Η προσοχή του κοινού που ενδιαφέρεται για τις εξελίξεις στον χώρο της κινητής τηλεφωνίας είναι στραμμένη βέβαια αυτήν την εβδομάδα στη Βαρκελώνη και την μεγαλύτερη έκθεση για την αγορά αυτή, το Mobile World Congress, όπου έχουν ήδη αποκαλυφθεί σημαντικές για όλη τη χρονιά συσκευές, όπως τα νέα Samsung Galaxy S, το LG G5 και η νέα σειρά κινητών Xperia της Sony. Στις ΗΠΑ, ωστόσο, η Apple (που πάντοτε απέχει από τα Mobile World Congress ούτως ή άλλως) δεν δίνει μάχη με τον ανταγωνισμό της για το καλύτερο smartphone της χρονιάς. Δίνει μία, κατά πάσα πιθανότητα, σημαντικότερη μάχη της οποίας η έκβαση θα επηρεάσει τόσο αυτήν, όσο και τον ανταγωνισμό της και δυστυχώς όλους εμάς: τη δικαστική μάχη με το FBI για μία απόφαση που είναι βέβαιο πως θα κρίνει τον βαθμό ιδιωτικότητας που θα μάς... επιτραπεί να έχουμε τα επόμενα χρόνια ως κάτοχοι κινητών.
Το θέμα φυσικά δεν είναι άγνωστο ακριβώς για όποιον παρακολουθεί τις εξελίξεις σε διεθνή μέσα ενημέρωσης, έχει ωστόσο αρχίσει να προσεγγίζει το αποφασιστικό σημείο της "μη επιστροφής" τόσο για την Apple, όσο και για το FBI και φυσικά για το αμερικανικό δικαστικό σώμα που θα πάρει την τελική απόφαση. Η αντιπαράθεση, δε, έχει γίνει... εντυπωσιακά δημόσια: έχουν λάβει θέση θέση εταιρείες τεχνολογίας, κορυφαία στελέχη της αγοράς, πολιτικοί και φυσικά το αμερικανικό κοινό (μέσω δημοσκοπήσεων). Και όλα δείχνουν πως αυτή η εβδομάδα θα κρίνει την τροπή που θα πάρει το όλο θέμα στο σύνολό του.
Συνοπτικά, λοιπόν: στο πλαίσιο των ερευνών για την φονική τρομοκρατική ενέργεια που συνέβη στο San Bernardino στις αρχές Δεκεμβρίου, το FBI χρειάζεται να αποκτήσει πρόσβαση στο iPhone 5C ενός από τους δράστες για περαιτέρω πληροφορίες σχετικές με συνεργούς του, άλλα σχέδια επιθέσεων κλπ. Το iPhone αυτό είναι "κλειδωμένο" με passcode, κάτι που σημαίνει ότι αν το FBI προσπαθήσει περισσότερες από 10 φορές να το ενεργοποιήσει και δεν το επιτύχει (όπως είναι και το πιθανότερο), το iPhone θα "αυτοδιαγραφεί" παίρνοντας μαζί του όλα τα δεδομένα που περιέχει. Το FBI για τον λόγο αυτό ζητά από την Apple να δημιουργήσει ειδική έκδοση του iOS 9 γι' αυτήν την συσκευή, με μία "κερκόπορτα" (backdoor) που θα επιτρέψει στο προσωπικό του να προσπαθήσει... άπειρες φορές για το passcode, μέχρι να το πετύχει και να την "ξεκλειδώσει". Η Apple, όπως έχει κάνει κι άλλες φορές στο παρελθόν, αρνήθηκε να το κάνει - όμως, για πρώτη φορά σε τέτοια περίπτωση, έχει πλέον δικαστική εντολή που την υποχρεώνει να υπακούσει σύντομα.
Η Apple έχει φυσικά ασκήσει έφεση στην σχετική απόφαση, όμως η σύγκρουσή της με το FBI έχει πλέον αποκτήσει πολύ μεγαλύτερες διαστάσεις από αυτές που η σύγκρουση οποιασδήποτε εταιρείας τεχνολογίας είχε με τις μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ μέχρι σήμερα - λόγω της τραγικότητας και του πρόσφατου χαρακτήρα των όσων συνέβησαν στο San Bernardino, δε, έχει πολωθεί και η κοινή γνώμη για τη σύγκρουση αυτή. Η Apple, από την πλευρά της, υποστηρίζει πως η δημιουργία μηχανισμού όπως αυτός που ζητά το FBI θέτει σε μόνιμο πλέον κίνδυνο την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων κάθε χρήστη iOS - κίνδυνο όχι μόνο από το FBI και τις άλλες μυστικές υπηρεσίες, αλλά και από οποιονδήποτε hacker αποκτούσε πρόσβαση στο "ειδικό" αυτό iOS 9. Η δημιουργία αυτής της "κερκόπορτας", επίσης, θα έθετε ισχυρότατο δικαστικό προηγούμενο, βάσει του οποίου στη συνέχεια οποιαδήποτε κυβερνητική υπηρεσία, οπουδήποτε στον κόσμο θα μπορούσε να ζητήσει το ίδιο πράγμα τόσο από την Apple, όσο και π.χ. από την Google ή άλλες εταιρείες τεχνολογίας.
Το FBI, από τη δική του πλευρά, αρχικά επέμενε πως ζητά την παραβίαση μόνο αυτού του ενός συγκεκριμένου iPhone, προκειμένου να συλλέξει εν δυνάμει πολύτιμα στοιχεία που αυτό περιέχει. Επειδή όμως σε αυτές τις υποθέσεις... τίποτε δεν είναι όπως φαίνεται (και σίγουρα όπως θέλουν οι μυστικές υπηρεσίες να το κάνουν να φαίνεται), από την αρχή του "σόου" αυτού στις 17/2 μέχρι σήμερα έχει ήδη γίνει γνωστό ότι (α) το FBI είναι πρακτικά υποχρεωμένο διά νόμου αν αποκτήσει αυτόν τον μηχανισμό να τον μοιραστεί με την CIA, την NSA και οποιαδήποτε άλλη κρατική υπηρεσία, με ό,τι αυτό σημαίνει, καθώς και ότι (β) η Apple έχει ήδη λάβει παρόμοια αιτήματα για... 12 ακόμη iPhone από την αμερικανική κυβέρνηση. Με τα παραπάνω ως δεδομένα, δεν είναι να απορεί κανείς που ο Tim Cook, εμμέσως πλην σαφώς, σε ανοιχτές του επιστολές υποστηρίζει το αυτονόητο: δεν είναι μόνο αυτή η υπόθεση, δεν είναι μόνο αυτό το iPhone. Δεν μπορεί να έχει κανείς εμπιστοσύνη στον τρόπο με τον οποίο σκοπεύουν να χρησιμοποιήσουν τέτοιες "κερκόπορτες" οι μυστικές υπηρεσίες των ΗΠΑ στο μέλλον, ούτε εμπιστοσύνη στην ικανότητά τους να κρατήσουν για πάντα μακριά αυτό το εργαλείο από κακόβουλα χέρια.
Επικεντρώνοντας κανείς στον "πυρήνα" της αντιπαράθεσης ανάμεσα στην Apple και το FBI - προσπερνώντας δηλαδή τα... βολικά πατριωτικά και βαρύγδουπα που ακούγονται από διάφορες πλευρές - καταλήγει στο σημείο όπου μάς έχουν φέρει όλες οι μυστικές υπηρεσίες όλων των κυβερνήσεων από το Σεπτέμβρη του 2001 και μετά. Αντιμέτωπους, δηλαδή, με ψευτοδιλήμματα τύπου "αν θέλετε να είστε ασφαλείς από την τρομοκρατία, να εξοικειωθείτε με την ιδέα πως δεν θα υπάρχει ιδιωτικότητα πλέον στη ζωή σας και πως θα έχουμε πρόσβαση στα προσωπικά σας δεδομένα, οποιουδήποτε είδους, ανά πάσα στιγμή και χωρίς απαραίτητη αιτιολόγηση". Σαν οι μόνοι δύο πιθανοί δρόμοι να είναι αυτοί, σαν να μην υπάρχουν περιθώρια για εξεύρεση λύσεων που σέβονται την προσωπική ελευθερία, σαν αυτή να είναι το μόνο νόμισμα με το οποίο μπορεί ο σύγχρονος πολίτης να "εξαγοράσει" την σωματική του ακεραιότητα.
Η Apple δείχνει, για την ώρα τουλάχιστον, πως έχει την πρόθεση ότι θα εξαντλήσει τα περιθώρια αντίδρασης που τής δίνονται στη συγκεκριμένη περίπτωση. Μετά από τόσες δημόσεις δηλώσεις είναι πρακτικά υποχρεωμένη να το κάνει (και να εισπράξει βλεβαια εμπορικά τη διάκριση του υπερασπιστή των προσωπικών ελευθεριών όποιο κι αν είναι το τελικό αποτέλεσμα). Είμαστε, ωστόσο, αισιόδοξοι για το μέλλον; Δυστυχώς όχι. Κάθε San Bernardino από δω και στο εξής θα είναι και μία νέα πρόφαση πίεσης εκ μέρους των κυβερνήσεων για όλο και περισσότερες παραχωρήσεις στην ιδιωτικότητα όλων μας. Πόσες τέτοιες προφάσεις θα χρειαστούν για να "γυρίσουν" την κοινή γνώμη κατά των εταιρειών τεχνολογίας - όσων έχουν απομείνει στο "στρατόπεδο" της ιδιωτικότητας με τρόπο ουσιαστικό - όταν αυτή ούτως ή άλλως χειραγωγείται από τα MME προς αυτήν την κατεύθυνση; Ο χρόνος, αργά ή γρήγορα, θα δείξει.