Μία πλευρά του PlayStation5 στην οποία η Sony δεν έδωσε έμφαση σε οποιοδήποτε σημείο της πορείας αυτής των 18 μηνών που οδηγεί στην εμπορική του διάθεση, ήταν αυτή της συμβατότητάς του με τα games του PlayStation4. Η εταιρεία είχε επιβεβαιώσει από πάρα πολύ νωρίς ότι το νέο PlayStation θα προσφέρει αυτήν την δυνατότητα αλλά την είχε περιγράψει σε αδρές μόνο γραμμές, χωρίς να προσφέρει λεπτομέρειες αναφορικά με το πώς την υλοποίησε και τί μπορούν να περιμένουν οι καταναλωτές από αυτήν. Μάθαμε βεβαίως ορισμένα πράγματα στην πορεία αλλά, ακόμη και σήμερα, μια ανάσα πριν από την πρεμιέρα του PS5 στην αγορά, η Sony δεν αναδεικνύει την συμβατότητά του με το PS4 στο προωθητικό της υλικό. Έρχεται, έτσι, σε πλήρη αντίθεση με την Microsoft η οποία υπογραμμίζει σε κάθε ευκαιρία την συμβατότητα των Xbox Series S|X με παλαιότερα Xbox ως ανταγωνιστικό τους πλεονέκτημα.

Η επιλογή αυτή της Sony θα φάνταζε παράξενη ή, κάτω από διαφορετικές συνθήκες, ακόμη και ανησυχητική όσον αφορά στο πόσο προσεγμένη και αποτελεσματική είναι η δυνατότητα απόδοσης games του PS4 από το PS5. Όπως αποδεικνύεται, ωστόσο, δεν υπήρχε κανένας λόγος ανησυχίας: η Sony έξυπνα δεν έκανε εκτενείς αναφορές για το όλο θέμα, ώστε να ανακαλύψουν οι δημοσιογράφοι και στην συνέχεια οι gamers πως το επίπεδο συμβατότητας που κατόρθωσε να προσφέρει ανάμεσα στα PS5 και PS4 είναι υψηλότερο απ' ότι οποιοσδήποτε περίμενε. Είναι πια περισσότερο από προφανές πως οι Ιάπωνες κατά βάση δεν ήθελαν να επιμείνουν στο όλο θέμα γιατί προτιμούν τα μέσα ενημέρωσης και οι καταναλωτές να εστιάσουν στα νέα πράγματα που φέρνει το PlayStation5, όχι στην ικανότητά του να παίζει παλαιότερα games.

Πώς λειτουργούν, λοιπόν, οι τίτλοι του PS4 στο PS5; Με τον απόλυτα αναμενόμενο, διάφανο και σχεδόν... βαρετό τρόπο, όπως θα έπρεπε να λειτουργεί κάθε μηχανισμός συμβατότητας. Τα games του PS4 μπορούν να έλθουν στο PS5 με μια σειρά από διαφορετικούς τρόπους: με τους καθιερωμένους οπτικούς δίσκους (απ' όπου η εγκατάστασή τους γίνεται όπως ακριβώς γινόταν πάντα), μέσω του PlayStation Store (απ' όπου γίνεται απευθείας λήψη τους κανονικά), αλλά και μέσα από εξωτερικό μέσο αποθήκευσης συνδεσμολογίας USB 3.0 (σκληρό δίσκο ή SSD) όπου μπορούν να έχουν μεταφερθεί από τον εσωτερικό σκληρό δίσκο ενός PS4. Σε όλες τις περιπτώσεις οι τίτλοι του PS4 ανανγωρίζονται από το PS5 χωρίς πρόβλημα και εντάσσονται στην Games Library μαζί με τους δικούς του τίτλους (ξεχωρίζουν με ειδική σήμανση βέβαια).

Στις δοκιμές μας χρησιμοποιήσαμε και τις τρεις παραπάνω μεθόδους και όλες λειτούργησαν χωρίς κανένα απολύτως πρόβλημα. Κάναμε όμως τα περισσότερα τεστ με μία ποιοτική εξωτερική θήκη δίσκων 2.5'' στην οποία είχαμε τοποθετήσει έναν Samsung 960 Evo 1TB SSD, ενώ στην ίδια θήκη μετά τοποθετήσαμε έναν τυπικό σκληρό δίσκο laptop - δοκιμάσαμε ακόμη και ένα, αρκετά γρήγορο, USB stick των 256GB. Επιλέξαμε να εστιάσουμε στα εξωτερικά μέσα αποθήκευσης γιατί αυτός είναι, χωρίς αμφιβολία, ο τρόπος με τον οποίο οι πιο πολλοί κάτοχοι PS5 θα επιλέξουν να παίζουν τα games τους από το PS4. Με τον εσωτερικό αποθηκευτικό χώρο του PS5... υπερπολύτιμο αυτήν την στιγμή - τα δικά του games μπορούν να εκτελεστούν μόνο από εκεί και η Sony θα χρειαστεί κάποιο καιρό για να πιστοποιήσει τους πρώτους Μ.2 SSD για την εσωτερική υποδοχή επέκτασης - είναι απολύτως λογικό για τα games του PS4 να παίζονται έτσι.

Τα όσα διαπιστώσαμε με τις δοκιμές μας ποικίλλουν από το επίπεδο του απολύτως ικανοποιητικού μέχρι το επίπεδο του εκπληκτικού. Κάναμε τεστ σε περίπου 35 τίτλους από όλες τις κατηγορίες games και από όλα τα χρόνια της διαδρομής του PS4, ξεκινώντας από τα Resogun και Κnack 2 του 2013 μέχρι τα Fall Guys και Ghost of Tsushima του καλοκαιριού. Συμπεριλάβαμε τίτλους-must της ίδιας της Sony όπως τα Gran Turismo Sport και Wipeout Omega αλλά και τίτλους σχεδόν άγνωστους όπως τα Sine Mora και TypoMan. Παίξαμε ακόμη και Minecraft ή Crash Bandicoot N' Sane Trilogy προς... όφελος των παιδιών (λέμε τώρα)! Σχεδόν όλα λειτούργησαν άψογα παρά το γεγονός ότι η συντριπτική τους πλειοψηφία δεν έχει λάβει κανενός είδους ενημέρωση (patch) ειδικά για PS5. Ο μόνος τίτλος που αρνήθηκε για κάποιο λόγο να "τρέξει" ήταν το Streets of Rage 4, το οποίο όμως όταν λάβαμε από το PS Store και εγκαταστήσαμε εκ νέου απευθείας στο εξωτερικό αποθηκευτικό μέσο της δοκιμής μας, λειτούργησε κανονικά.

Αξίζει ειδικής αναφοράς, δε, το εξής: υπάρχει ένας αριθμός από games του PS4 που δεν είχαν σχεδιαστεί ώστε να αξιοποιούν την λειτουργία Game Boost - που είχε φέρει στο προσκήνιο η Sony με το PS4 Pro ώστε ορισμένοι τότε τίτλοι με την χρήση της να προσφέρουν περισσότερα καρέ ανά δευτερόλεπτο - αλλά αποδίδουν καλύτερα στο PS5... ούτως ή άλλως! Το Knack 2, για παράδειγμα, τώρα αποδίδει 60 καρέ ανά δευτερόλεπτο σταθερά σε υψηλή ανάλυση χωρίς να αξιοποιεί ούτε το Game Boost ούτε κάποια ενημέρωση λογισμικού. Το Ghost of Tsushima από την άλλη πλευρά - ένας τίτλος φυσικά πολύ περισσότερο περίπλοκος - μετά από σχετική ενημέρωση προσφέρει κι αυτός τα 60 καρέ, αξιοποιώντας παράλληλα τον εσωτερικό δίσκο SSD του PS5 αν εγκατασταθεί εκεί. Τα πιο πολλά games, πάντως, αποδίδουν όπως ακριβώς στο PS4. Όσοι και όσες θυμούνται την τεχνική παρουσίαση του Mark Cerny και την αναφορά σε Legacy Mode και Legacy Pro Μodes στο PS5 δεν εκπλήσσονται με όλα αυτά: πρόκειται ουσιαστικά για εξομοίωση σε επίπεδο hardware, οπότε τα games που δεν "παραβαίνουν κανόνες" στον προγραμματισμό τους ή δεν θέτουν τα ίδια περιορισμούς στην λειτουργία τους (π.χ. όριο ανανέωσης οθόνης τα 30 καρέ) εκμεταλλεύονται την πρόσθετη δύναμη του PS5 δίχως πρόβλημα.

H διαδικασία της αναβάθμισης για όλα τα games του PS4 που δοκιμάσαμε σε PS5 εξελίχθηκε κανονικά ασχέτως του αν βρίσκονταν στον εσωτερικό SSD του δεύτερου ή σε εξωτερικό αποθηκευτικό μέσο. Το PS5 μπορεί επίσης να αναγνωρίσει πολλαπλά εξωτερικά αποθηκευτικά μέσα, απλώς όχι περισσότερα από ένα κάθε φορά. Είναι λοιπόν εφικτό να έχει κανείς π.χ. έναν μεγάλο εξωτερικό σκληρό δίσκο με όλα τα games για PS4 στα οποία θα ήθελε να έχει πρόσβαση ανά πάσα στιγμή και π.χ. έναν μικρότερο εξωτερικό δίσκο SSD με τα games εκείνα του PS4 που ξέρει πως θα παίζει συχνά, και να συνδέει εναλλάξ τους δύο δίσκους χωρίς πρόβλημα.

Αν και σαφέστατα αποτελεσματικός, ο μηχανισμός συμβατότητας του PS5 με games του PS4 που ανέπτυξε η Sony δεν κάνει κάποια πράγματα που κάνει ο αντίστοιχος της Microsoft στα Xbox Series S|X με τίτλους παλαιότερων Xbox: δεν αναβαθμίζει την ανάλυση προβολής των games, δεν βελτιώνει κατά τι τα γραφικά (anisotropic filtering) και δεν τα "χρωματίζει" εκ νέου με λειτουργίες όπως την AutoHDR.

Δεν θα μας πείραζε καθόλου αν ο μηχανισμός της Sony προσέφερε και αυτά. Όμως οι κάτοχοι PS4 σε λίγες μέρες θα είναι σε θέση να παίζουν σε ένα νέο PlayStation όλα τα games που έχουν συλλέξει επί σειρά ετών χωρίς κανέναν συμβιβασμό, συχνά βελτιωμένα σε σχέση με το παρελθόν. Για κάποιους παίκτες θα είναι σημαντικό, για κάποιους άλλους απλώς ένα ευπρόσδεκτο bonus ίσως. Κάποιοι μπορεί να μην αξιοποιήσουν την συμβατότητα του PS5 με το PS4 ούτε μία φορά. Πρόκειται όμως για κάτι που η Sony δεν προσέφερε ποτέ μέχρι σήμερα σε 120 εκ. καταναλωτές και είναι, εκ των πραγμάτων, κάτι με "ειδικό βάρος". Οι Ιάπωνες έκαναν δουλειά σοβαρή στο θέμα της συμβατότητας ανάμεσα στα δύο PlayStation και τής αξίζουν εύσημα γι' αυτό. Κι ας περιμένουμε, για να είμαστε ειλικρινείς, τα games ειδικά σχεδιασμένα για PS5... "πώς και πώς" εμείς!