Έχοντας διανύσει ένα μήνα από την έναρξή της και ολοκληρώνοντας την αναφορά μας σε αυτήν, η έκθεση της Εlectronic Entertainment Expo το φετινό Ιούνιο ήταν από αυτές που απλώς... παρακαλούν να τις κρίνει κάποιος ψύχραιμα και όχι μέσα στον όποιο "ενθουσιασμό" ή "ένταση" των ημερών. Τον απολογισμό της, σχετικά με το τί εισπράξαμε ως τάση και γενική εντύπωση, αλλά και το πώς κρίναμε καθέναν από τους τρεις "μονομάχους" και την παρουσία τους στην έκθεση, τον έχουμε κάνει σε άλλα άρθρα. Φέτος όμως, παρ' ότι έχουμε καλύψει κι άλλες Ε3 στο παρελθόν, ήταν η πρώτη φορά που αληθινά αναρωτηθήκαμε - τόσο στο ταξίδι της επιστροφής όσο και στην επεξεργασία του υλικού τις επόμενες μέρες - και κάτι ακόμη: έχει, τελικά, πρακτικό νόημα η έκθεση αυτή, πέραν του... σόου για εσωτερική κατανάλωση;

Γινόμαστε συγκεκριμένοι. Κάθε χρόνο, εδώ και 15 χρόνια σχεδόν, μαζευόμαστε στο Los Angeles για να δούμε και να ακούσουμε τί σκοπεύει να κάνει αυτή η αγορά για την ανάπτυξη και το μέλλον της. Κάθε χρόνο εισπράττουμε υποσχέσεις επί υποσχέσεων από τους κατασκευαστές, οι οποίες είτε δεν πραγματοποιούνται ποτέ είτε πραγματοποιούνται σε χρονικό πλαίσιο τελείως διαφορετικό από αυτό που σκιαγραφούν. Κάθε χρόνο παίρνουμε συνεντεύξεις από ανθρώπους που έχουν εκπαιδευτεί να μην απαντήσουν σε τίποτε άλλο από αυτό που εκείνοι θέλουν, όσο κι αν τους πιέσουμε (καθιστώντας τους δημοσιογράφους πρακτικά... εκπροσώπους Τύπου των σχετικών εταιρειών). Και κάθε χρόνο παίζουμε games που είναι ένα αφρόντιστο υποσύνολο του υποσυνόλου του υποσυνόλου του πώς θα είναι σε τελική μορφή, καλούμενοι ουσιαστικά να μεταφέρουμε όσες εντυπώσεις θα μετέφερε ένας κριτικός κινηματογράφου από ένα... trailer. Και, για ένα διάστημα τουλάχιστον, ακόμη κι έτσι ο μηχανισμός αυτός έδειχνε να αποδίδει και κάτι να προσφέρει.

Άποψη του γράφοντος; Όχι πια. Η αγορά του home entertainment έχει αλλάξει σημαντικά από τότε που η οργανώτρια εταιρεία της E3 καθόρισε τον τρόπο λειτουργίας της, στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να παρίστανται οι δημοσιογράφοι στις συνεντεύξεις Τύπου, τη στιγμή που αυτές μεταδίδονται ζωντανά μέσω Internet ελεύθερα για όλους. Δεν έχει ιδιαίτερο νόημα να παίρνονται οι media-trained συνεντεύξεις, αν οι αποδεκτές ερωτήσεις είναι δεδομένες εξ αρχής. Και δεν έχει κανένα νόημα να περιμένουμε για κάτι το σημαντικό ξαφνικό, απρόσμενο και καταπληκτικό, αν έχει κατά πάσα πιθανότητα διαρρεύσει στο Web εβδομάδες πριν. Είναι μάλλον... too much να πετάς μέχρι το Los Angeles για να επιβεβαιώνεις ή όχι - απλώς "με τα ίδια σου τα μάτια" (sic) - τις φήμες που διαρρέουν. Σε όποιον κι αν ανήκει το λάθος αυτό.

Φυσικά, σε όλα τα παραπάνω υπάρχουν κι εξαιρέσεις. Φέτος, για παράδειγμα, δεν θα είχαμε σαφή ιδέα για το PlayStation Vita, το πώς είναι όταν παίζεις μαζί του και πώς φαίνονται οι τίτλοι του, αν δεν είχαμε παρευρεθεί στην Ε3. Και η τιμή πώλησής του, ναι, ήταν έκπληξη ευχάριστη που δεν περιμέναμε. Από την άλλη, και που παίξαμε με τα demos του Wii U, σαφή ιδέα για τίποτε δεν εισπράξαμε στην πραγματικότητα, όπως κανείς άλλος - λογικό, αφού απέχουμε το λιγότερο ένα χρόνο από την κυκλοφορία του! Όσο για τα games αυτά καθ' αυτά; Η φτώχεια του εκθεσιακού χώρου σε αριθμό και ποικιλία - πόσο μάλλον ποιότητα και πρωτοτυπία - τίτλων προς επίδειξη "μιλούσε από μόνη της". Και για όσα games μάς έδωσαν μια ιδέα του πώς θα μπορούσαν να είναι στην τελική τους έκδοση, οι εταιρείες τους επέμειναν... τόσο ότι "ο demo κώδικας δεν είναι ενδεικτικός", που, ε, μας έπεισαν. Εξ ου και οι "εντυπώσεις" που μεταφέρουμε, οι οποίες απέχουν... χιλιόμετρα από τη "γνώμη".

Με άλλα λόγια: η Ε3 έχει καταλήξει να είναι... θέατρο. Σόου, αλλά όχι με την καλή έννοια. Με την κακή: την έννοια του θεάματος, όπου ο καθένας έχει το ρόλο του να παίξει, και όχι την έννοια της επίδειξης, που υποννοεί πως θα προσφέρει κάτι ουσιαστικό ως εξέλιξη ή συμπέρασμα. Για τα games των Χριστουγέννων θα γραφούν αρκετά πράγματα όταν έχει νόημα, όταν δηλαδή πλησιάζει η κυκλοφορία τους. Για τα συστήματα και τα games που είναι πολύ μακριά, απλώς δεν μπορούμε να έχουμε ουσιαστική άποψη. Οπότε πώς ή γιατί να "δημιουργήσουμε ενθουσιασμό" από τόσο νωρίς; Και, σε περίπτωση που - κυρίως οι φίλοι και όχι οι φίλες του Αθηνόραμα Digital! - αναρωτώνται: όχι, ούτε καν για τα περίφημα... booth babes δεν έχει νόημα να προσέρχεται κανείς στην Ε3. Η κρίση χτύπησε κι εκεί, όπως διαπιστώσαμε φέτος. Αλλαγές, λοιπόν, στον τρόπο λειτουργίας της έκθεσης - και στο πώς την διαχειρίζονται οι εταιρείες - είναι απαραίτητες. Ειδάλλως το σόου θα παραμείνει στο επίπεδο του επιφανειακού και μακριά απο την ουσία. Και, αναπόφευκτα, θα σβήσει.