρχικών μοντέλων iPad. Ήταν εξαιρετικά θετική κίνηση, που εξανάγκασε και τον ανταγωνισμό σε ταχύτερες αντιδράσεις (που διαφορετικά δεν θα βλέπαμε για χρόνια). Από την άλλη, τα ίδια τα μοντέλα iPad - από το πρώτο έως το τέταρτο - δεν εξελίχθηκαν με τρόπο που κάθε φορά να προσφέρει κάτι παραπάνω, αλλά κάτι ουσιαστικό: τα υποσυστήματά τους έγιναν καλύτερα, αλλά τα ίδια πράγματα συνεχίζει να κάνει με αυτά ο κόσμος μέσες-άκρες. Με εξαίρεση μερικά λαμπρά παραδείγματα apps που εκμεταλλεύονται την ισχύ των iPad 3/4, το 90% των όσων κάνει η πλειοψηφία του κόσμου με ένα πρόσφατο iPad, μπορεί να κάνει και με το αρχικό (μόνο οι περισσότερο απαιτητικές εκδόσεις του iOS "κάνουν τη διαφορά"). Το γεγονός αυτό φανερώνει πως και τα tablet ως προϊοντική κατηγορία έχουν τα πρακτικά και ρεαλιστικά όριά τους, ακριβώς όπως τα PC και τα smartphones.
Όταν όλα έχουν ειπωθεί, πάντως, δεν είναι τυχαίο που τα iPad συνεχίζουν να κατέχουν "τη μερίδα του λέοντος" στην αγορά των tablet. Μόλις πέρυσι οι ανταγωνίστριες εταιρείες κατάφεραν να προσφέρουν αξιόλογα tablet με Android: είναι καθυστέρηση δύο ολόκληρων ετών αυτή. Στο μεταξύ τα tablet της Apple "έχτισαν" μία βιβλιοθήκη με apps ειδικά σχεδιασμένα γι' αυτά, η οποία δεν μπορεί να αμφισβητηθεί ως συγκριτικό πλεονέκτημα. Όπως και τα iPhone, "έχτισαν" επίσης μια μεγάλη γκάμα περιφερειακών, ένα γενικότερο "οικοσύστημα" που ακόμη και τα πιο καλά tablet με Android σήμερα, τα Google Nexus, δεν μπορούν συνολικά να ανταγωνιστούν. Το σημαντικότερο, ωστόσο: τα iPad ανέδειξαν για πολλοστή φορά πως η ενδιαφέρουσα αισθητική, η απλότητα στη χρήση και η ποιότητα κατασκευής ενός προϊόντος είναι στοιχεία που "μετρούν" πιο πολύ από τα τεχνικά χαρακτηριστικά ή ακόμη και το λειτουργικό σύστημα μιας συσκευής. H "αίσθηση της χρήσης" και το τί μπορεί να κάνει κάποιος με αυτήν, τα apps δηλαδή, είναι αυτό που ενδιαφέρει την πλειοψηφία του κοινού. Κι εκεί το iPad έχει - ακόμη - πλεονέκτημα.
Εν κατακλείδι: μπορεί ο κόσμος να μην γνώριζε πριν από το 2010 ότι "χρειαζόταν" ένα iPad. Το αν και κατά πόσο το "χρειάζεται", με την κυριολεκτική έννοια του όρου, και σήμερα, είναι ένα θέμα συζήτησης. Όμως με την αγορά εκατοντάδων εκατομμυρίων iPad, το κοινό εμφατικά επιβεβαίωσε πως τελικά χρειαζόταν μια συσκευή απλούστερη από τα συνήθη PC ή θα προτιμούσε μία τέτοια ως δεύτερη μαζί με ένα ήδη υπάρχον PC αντί για ένα δεύτερο PC. Άλλωστε, αξίζει να ρωτήσει κανείς όσους έχουν και iPad, και desktop PC, και laptop, και smartphone και οποιαδήποτε άλλη συσκευή, συμπεριλαμβανομένων και tablet με Android: θα αποχωρίζονταν το iPad; Η απάντηση είναι, πάντα και ομόφωνα, "όχι". Θα μπορούσαμε να ζήσουμε χωρίς αυτό; Ναι. Θα μας άρεσε; Καθόλου. Γι' αυτό σκοπεύουμε και να... μην το αποχωριστούμε, άλλωστε - όχι πριν κάτι καλύτερο μπορέσει να πάρει τη θέση τους δηλαδή. Κάτι που, όπως δείχνουν τα πράγματα, δεν θα συμβεί ούτε το 2014. Ραντεβού στα... επόμενα γενέθλια, λοιπόν, για επανεξέταση!