Η φετινή έκθεση της Ε3 προδιαγράφεται ήδη να είναι μία από τις πλέον... αντισυμβατικές των τελευταίων ετών, καθώς τα "παραδοσιακά" games δείχνουν να είναι το πλέον προβλέψιμο στοιχείο της - και, αντιθέτως, να είναι άλλα, μη "παραδοσιακά" στοιχεία αυτά που τελικά θα την "χρωματίσουν" στο γενικότερο πλαίσιο της αγοράς του home entertainment. Περισσότερο αντισυμβατική, δε, σε ένα συγκεκριμένο χαρακτηριστικό της δεν θα μπορούσε να είναι η Ε3 2016: πρόκειται για την έκθεση της οποίας η μεγαλύτερη σημασία εντοπίζεται όχι στο τί θα επιδείξει, αλλά στο τί... δεν θα επιδείξει. Και αυτό είναι το εξής: μία ριζική αλλαγή στον τρόπο με τον οποίο είναι πολύ πιθανό θα προωθούνται και να εξελίσσονται τα οικιακά συστήματα ηλεκτρονικής διασκέδασης τα επόμενα χρόνια.

Από τα τέλη της δεκαετίας του '80 το μοντέλο βάσει του οποίου κινούνταν όλη η αγορά του video gaming ήταν αυτό που εν πολλοίς αξιοποιούνταν μέχρι και πολύ πρόσφατα: μία μεγάλη κατασκευάστρια εταιρεία - όπως οι Nintendo, Sega, Sony και Microsoft - σχεδίαζε, υλοποιούσε, προωθούσε και διαχειριζόταν ένα σύστημα ηλεκτρονικής ψυχαγωγίας με συγκεκριμένες προδιαγραφές, το οποίο διένυε πορεία κάποιων ετών στην αγορά. Τα έτη... εξαρτώνταν πάντα από την επιτυχία του κάθε τέτοιου προϊόντος, φυσικά. Όμως κοινός τους παρανομαστής ήταν η δεδομένη σταθερότητα του κάθε φορμά στα τεχνικά χαρακτηριστικά, στοιχείο που πρακτικά "μεταφραζόταν" σε κατανοητό τρόπο λειτουργίας για τους καταναλωτές και δεδομένο "γήπεδο για να παίξουν" στους δημιουργούς games. H απλότητα και προβλεψιμότητα του μοντέλου αυτού ήταν εκείνη που ανέδειξε την βιομηχανία του video gaming σε μία αγορά αξίας δισεκατομμυρίων δολαρίων ετησίως.

Πιθανώς τίποτε δεν θα άλλαζε σε αυτό το μοντέλο για πολλά χρόνια ακόμη αν δεν... "έβαζαν ιδέες" στους κατασκευαστές οικιακών συστημάτων ψυχαγωγίας οι κατασκευαστές smartphones ή/και tablets. Αν και προφανώς τελείως διαφορετικά προϊόντα, τα δεύτερα κατάφεραν κάτι πολύ σημαντικό: "εκπαίδευσαν" το παγκόσμιο καταναλωτικό κοινό στην ιδέα πως χρειάζεται να αγοράζει καινούργια τέτοια κάθε δύο ή τρία χρόνια. Οι Apple και Samsung έχουν αληθινά θησαυρίσει πωλώντας κάθε χρόνο iPhone και Galaxy S με όχι... εξωπαγματικές ακριβώς διαφορές από τους προκατόχους τους, αλλά αναμφίβολα καλύτερα τεχνικά χαρακτηριστικά και πιο πολλές δυνατότητες. Ανήκουν σε μειονότητα οι άνθρωποι που μπορούν να αναβαθμίζουν τα smartphones και τα tablets τους κάθε χρόνο, ναι. Αλλά και κάθε δύο να τα αναβαθμίζουν, και κάθε τρία χρόνια, ο "κύκλος" αυτός παραμένει πολύ μικρότερος από τον αντίστοιχο των PlayStation και Xbox, τα οποία διανύουν πορεία το λιγότερο 5-7 ετών πριν εμφανιστούν στην αγορά οι διάδοχοί τους.

Οι Sony και Microsoft - ίσως και η Nintendo, αλλά θα... δείξει - ξεκινώντας από την φετινή χρονιά θα επιδιώξουν να μεταβούν σε ένα μοντέλο αντίστοιχο με αυτό της Apple. Το PS4K και το Scorpio, όπως είναι μέχρι στιγμής τα κωδικά ονόματα των αναβαθμισμένων PS4 και Xbox One που βρίσκονται κάπου στον όχι πολύ μακρινό ορίζοντα, είναι σχεδιασμένα με ακριβώς την ίδια συλλογιστική: να προσφέρουν περισσότερα πράγματα στο ίδιο πλαίσιο λειτουργίας, παραμένοντας συμβατά στα games, τα apps και τις Δικτυακές υπηρεσίες με τους προκατόχους τους και κοστίζοντας εύλογα περισσότερα χρήματα (αφού η τιμή πώλησης των αρχικών μοντέλων έχει στο μεσοδιάστημα μειωθεί). Δημιουργώντας μία σημαντική διαφορά στο κόστος απόκτησης ανάμεσα στο νέο και το παλαιότερο PlayStation ή Xbox, όπως είμαστε βέβαιοι πως θα γίνει, οι Sony και Microsoft μπορούν να προωθούν τα δύο συστήματα παράλληλα, όπως ακριβώς συμβαίνει με τα iPhone ή iPad.

Πρόκειται για επιλογή που οι Sony και Microsoft έχουν ακριβώς επειδή είναι εφικτή αυτή η συμβατότητα: παραμένοντας και οι δύο στον συνδυασμό κεντρικού επεξεργαστή και υποσυστήματος γραφικών της AMD, αλλά μεταβαίνοντας σε επόμενες "γενιές" του, δεν χρειάζεται να σχεδιαστεί για το επόμενο Xbox ή PlayStation νέα, τελείως διαφορετική αρχιτεκτονική, νέο λειτουργικό σύστημα ή τελείως διαφορετικού κώδικα games. Το πλεονέκτημα που πάντοτε είχαν όσοι προτιμούσαν τα PC games "μεταφέρεται" στα video games: αγοράζοντας κανείς το PS4K, γνωρίζει πως τα games του για PS4 θα λειτουργούν κανονικά (ή τουλάχιστον αυτή είναι η βασική ιδέα), ενώ με το καινούργιο μοντέλο οι νέοι τίτλοι θα λειτουργούν καλύτερα ή θα προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες. Αυτό, όχι τυχαία, που θεωρούν ως δεδομένο και οι κάτοχοι νέου iPhone για τα apps τους.

Το πρόβλημα εντοπίζεται, κατά τη γνώμη μας, στο γεγονός ότι οι κατασκευαστές δείχνουν να... "λογαριάζουν χωρίς τον ξενοδόχο" σε έναν βαθμό με αυτήν τους την επιδίωξη. Η συλλογιστική στην οποία βασίζεται η επιδίωξη αυτή δεν είναι ούτε αστήρικτη, ούτε ανεφάρμοστη, προϋποθέτει όμως κάποια πράγματα. Προϋποθέτει, για παράδειγμα, πως οι καταναλωτές θα επιδείξουν στο πρόσωπο της Sony ή της Microsoft την ίδια εμπιστοσύνη (ή... ευλαβική πίστη ενίοτε) που επιδεικνύουν για την Apple, κάτι καθόλου βέβαιο. Ο χρήστης iPhone είναι πάρα πολύ πιθανό, για μία σειρά από λόγους, να προτιμήσει και πάλι iPhone ως το επόμενο κινητό του, ενώ ο κάτοχος PlayStation ή Xbox (όπως επώδυνα διαπίστωσε η Microsoft τα τελευταία χρόνια), όχι απαραίτητα. Αντίστοιχη εμπιστοσύνη, ας μην ξεχνάμε, στον κόσμο π.χ. των smartphones με Android δεν υπάρχει.

Προϋποθέτει επίσης πως οι κατασκευαστές οικιακών συστημάτων ψυχαγωγίας θα βρουν ολοφάνερα, απτά, άμεσα κατανοητά, καθημερινής αξίας "συγκριτικά πλεονεκτήματα" για τα νέα τους συστήματα. Η μεγαλύτερη οθόνη ή η ικανότερη κάμερα στα smartphones, για παράδειγμα, είναι τέτοια πλεονεκτήματα που ο κόσμος καταλαβαίνει αμέσως κι αναγνωρίζει την αξία τους. Την προοπτική για "προβολή περιεχομένου σε ανάλυση εικόνας 4Κ" και "κοινά games αλλά σε 60 καρέ το δευτερόλεπτο αντί για 30" την αντιλαμβάνονται λιγότεροι καταναλωτές: το ευρύ κοινό όχι σε αντίστοιχο βαθμό. Τα games εικονικής πραγματικότητας θα μπορούσαν ίσως να είναι ένα τέτοιο σαφές ανταγωνιστικό πλεονέκτημα, όμως η πορεία τους για την ώρα παραμένει αβέβαιη και το ενδιαφέρον του κοινού περιορισμένο. Προϋποθέτει, τέλος, πως - στο σενάριο της αναβάθμισης από το παλαιότερο PS4 ή Xbox One στο νεότερο - η πελατειακή βάση των συστημάτων αυτών δεν "διασπάται" σε τίποτε, μα απολύτως τίποτε, σημαντικό. Όχι εύκολο.

Όταν όλα έχουν ειπωθεί η επιδίωξη αυτή των Sony και Microsoft (αυτή τη στιγμή και με τα παρόντα δεδομένα τουλάχιστον) φαντάζει ως ένα μεγάλο πείραμα και στοίχημα μαζί. Η αγορά του video gaming δεν έχει ποτέ ξανά βρεθεί στην θέση αυτή. Ποτέ στο παρελθόν δεν προτάθηκε στο κοινό να μεταβεί σε καινούργιο PlayStation ή Xbox σε τρία μόλις χρόνια. Κανείς ουσιαστικά δεν γνωρίζει με βεβαιότητα πώς θα δεχθεί το κοινό τα συστήματα αυτά - σε επίπεδο πρακτικό, εμπορικό και όχι... οργισμένων σχολίων στο Web - όταν διατεθούν στην αγορά μέσα στους επόμενους 12 μήνες. Το μόνο σίγουρο είναι ένα: αν το PS4K και το Scorpio αποδειχθούν επιτυχημένα, το 2020 θα έχουν και αυτά διαδόχους. Έχουν δίκιο οι Sony και Microsoft που "ποντάρουν" σε αυτό το αδοκίμαστο μοντέλο την μελλοντική τους πορεία και τα σημαντικότατα κέρδη που αποκόμιζαν κι αποκομίζουν ακόμη από το προηγούμενο; Ο χρόνος, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα... δείξει!