Τα οικιακά συστήματα ηλεκτρονικής διασκέδασης είναι καταναλωτικά προϊόντα ειδικά σχεδιασμένα για να προσφέρουν video games και σχετικές υπηρεσίες, ναι - μα ο τρόπος με τον οποίο το κάνουν είναι πολύ σημαντικός για την συνολική εμπειρία χρήσης τους σε πλαίσιο καθημερινό και μακροπρόθεσμο. Τα συστήματα αυτά συνήθως λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο από την πρώτη μέρα έως την τελευταία που θα χρησιμοποιηθούν, 8 ή 10 χρόνια αργότερα, σε αντίθεση με το τί συμβαίνει σε άλλες κατηγορίες προϊόντων τεχνολογίας όπως π.χ. τα smartphones, τα tablets ή τα PC. Το γραφικό περιβάλλον χειρισμού τους λοιπόν - το πώς παρουσιάζουν, διαχειρίζονται κι αξιοποιούν περιεχόμενο και υπηρεσίες - πρέπει να είναι όσο το δυνατόν περισσότερο μοντέρνο εξ αρχής, ώστε να έχει πιθανότητες αντοχής στον χρόνο.

Το γραφικό περιβάλλον χειρισμού του PlayStation4 που αποκαλύφθηκε το 2013 σηματοδότησε μεγάλες αλλαγές σε σχέση με το αντίστοιου του PS3 γιατί ήταν, εκ των πραγμάτων, επιβεβλημένο. Αυτό του PS5 με το οποίο θα έλθουν σε επαφή σε λίγες ημέρες οι καταναλωτές σηματοδοτεί, εκ πρώτης όψεως, μικρότερες αλλαγές: οι παίκτες δεν θα έχουν την παραμικρή δυσκολία να το αξιοποιήσουν αμέσως. Υπάρχουν όμως διάφορες αλλαγές και προσθήκες που εντοπίζει κανείς μετά από τις πρώτες 2-3 ώρες χρήσης του, οι οποίες είναι άξιες προσοχής και άρα αναφοράς.

Από πλευράς αισθητικής το νέο γραφικό περιβάλλον που δημιούργησε η Sony για το PS5 είναι αναμφισβήτητα καλαίσθητο, ίσως το ομορφότερο που έχει ποτέ δημιουργήσει ο ιαπωνικός κολοσσός για συσκευή του. Προσφέρεται σε ανάλυση οθόνης 4Κ και με απόδοση χρώματος τεχνολογίας HDR - φυσικά υποστηρίζονται χαμηλότερες αναλύσεις και "απλή" απόδοση SDR - όμως σε αυτήν την εξ ορισμού μορφή του είναι εξαιρετικά λεπτομερές, φωτεινό και συνολικά εντυπωσιακό, με σκιάσεις, χρωματικές μεταβάσεις και άλλα διακριτικά εφέ που προσδίδουν αίσθηση "βάθους" επιτυχημένα. Δεν είναι τόσο "επίπεδο" και "γωνιώδες" όσο το γραφικό περιβάλλον του PS4, το οποίο βέβαια δεν είχε ποτέ σχεδιαστεί για τηλεοράσεις ανάλυσης 4Κ. Το PS5 υποστηρίζει ακόμη και απόδοση εικόνας 8Κ (όχι εξ αρχής) οπότε υπάρχει περιθώριο πολλών ετών για να βελτιώνεται η όψη του και να συμβαδίζει με τα δεδομένα της αγοράς.

Με το όλο περιβάλλον χειρισμού του PS5 να είναι σχεδιασμένο σε υπερυψηλή ευκρίνεια όλα του τα στοιχεία παραμένουν ευδιάκριτα και εύκολα επιλέξιμα καταλαμβάνοντας πολύ λιγότερο ζωτικό χώρο στην οθόνη. Οποτεδήποτε χρησιμοποιούνται "μεγάλα" γραφικά είναι συνήθως για λόγους διακοσμητικούς (π.χ. backgrounds) και εμφανίζονται ή εξαφανίζονται ομαλά σε κάθε περίπτωση. Στις 10 ημέρες περίπου που χρησιμοποιούμε το PS5 δεν έχουμε βρει τρόπο να αλλάξουμε αυτό το γραφικό περιβάλλον - δεν υπάρχει π.χ. υποστήριξη για themes όπως στο PS4 για την ώρα - αλλά, ειλικρινά, δεν μάς πειράζει καθόλου. Το εξ ορισμού περιβάλλον χειρισμού του PS5 είναι υπέροχο και δεν προβλέπουμε να το... βαριόμαστε γρήγορα. Αν, υποθέτουμε, αρκετοί καταναλωτές ζητήσουν αυτήν την δυνατότητα προσαρμογών η Sony ενδέχεται να κάνει κάτι γι' αυτό, αλλά δεν... επείγει σε καμία περίπτωση κάτι τέτοιο.

Από πλευράς λειτουργικότητας και... σε πλήρη ευθυγράμμιση με τον ιαπωνικό τρόπο σκέψης οι σχεδιαστές της Sony επεδίωξαν να συνθέσουν ένα γραφικό περιβάλλον μινιμαλιστικό, αφαιρώντας ο,τιδήποτε περιττό και ο,τιδήποτε δεν χρειάζεται να βρίσκεται όλη την ώρα μπροστά στα μάτια του χρήστη. Με αυτόν τον τρόπο οι επιλογές και οι δραστηριότητες που έχει νόημα να προσφέρονται την εκάστοτε στιγμή γίνονται προσβάσιμες με τρόπο ταχύτερο κι ευκολότερο. Εισερχόμενος, για παράδειγμα, με το προφίλ του στην κεντρική οθόνη του PS5 o παίκτης έχει μπροστά του μόνο μία σειρά από τα games ή apps που χρησιμοποίησε τελευταία και τίποτε άλλο. Ούτε περίπλοκα μενού, ούτε διαφημίσεις, ούτε scrolling, ούτε σελίδες επί σελίδων με στοιχεία που μπορεί να ενδιαφέρουν αλλά μπορεί και μη τον παίκτη. Μόνο στοιχεία πρόσβασης σε περιεχόμενο, ουσιαστικά.

Πρόκειται για μεγάλη, εξαιρετικά ευπρόσδεκτη αλλαγή. Για την ακρίβεια η όλη φιλοσοφία πίσω από τον σχεδιασμό του γραφικού περιβάλλοντος στο PS5 δείχνει να είναι όχι μόνο μινιμαλιστική, αλλά... αφαιρετική σχεδόν: να μην υπάρχει, ει δυνατόν, απολύτως τίποτε ανάμεσα στον παίκτη και τα games του. Διακριτικά animation και εφέ ήχου, διακοσμητικό εικαστικό πλήρους οθόνης και θεματική μουσική χρησιμοποιούνται για να μην είναι βαρετή και στατική η παρουσίαση του περιεχομένου μα... αυτό είναι όλο: είσοδος στην κεντρική οθόνη του PS5, επιλογή εικονιδίου, παιχνίδι αμέσως. Κάθε άλλη πληροφορία παραμένει διαθέσιμη - μέσα από το εικονίδιο "..." - αλλά εξ ορισμού δεν εμφανίζεται μπροστά του αν ο χρήστης δεν την καλέσει. Η όλη προσέγγιση είναι "καθαρή", είναι έξυπνη, είναι μοντέρνα. Και μας αρέσει πάρα πολύ γι' αυτό.

Οι παραπάνω επιλογές (σε συνδυασμό βέβαια με την χρήση του δίσκου SSD) οδηγούν και σε αυτό που έχει πιο πολλή σημασία απ' όλα στα μάτια των gamers: στην ταχύτητα χειρισμού. Δεν υπάρχει καμία απολύτως καθυστέρηση σε οποιοδήποτε τμήμα του γραφικού περιβάλλοντος του PS5. Τα πάντα κινούνται ομαλά, οι μεταβάσεις από το ένα τμήμα του λειτουργικού στο άλλο είναι σχεδόν ακαριαίες, το περιεχόμενο - οπουδήποτε κι αν βρίσκεται - εμφανίζεται χωρίς "δισταγμούς" ή αναμονή. Ακόμη και η λειτουργία αναζήτησης (Search), που "μαζεύει" αποτελέσματα από το ίδιο το σύστημα, το PlayStation Store, Δικτυακές υπηρεσίες κλπ. ταυτόχρονα, τα εμφανίζει σε πανελάχιστο χρόνο. Οι... ανυπόμονοι gamers θεωρούμε πως θ' αγαπήσουν το PS5!

Με επιδίωξη την ταχύτητα έχουν γίνει και σημαντικές αλλαγές. Το Control Center, για παράδειγμα, δεν είναι πια ένα... τεράστιο μπλε κάθετο παράθυρο που καταλαμβάνει την μισή οθόνη, αλλά μία σειρά από εικονίδια στο κάτω μέρος της, η οποία εμφανίζεται απ' οπουδήποτε κι οποτεδήποτε και προσφέρει μόνο τις λειτουργίες που έχει νόημα να είναι παρούσες κάθε φορά (προσαρμόζεται κι από τον παίκτη). Επίσης (όπως είχαμε δει ήδη) τα apps και γενικότερα το περιεχόμενο μη-gaming έχουν μεταφερθεί σε δική τους περιοχή με το όνομα Media και δεν "μπλέκονται" ποτέ με τα games. Η μόνη περιοχή στο γραφικό περιβάλλον χειρισμού του PS5 που δεν έχει αλλάξει σε σχέση με την αντίστοιχη του PS4 είναι αυτή των ρυθμίσεων (Settings). Προσφέρει διάφορες νέες επιλογές, βέβαια, μα η διαμόρφωσή της και η ομαδοποίηση των ρυθμίσεων ανά κατηγορία είναι εν πολλοίς παρόμοια. Όχι ότι... χρειαζόταν να έχει sexy σχεδιασμό η περιοχή των ρυθμίσεων, προφανώς, αλλά λέμε τώρα!

Έχοντας χρησιμοποιήσει το γραφικό περιβάλλον χειρισμού των PS4 και Xbox One για 7 χρόνια, κι έχοντας ήδη έλθει σε επαφή με αυτό των Xbox Series S|X, δεν μπορεί κανείς παρά να εκτιμήσει την εκπληκτική δουλειά που έχει κάνει η Sony με το αντίστοιχο για το PS5. Είναι το πιο γρήγορο, καλύτερα δομημένο, λιγότερο "φλύαρο" και παρεμβατικό, περισσότερο καλαίσθητο γραφικό περιβάλλον χειρισμού στην κατηγορία του. Λειτουργεί ακριβώς με τον τρόπο που οι περισσότεροι από μας θα θέλαμε να το κάνει στην καθημερινή μας συμβίωση με ένα PlayStation: άμεσα, ομαλά και έξυπνα, χωρίς πάντως να στερεί πληροφορίες ή επιλογές που θα ήθελε κανείς διαθέσιμες.

Περιθώριο για βελτίωση πάντως υπάρχει, αν και... δεν είμαστε 100% βέβαιοι πως η Sony αλλαγές ή προσθήκες που ίσως ζητήσουν ορισμένοι παίκτες θα τις θεωρήσει απαραίτητα "βελτίωση" σε σχέση με αυτό που έχει προσφέρει. Η δυνατότητα π.χ. δημιουργίας "φακέλων", όπου οι χρήστες μπορούν να τοποθετήσουν apps και games με δική τους ομαδοποίηση, είχε έλθει στο PS4 μετά από επιμονή τους ετών, όμως ολοφάνερα δεν ταιριάζει με την μινιμάλ συλλογιστική του γραφικού περιβάλλοντος στο PS5. Για τον ίδιο λόγο ίσως η Sony δεν προσφέρει σύντομα την δυνατότητα εφαρμογής themes (η υποστήριξη εικόνας 8Κ θα έλθει όμως σίγουρα κάποια στιγμή). Ένα ποθητό στοιχείο που δεν προσφέρει λειτουργικά το PS5 με το περιβάλλον χειρισμού του είναι κάτι αντίστοιχο με το Quick Resume στα Xbox Series S|X, αλλά θα μπορούσε να προστεθεί σε βάθος χρόνου με ενημέρωση λογισμικού.

Η Sony έχει γενικώς αποδείξει πως εννοεί να εξελίσσει τα PlayStation με τέτοιες ενημερώσεις λογισμικού σε βάθος χρόνου: το αρχικό PS4 του Νοεμβρίου 2013 και ένα σημερινό με την πρόσφατη ενημέρωση 8.0 απέχουν πάρα πολύ ως συστήματα σε δυνατότητες και λειτουργίες (το ίδιο είχε συμβεί και με το PS3). Θα έχει ενδιαφέρον, λοιπόν, να διαπιστώσουμε σε ποιά πράγματα θα εστιάσει πρώτα η Sony τους επόμενους μήνες και το 2021 με τις ενημερώσεις λογισμικού του PS5 - αν μη τί άλλο γιατί οι σχετικές επιλογές θα μπορούσαν να είναι ενδεικτικές των σχεδίων της. Ίσως ο ιαπωνικός κολοσσός έχει στο μυαλό του τελείως διαφορετικά πράγματα και απόψεις απ' ότι εμείς για την βελτίωση του software που ελέγχει το hardware στο νέο οικιακό, πανίσχυρο PlayStation. Ενδιαφέροντες, το δίχως άλλο, καιροί!