Η είδηση για τη γνώμη αναλυτών που θέλουν την εγκατεστημένη βάση του PlayStation3 σήμερα πρακτικά ίση και σύντομα οριακά μεγαλύτερη από αυτήν του Xbox 360, πυροδότησε για πολλοστή φορά τις... γνωστές συζητήσεις: έχει όντως σημασία το ποιός είναι "πρώτος", ποιός "δεύτερος" και ποιός "τρίτος" ανάμεσα σε τρεις εταιρείες που πωλούν στον τελικό καταναλωτή ψυχαγωγία για το σπίτι σε διάφορες μορφές; Αν έχει σημασία, είναι απτή και... εισπράξιμη ή μόνο για το θεαθήναι και το... PR του πράγματος; Αν όχι, γιατί δεν έχει, αφού αναφερόμαστε σε πωληθέντα προϊόντα και συγκρίνουμε αριθμούς που τα καταμετρούν; Απάντηση υπάρχει και την καταθέτουμε ως προσωπική άποψη ολοκληρώνοντας το παρόν άρθρο. Πριν από αυτό, όμως, αξίζει να παραθέσουμε τον λόγο, τον αντίλογο, τον δεύτερο λόγο και τον... δεύτερο αντίλογο - και ν' αφήσουμε τον καθένα να βγάλει τα δικά του συμπεράσματα. Μιλώντας για όσους δεν τα έχουν ήδη βγάλει, δηλαδή!
Από τη μία, λοιπόν: έχει σημασία, γιατί μεγαλύτερη εγκατεστημένη βάση χρηστών για ένα σύστημα ηλεκτρονικής διασκέδασης σημαίνει εν δυνάμει μεγαλύτερη συνολική πηγή εσόδων σε σχέση με τον ανταγωνισμό. Τονίζουμε για την ώρα το "εν δυνάμει" και θα εξηγήσουμε το λόγο στη συνέχεια - δεν χωρά όμως αμφιβολία στο γεγονός πως όσο περισσότεροι είναι οι άνθρωποι που χρησιμοποιούν π.χ. ένα Xbox 360, τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες είτε ένας αποκλειστικός γι' αυτό τίτλος είτε κάποια αποκλειστική σε αυτό υπηρεσία να αποδειχθούν εξαιρετικά επικερδή (τόσο για τη Microsoft όσο και για την οποιαδήποτε δημιουργό ή εκδότρια εταιρεία). Ως εδώ, απλό και γνωστό - και μία παράμετρος που ισχύει και για τα τρία φορμά.
Από την άλλη, ωστόσο, το παραπάνω καταρρίπτεται εύκολα αν προσέξει κανείς την... υφή της εγκατεστημένης αυτής βάσης: με άλλα λόγια το ποιοί είναι οι άνθρωποι που αγόρασαν το τάδε ή το δείνα σύστημα ηλεκτρονικής διασκέδασης και ποιές είναι οι συνήθειές τους. Η μεγαλύτερη εγκατεστημένη βάση χρηστών, π.χ. αυτή τη στιγμή είναι μακράν του Wii - αυτό όμως δεν σημαίνει πολλά, αν περισσότεροι από τους μισούς κατόχους του έχουν αγοράσει τρία ή λιγότερα games σ' όλη τη διάρκεια χρήσης του, συνυπολογίζοντας κι αυτό που περιείχε η συσκευασία του. Αυτό που έχει σημασία για μία εταιρεία όπως η Sony, η Microsoft και η Nintendo είναι η κάθε πώληση συστήματος να είναι μία πηγή για όσο περισσότερα "έμμεσα" έσοδα - υπό αυτήν την έννοια, η εγκατεστημένη βάση π.χ. του PS3 μπορεί να είναι περισσότερο κερδοφόρα από αυτήν του Wii, κι ας είναι η μισή σε αριθμό κατόχων. Αν οι κάτοχοι PS3 αγοράζουν σημαντικά πιο πολλά games, υπηρεσίες και γενικότερο περιεχόμενο από τους κατόχους Wii, έχει σημασία που είναι λιγότεροι; Για τη Sony, όχι.
Από την... άλλη ξανά, έχει μεγάλη σημασία το μέγεθος της εγκατεστημένης βάσης ενός συστήματος, αν ο κατασκευαστής του τυγχάνει να είναι και ο κύριος πάροχος περιεχομένου γι' αυτό. Όπως, για παράδειγμα, η Nintendo, για την οποία είναι πάρα πολύ σημαντικό να έχει το Wii μεγάλη εγκατεστημένη βάση. Κι αυτό επειδή η ίδια αναπτύσσει τα καλύτερα games για το φορμά της: όλοι το γνωρίζουν και όλοι το αποδέχονται, το πιστό της κοινό για τα games της αγόρασε το Wii, το υπόλοιπο απολαμβάνει από καιρό σε καιρό κορυφαίες ή πρωτότυπες lifestyle παραγωγές, οπότε η ιαπωνική εταιρεία "έχει να λαβαίνει" και από τα δύο είδη κοινού. Όσα περισσότερα Wii "εκεί έξω", λοιπόν, τόσα περισσότερα κέρδη από τα games της Nintendo, από τα οποία καρπώνεται και το 100% των εσόδων (και όχι το αναλογικά μικρότερο ποσοστό που καρπώνεται όταν σημειώνουν υψηλές πωλήσεις τα games άλλων εταιρειών για το Wii). Μέσα από αυτό το πρίσμα, λοιπόν, έχει και παραέχει σημασία η μεγαλύτερη εγκατεστημένη βάση - η ίδια παράμετρος ισχύει και για τα PS3 και Xbox 360, αν και όχι στον καταλυτικό βαθμό που ισχύει για το Wii.
Κι από... την άλλη για ακόμη μια φορά, δεν είναι μόνο ο αριθμός των πωληθέντων συστημάτων ή τα games που καθορίζουν αν θα είναι επικερδές ή όχι ένα φορμά. Είναι και οι υπηρεσίες που μπορεί να πωλήσει ο κάτοχος του φορμά αυτού στους χρήστες, είναι το σχετικό με τα games περιεχομένο που πωλείται μετά την κυκλοφορία των τίτλων στα ράφια (το γνωστό ως DLC) και το "παράλληλο" περιεχόμενο - ταινίες, μουσική, εφαρμογές - που επίσης ενδιαφέρουν το κοινό που αξιοποιεί κάποιο σύστημα. Η Microsoft, για παράδειγμα, έχει αξιόλογα έσοδα από τις συνδρομές του Xbox Live, η Sony ενοικιάζει και πωλεί ήδη ταινίες και μουσική στους κατόχους PS3, η Nintendo προωθεί τα games της Virtual Console στους κατόχους Wii. Σε όλες τις περιπτώσεις, όσο μεγαλύτερες οι εγκατεστημένες βάσεις τόσο καλύτερα, προφανώς, έστω κι αν οι συνήθειες του κάθε κοινού καθορίζουν το πόσο υψηλά μπορούν να είναι αυτά τα "παράλληλα" έσοδα.
Όταν όλα έχουν ειπωθεί, αυτό που αληθινά ενδιαφέρει είναι το εξής: έχει για μας, το κοινό, σημασία σε ποιά από τις τρεις πρωταγωνίστριες εταιρείες αποδίδεται η πιο μεγάλη εγκατεστημένη βάση; Όχι. Για μας δεν έχει - για όσους δεν υποφέρουν από εμμονές κι οπαδισμό, δηλαδή. Αυτό που έχει σημασία είναι το εξής: και οι τρεις εταιρείες να είναι επικερδείς και το οικονομικό μοντέλο πάνω στο οποίο στηρίζουν τα φορμά τους να αποδίδει, ώστε να μετακυλούν σε μας όσο το δυνατόν λιγότερες επιβαρύνσεις οικονομικές και να επενδύουν όσο το δυνατόν περισσότερο σε νέα games και υπηρεσίες. Είτε το μοντέλο αυτό στηρίζεται στα δικά τους games, είτε στη χρέωση υπηρεσιών, είτε στην πώληση extra ή σχετικού περιεχομένου, αν έχει μελετηθεί έτσι ώστε π.χ. πάνω από κάποια εκατομμύρια συστήματα η κάθε εγκατεστημένη βάση να είναι κερδοφόρα για την κάτοχο εταιρεία της, όλα καλά. Και θεωρούμε πως, σε αυτή τη φάση, και τα τρία οικιακά συστήματα είναι πλέον κερδοφόρα για τις Sony, Microsoft και Nintendo. Το πώς κάθε μία επιλέγει να διαχειρίζεται αυτά τα κέρδη προς όφελος της πελατειακής της βάσης, και όχι το πόσα συστήματα έχει πουλήσει, είναι αυτό που πρέπει να μας απασχολεί τελικά. Αλλά εκεί... αρχίζει μια άλλη συζήτηση!
