Υπάρχουν μερικοί "πόλεμοι" στην αγορά της τεχνολογίας που πάντοτε θα έχουν... ειδική θέση στην καρδιά των δημοσιογράφων που τήν καλύπτουν, όπως τα λεγόμενα "ντέρμπι των αιωνίων" στο ποδόσφαιρο για τις αθλητικές εφημερίδες - και η μακρόχρονη σύγκρουση ανάμεσα στην Apple και την Microsoft, σε επίπεδο τόσο προϊοντικό όσο και φιλοσοφίας γενικότερης, είναι ακριβώς αυτό το είδος του "πολέμου". Αυτήν την εβδομάδα είχαμε την ευκαιρία να κρίνουμε άλλη μία "μάχη" μεταξύ τους, πρακτικά σε επίπεδο εντυπώσεων και όχι ουσίας, όμως αυτό δεν σημαίνει πως χρήσιμα συμπεράσματα δεν μπορούν να εξαχθούν από αυτήν. Μπορούν. Απλώς... δεν είμαστε βέβαιοι πως είναι θετικά, είτε για το ένα "στρατόπεδο", είτε για το άλλο.
Από την αντίδραση των πιο πολλών μέσων ενημέρωσης το τελευταίο 24ωρο εισπράττει κανείς μία "ήττα" της Apple και μία "νίκη" της Microsoft, καθώς και τίτλους του είδους "Microsoft is the new Apple" και "Microsoft is more Apple than Apple is". Μερικοί από τους τίτλους και τα άρθρα είναι τραγελαφικά απλοϊκά ή/και μονόπλευρα στην οπτική τους, τη στιγμή που - ολοφάνερα - τόσο η αποκάλυψη του Surface Studio όσο και των νέων MacBook Pro ήταν απογοητευτική (για διαφορετικούς η κάθε μία λόγους). Αυτό που σχεδόν κανείς δεν δείχνει να εκτιμά σε βαθμό που αξίζει υπογράμμισης είναι το γεγονός ότι, και στις δύο περιπτώσεις, η μόνη "νίκη" που μπορεί να αποδοθεί οπουδήποτε είναι αυτή του εντυπωσιασμού σε βάρος της ουσίας - αυτό που μόνο ως... αβάσταχτη ελαφρότητα του marketing μπορεί να χαρακτηρίσει κανείς.
Στην περίπτωση της Apple η αιτιολογία είναι προφανής. Ο γίγαντας του Cupertino έχει εμμείνει στον ίδιο σχεδιασμό με τους MacBook Pro για τόσα χρόνια τώρα, που όντως θα χρειαζόταν τόλμη και διάθεση για καινοτομία προκειμένου να παρουσιάσει κάτι επιτέλους διαφορετικό. Στην εποχή του Jobs, όταν υπήρχε η διάθεση αυτή, κάτι τέτοιο θα ήταν το φυσιολογικό να συμβεί. Στην εποχή του Cook - που αυτή η διάθεση έχει περιοριστεί γιατί... προτεραιότητα έχει η τιμή της μετοχής της Apple και τα κέρδη της - όχι. Το ίδιο λοιπόν "κουρασμένο" design, τα ίδια υλικά, ανανέωση σε απλώς ικανοποιητικό κι αναμενόμενο βαθμό του hardware των MacBook Pro και προσθήκη στο πληκτρολόγιο της πολυσυζητημένης επιφάνειας αφής ονόματι Touch Bar.
Η Touch Bar είναι, από πολλές απόψεις, η παραδοχή της Apple πως ναι, οι οθόνες αφής έχουν χρησιμότητα. Είναι επίσης το εντυπωσιακό χαρακτηριστικό που χρειαζόταν το marketing της Apple για να προωθήσει τους νέους MacBook Pro χωρίς αυτοί να χαρακτηριστούν οι... πλέον βαρετές αναβαθμίσεις φορητών υπολογιστών ever. Απομένει ωστόσο ν' αποδειχθεί αν και κατά πόσο αυτή η προσθήκη - μιλώντας πάντοτε για επαγγελματική χρήση, όπου η ταχύτητα και η ευχρηστία έχουν μεγάλη σημασία - θα εξελιχθεί σε αναπόσπαστο τμήμα του χειρισμού προγραμμάτων σε περιβάλλον macOS και, άρα, σε παραγωγικό εργαλείο ή αν θα περιοριστεί στην... εισαγωγή emoji και στην επιλογή του επόμενου μουσικού κομματιού καθώς δουλεύουμε. Έχουμε τις αμφιβολίες μας (και τις έχουν εκφράσει ήδη και άλλα μέσα ενημέρωσης), περιμένουμε ωστόσο την ευκαιρία να χειριστούμε αρκετές εφαρμογές του macOS με υποστήριξη στην Touch Bar για να καταλήξουμε σε συμπέρασμα με αποδείξεις.
Στην περίπτωση της Microsoft το marketing λειτούργησε με τρόπο περισσότερο αποτελεσματικό και, συνάμα, λιγότερο ουσιαστικό από ποτέ. Όλα όσα συνθέτουν το Surface Studio είναι μοντέρνες εκδόσεις πραγμάτων που έχουμε δει στο παρελθόν ή πραγμάτων που υπάρχουν ήδη στην αγορά, απλώς... σκηνοθετημένων και χορογραφημένων επιδέξια. Μεγάλη οθόνη υψηλής ανάλυσης κι ευρείας χρωματικής γκάμας, τσεκ: πολλαπλές προτάσεις από πολλούς κατασκευαστές. Μεγάλη οθόνη αφής, τσεκ: επίσης πολλαπλές προτάσεις διαθέσιμες στην αγορά. Ανακλινόμενη οθόνη, τσεκ: HP Envy Recline, Dell XPS One 27. Surface Dial, τσεκ: Logitech NuLOOQ Navigator. Τα έχουμε όλα ξαναδεί. Το σημαντικότερο πρόβλημα, ωστόσο, δεν είναι πως αυτό που προωθείται ως "καινοτομία" είναι απλώς εξέλιξη. Είναι το γεγονός ότι αφορά τόσο λίγο κόσμο. Τόσο μικρό ποσοστό των καταναλωτών. Το Surface Studio είναι ένα πανάκριβο προϊόν που απευθύνεται πρακτικά μόνο σε επαγγελματίες των οποίων το αντικείμενο είναι η δημιουργία κι επεξεργασία γραφικών. Θα το αγοράσουν και κάποιοι καταναλωτές απλώς και μόνο επειδή είναι ένα όμορφο PC ή/και απλώς επειδή... μπορούν; Ναι. Καθιστά το γεγονός αυτό το Surface Pro "καινοτομικό"; Όχι. Σε καμία περίπτωση. Αλλά οι... "βαρύγδουποι" τίτλοι στα Web sites δεν στέκονται σε τέτοιες λεπτομέρειες, εξ ου η "νίκη" του marketing και εδώ.
Όταν όλα έχουν ειπωθεί, στην ουσία δεν είναι ούτε αυτή η Apple που θα θέλαμε, ούτε η Microsoft που θα θέλαμε. Θα θέλαμε μία Apple που δεν έχει επαναπαυθεί και δεν ενδιαφέρεται τόσο για τη γνώμη της Wall Street όσο για την θέληση για (αληθινή) καινοτομία, για την τόλμη να προσπαθήσει κάτι που μπορεί να ή να μην επιτύχει εμπορικά. Θα θέλαμε επίσης μία Microsoft που δεν καταβάλλει προσπάθεια για να... "εφεύρει" ένα μήνυμα πάνω στο οποίο θα στηριχθούν τα προϊόντα της - γιατί τέτοιο πλασματικό είναι το "είμαστε όλοι δημιουργοί" - αλλά επιδιώκει να προσφέρει αληθινά χρήσιμα εργαλεία που διευκολύνουν το ευρύ κοινό. Αντ' αυτού έχουμε δύο κολοσσούς που δείχνουν να έχουν χάσει το δρόμο τους, αν θεωρήσει κανείς πως είχαν συνειδητά χαράξει έναν συγκεκριμένο δρόμο παλιότερα: η Apple δεν πρωτοτυπεί πια, η Microsoft δεν επικεντρώνεται στην ουσία της παραγωγικότητας πια. Όλα σχεδιάζονται και κρίνονται βάσει του τί θα σκεφτούν οι επενδυτές και τί θα γράψουν τα μέσα ενημέρωσης. Λυπόμαστε εξίσου γι' αυτό και αρνούμαστε ν' αναδείξουμε "νικητή": στην σύγκρουση μεταξύ τους με αυτούς τους όρους, "χαμένοι" είναι, εν τέλει, οι καταναλωτές. Δηλαδή όλοι εμείς.