Δεν είναι φυσικά άγνωστη σε οποιονδήποτε παρακολουθεί τις εξελίξεις στην αγορά της ηλεκτρονικής διασκέδασης, η τάση που έχουν οι μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες της να... "παρουσιάζουν" τα γεγονότα με τρόπο που αναδεικνύει τις επιτυχίες τους και περιορίζει ή και αποκρύπτει (πιστεύουν) τις αποτυχίες τους. Έχουν ανάγει σε τέχνη τους σχετικούς μηχανισμούς, ακόμη κι αν ο τρόπος αυτός απέχει μίλια από την πραγματικότητα, ακόμη κι όταν τα γεγονότα είναι αδιαμφισβήτητα, ακόμη κι αν "οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους", ακόμη κι αν όλη η αγορά γνωρίζει πολύ καλά τί συμβαίνει. Η Microsoft στο πλαίσιο της Ε3 2016 προσπάθησε να κάνει ακριβώς αυτό με την - παράτολμη και ριψοκίνδυνη από εμπορικής πλευράς - αποκάλυψη του επόμενου Xbox με το κωδικό όνομα Scorpio: να δώσει την εντύπωση πως βρίσκεται ένα βήμα μπροστά από τον ανταγωνισμό, πως "βλέπει μπροστά", πως "ακολουθεί από κοντά τις τεχνολογικές εξελίξεις", πως "έχει σχέδιο".

Η στυγνή αλήθεια είναι, στην πραγματικότητα, αυτή: η κυκλοφορία ενός ριζικά αναβαθμισμένου Xbox στην εορταστική περίοδο του 2017 δεν είναι τίποτε λιγότερο από την ανοιχτή παραδοχή εκ μέρους της Microsoft μιας ήττας. Είναι η υπογράμμιση του γεγονότος πως το Xbox One, μέσα από τις πολλαπλές κακές επιλογές της, απέτυχε στους στόχους του και η έμπρακτη συνέπεια της γνώμης της πως όσο πιο σύντομα "συνταξιοδοτηθεί" το One, τόσο το καλύτερο για το μέλλον όλων των Xbox. Τόσο απλά και τόσο φανερά.

Ακόμη και αν δεν υπήρχαν τα στοιχεία πωλήσεων για να οδηγήσουν σε αυτό το συμπέρασμα - 42 εκατομμύρια πωληθέντα PS4 και, στην καλύτερη περίπτωση, κάτι λιγότερο από 22 εκατομμύρια για το Xbox One - υπάρχουν... όλα τα άλλα στοιχεία: η Microsoft που αρνείται να δώσει πληροφόρηση για την πελατειακή της βάση, η Microsoft που προβαίνει σε μειώσεις τιμών του Xbox One σε κάθε ευκαιρία, η Microsoft που αδυνατεί να κρατήσει σταθερό ρυθμό κυκλοφορίας νέων τίτλων για το σύστημά της, η Microsoft που αναγκάζεται να εγκαταλείψει ανεπιστρεπτί ακρογωνιαίους λίθους της στρατηγικής της, όπως το Kinect. Δεν χωρά καμία αμφιβολία στο γεγονός πως αν η μονομαχία ανάμεσα στα PS4 και Xbox One ακολουθούσε την "φυσιολογική" οκτάχρονη ή δεκάχρονη πορεία των προηγούμενων PlayStation και Xbox, το One θα "τερμάτιζε" όχι μόνο μακράν δεύτερο, αλλά και πολύ μακριά από την πελατειακή βάση των 85 εκατομμυρίων που κατόρθωσε να συγκεντρώσει ο προκάτοχός του, το Xbox 360.

To Xbox Scorpio σηματοδοτεί ένα καθόλου μικρό... reset για την παρουσία της Microsoft στην αγορά της ηλεκτρονικής διασκέδασης: μία επανεκκίνηση απαλλαγμένη από τα λάθη του Xbox One, τόσο τα επικοινωνιακά όσο και τα αμιγώς πρακτικά, με την υπόσχεση πως αυτή η επανεκκίνηση δεν ισοδυναμεί με μετάβαση σε "νέα γενιά" Xbox, αλλά με επέκταση της παρούσας. Το αν και κατά πόσο αυτό θα ισχύσει για πιο πολλούς από 12 μήνες, απομένει ν' αποδειχθεί. Το μόνο σίγουρο είναι πως η νέα στρατηγική της Microsoft - η "γεφύρωση" των games για Xbox One/Xbox Scorpio με τα αντίστοιχα για PC με Windows 10 και η χρήση αυτής ως ανταγωνιστικό πλεονέκτημα - δεν είμαστε καθόλου βέβαιοι πως μπορεί να λειτουργήσει. Ίσως είναι το ίδιο ανεφάρμοστη με την καταστροφική στρατηγική του "συστήματος για όλες τις χρήσεις" και την έμφαση στο... τηλεοπτικό περιεχόμενο, προσέγγιση που κατά βάση στέρησε από το Xbox One τις πιθανότητες επιτυχίας του πριν καν αυτό αρχίσει να πωλείται.

Όσον αφορά στα games με οικιακά συστήματα ψυχαγωγίας και στα games με προσωπικούς υπολογιστές, το κοινό έχει αποφανθεί εδώ και χρόνια. Οι PC gamers αγαπούν συγκεκριμένα είδη τίτλων και τα παίζουν σε Η/Υ - και μόνο - για μία σειρά από λόγους, ενώ οι παίκτες που προτιμούν τα PlayStation, Xbox ή τα οικιακά συστήματα της Nintendo αρέσκονται σε άλλα είδη τίτλων και παίζουν αυτά για κάποιους άλλους λόγους. Επικαλύψεις στα δύο κοινά υπάρχουν βέβαια, αλλά όχι στους ίδιους τίτλους. Οι πιο πολλοί παίκτες που αγαπούν π.χ. τα strategy games ή shoot' em up πρώτου προσώπου σε PC, μπορεί να παίζουν π.χ. fighting games σε Xbox One ή PS4. Αλλά δεν παίζει κανείς ένα Forza ή ένα Killer Instict σε PC και μετά το ίδιο Forza ή Killer Instict στο Xbox One. Απλώς δεν έχει ιδιαίτερο νόημα κάτι τέτοιο. Είτε έχει επενδύσει σε ένα καλό PC και τού αρέσει να παίζει τα games του εκεί, είτε προτιμά την μεγάλη τηλεόραση του σαλονιού αντί για το monitor, είτε προτιμά το mouse και το πληκτρολόγιο αντί για το joypad, είτε το αντίθετο, είτε οι φίλοι του βρίσκονται στο Xbox Live, είτε σε ειδικούς servers και όχι εκεί... οι λόγοι είναι ουκ ολίγοι. Αλλά είναι υπαρκτοί, καθημερινοί, πρακτικοί - και η Microsoft τούς αγνοεί (ή προσποιείται πως τους αγνοεί) επιδεικτικά, απλώς και μόνο επειδή είναι μια κατάσταση άλλη από αυτήν που θα ήθελε να ισχύει.

Το πρόβλημα, φυσικά, σε όλα αυτά δεν είναι ούτε η ήττα της Microsoft με το Xbox One αυτή καθ' αυτή, ούτε η μεγάλη αλλαγή στρατηγικής. Δεν υπάρχει καμία ντροπή στα υπερφιλόδοξα σχέδια ή ακόμη και στις λανθασμένες εκτιμήσεις σε τελική ανάλυση. Για ουκ ολίγα από τα αρχικά του χρόνια πορείας στην αγορά, για παράδειγμα, το PlayStation3 για την Sony είχε... τα περισσότερα γνωρίσματα ήττας, αν θέλει να το αντιπαραβάλλει κανείς με το PlayStation2 εμπορικά. Το WiiU της Nintendo έχει γνωρίσει ήττα ακόμη μεγαλύτερη από αυτήν του Xbox One, η ιαπωνική εταιρεία όμως δείχνει καλύτερα εστιασμένη σε αυτό που πρέπει να κάνει για να επανέλθει στο προσκήνιο και υπάρχει σημαντική πιθανότητα να εξέλθει από αυτήν την δύσκολη περίσταση ικανότερη και σοφότερη. Όχι. Το πρόβλημα εντοπίζεται στο γεγονός ότι η Microsoft στον τρόπο σκέψης της παραμένει... η Microsoft: ένας αδίστακτος κολοσσός που, παρά τα σκληρά μαθήματα που έχει πάρει τα τελευταία χρόνια, δεν σταματά να προσπαθεί να επιβάλλει το δικό της οικονομικό συμφέρον παρουσιάζοντάς το σαν θετικό για το κοινό. Στην προκειμένη περίπτωση, να προωθήσει τα Windows 10 και τα apps τους σε όσο το δυνατόν περισσότερους καταναλωτές, είτε αυτοί ενδιαφέρονται για κάτι τέτοιο, είτε όχι.

Αυτό είναι, εν τέλει, το αληθινό κόστος της νέας στρατηγικής της Microsoft για τα Xbox: όχι τόσο η αποδοχή της ήττας για το Xbox One, όσο η απώλεια της εμπιστοσύνης πού τής είχε το κοινό των gamers - εμπιστοσύνη που είχε "χτιστεί" επί σειρά ετών με το Xbx 360. Στο αρχικό όραμα των Αμερικανών για το Xbox One είχε διαφανεί αυτή τους η συμφεροντολογική, αδίστακτη πλευρά... και το κοινό δεν αγκάλιασε το προϊόν γιατί αυτήν την πλευρά τήν εισέπραξε. Το γεγονός ότι η Microsoft σχεδιάζει - κι ας υποστηρίζει το ακριβώς αντίθετο - να "αφήσει πίσω" μέσα στους επόμενους 24 μήνες τα 20 εκατομμύρια καταναλωτές που αγόρασαν το Xbox One είναι "παράπλευρη απώλεια" ουσιαστικά. Η μεγαλύτερη ζημιά είναι πλέον αυτή η έλλειψη εμπιστοσύνης, την οποία ακόμη και σήμερα - π.χ. με την ανακοίνωση για επόμενο αναβαθμισμένο Xbox αμέσως μετά την ανακοίνωση για ανασχεδιασμένο - η Microsoft συνεχίζει να κλονίζει με τα λάθη της. Αν δεν αποκατασταθεί πρώτα αυτή η εμπιστοσύνη, όποια κι αν είναι η νέα στρατηγική, η νέα κατεύθυνση, η νέα προσέγγιση ή ο,τιδήποτε άλλο, είναι καταδικασμένη να αποτύχει. Κάτι το οποίο, προς όφελος της αγοράς της ηλεκτρονικής διασκέδασης συνολικά, δεν επιθυμεί κανείς μας.