Η σχετική φημολογία είχε ξεκινήσει στο Web σχεδόν έναν χρόνο πριν, όμως προερχόταν στην ουσία από μία μόνο πηγή την οποία αναπαρήγαγαν μαζί με δικές τους υποθέσεις άλλες - ήταν, με άλλα λόγια, μία ενδιαφέρουσα πιθανότητα χωρίς επαρκείς αποδείξεις για ουσιαστικό σχολιασμό. Τα τελευταία εικοσιτετράωρα όμως αυτή η εικόνα άλλαξε και είναι πλέον πρακτικά βέβαιο: η Sony έχει αναπτύξει και σκοπεύει να προσφέρει μέσα στο τρέχον έτος μία ισχυρότερη έκδοση του PlayStation5 με το κωδικό όνομα Trinity. Εμπορικά θα λέγεται PlayStation5 Pro και θα βασίζεται σε παρόμοια, αλλά αναβαθμισμένα και εμπλουτισμένα υποσυστήματα που θα επιτρέπουν υψηλότερες επιδόσεις και περισσότερο άνετο παιχνίδι με όλα τα games του PS5.

Ο Tom Henderson πρώτος ανέφερε ως πλάνο της Sony το PS5 Pro πέρσι τον Ιούλιο, χωρίς όμως να παραθέσει πολλές τεχνικές λεπτομέρειες. Στην διάρκεια των μηνών που ακολούθησαν υπήρξαν διάφορες πρόσθετες πληροφορίες, άλλες ακριβείς και άλλες όχι, όμως οι περισσότερες συνέκλιναν στην τεχνική περιγραφή που έδωσε το κανάλι Moore's Law Is Dead στο YouTube ως διαρροή από το επίσημο portal της Sony για τους δημιουργούς games. Την περιγραφή αυτή επιβεβαίωσε όμως αμέσως μετά και ο Henderson - του οποίου το ιστορικό περιλαμβάνει αποκαλύψεις για το χειριστήριο DualSense Edge, το PlayStation Portal και το PS5 Slim - οπότε στην ουσία το PlayStation5 Pro είναι πλέον σίγουρο πως υφίσταται και θα κυκλοφορήσει φέτος.

Σε αυτό το άρθρο συγκεντρώνουμε όσες πληροφορίες γνωρίζουμε - για την ώρα - για την αναβαθμισμένη έκδοση του δημοφιλέστερου συστήματος ηλεκτρονικής ψυχαγωγίας της γενιάς του σήμερα. Προσφέρουμε, δε, απαντήσεις σε ορισμένα ακόμη ερωτήματα, όπως το... προφανές: χρειαζόμασταν στην πραγματικότητα ένα PS5 Pro το 2024;

Τεχνικές προδιαγραφές: τί έχει αναβαθμιστεί, τί όχι
Πρώτα απ' όλα, λοιπόν: τί έχει αλλάξει σε επίπεδο hardware; Σύμφωνα με τον Henderson και άλλους, το PlayStation5 Pro θα είναι σημαντικά καλύτερο στην διαχείριση γραφικών: η Sony υποστηρίζει πως θα είναι κατά 45% ταχύτερο στην επεξεργασία τους συνολικά, αλλά 3 ή και 4 (!) φορές ταχύτερο όσον αφορά στην διαχείριση φωτισμού μέσω της τεχνικής raytracing συγκεκριμένα. Για λόγους συμβατότητας έχει διατηρηθεί ο ίδιος κεντρικός επεξεργαστής με δυνατότητα ελάχιστης επιτάχυνσης (10%), είναι όμως βασισμένος και αυτός στην αρχιτεκτονική Zen2 της AMD και στην ίδια κατασκευαστική βαθμίδα (6nm). Αυτό είναι κατά τι απογοητευτικό, καθώς σημαίνει πως (α) το ενισχυμένο υποσύστημα γραφικών δεν θα αξιοποιείται στο έπακρο, αλλά και πως (β) όσα games του PS5 περιορίζονταν από τις επιδόσεις του κεντρικού επεξεργαστή εκ των πραγμάτων δεν θα βελτιωθούν κατά πολύ.

Η ενοποιημένη μνήμη συστήματος είναι κατά 28% ταχύτερη, αλλά παραμένει στα 16GB για τους ίδιους λόγους συμβατότητας, ενώ το υποσύστημα επεξεργασίας ήχου του PS5 Pro είναι κατά 35% ταχύτερο επίσης. Όλα τα υπόλοιπα - ταχύτητα αποθηκευτικού μέσου, επιλογές επέκτασης αποθηκευτικού χώρου, προαιρετική υποστήριξη οπτικών δίσκων κλπ. - παραμένουν ως έχουν. Βάσει των όσων γνωρίζουμε ως τώρα, ο αποθηκευτικός χώρος επίσης παραμένει στο 1TB, όπως ακριβώς στο παρόν μοντέλο PS5 Slim.

Κατά πολύ σημαντικότερο είναι το νέο υποσύστημα επιτάχυνσης λειτουργιών τεχνητής νοημοσύνης, οι οποίες αξιοποιούνται σε επίσης νέο μηχανισμό πολλαπλασιασμού γραμμών (upscaling) κι εξομάλυνσης ακμών (antialiasing) που η Sony ονομάζει PlayStation Spectral Super Resolution (PSSR). Αυτός λειτουργεί με την ίδια λογική που λειτουργούν σε PC οι αντίστοιχοι μηχανισμοί DLSS ή FSR των nVidia ή AMD αντίστοιχα: δημιουργεί τα γραφικά ενός τίτλου σε χαμηλότερη ανάλυση για να επιτύχει υψηλούς ρυθμούς ανανέωσης οθόνης και στην συνέχεια αναβαθμίζει την ανάλυση αυτή σε υψηλότερη με ελάχιστες ή αδιόρατες επιπτώσεις στην ποιότητα απεικόνισης.

Η Sony είχε ήδη εμπειρία εκτενή σε αυτόν τον τομέα με την αντίστοιχη τεχνική checkerboarding που είχε εφαρμόσει στο PS4 Pro το 2106, όμως στην περίπτωση του PS5 Pro ο όλος μηχανισμός είναι πολύ περισσότερο φιλόδοξος. Η εταιρεία συνεργάστηκε με την AMD ώστε να υλοποιήσει αυτό το εξελιγμένο σύστημα βασισμένο σε AI, ικανό να υποστηρίξει αναλύσεις έως 8Κ και ρυθμούς ανανέωσης έως 120 Ηz ή υψηλότερους με μεγάλη ευελιξία στο πώς ακριβώς διαμορφώνεται το τελικό αποτέλεσμα (προφανώς βάσει των απαιτήσεων κάθε τίτλου ξεχωριστά). Η AMD είχε ανακοινώσει πριν από λίγες μέρες πως η δική της λύση "πολλαπλασιασμού με τεχνητή νοημοσύνη σε games" θα εμφανιζόταν σε συσκευές φέτος και το PS5 Pro ίσως είναι η πρώτη τέτοια συσκευή.

Τί θα προσφέρει το PS5 Pro στους παίκτες, πρακτικά;
Καλά όλα αυτά, τί θα προσφέρει όμως αυτό το αναβαθμισμένο PS5 σε επίπεδο αμιγώς πρακτικό; Για να τοποθετήσει κανείς τα πράγματα στο σωστό πλαίσιο, θα πρέπει να λάβει στα υπ' όψιν τί υποσχέθηκε το αρχικό PS5 - και το Xbox Series X αντίστοιχα - με την κυκλοφορία του το 2020: επόμενης γενιάς, λεπτομερή video games, σε ανάλυση 4Κ και ρυθμό ανανέωσης στα 60 καρέ ανά δευτερόλεπτο, κάτι που προφανώς το PS4 Pro δεν ήταν σε θέση να προσφέρει βάσει του hardware στο οποίο στηριζόταν.

Fast forward στο 2024, όμως, και είναι σαφές πως ούτε το PS5 ούτε το Xbox Series X ήταν ουσιαστικά σε θέση να τηρήσουν την υπόσχεση του "4Κ/60" στην πλειοψηφία των περιπτώσεων. Υπάρχουν πάρα πολλοί τίτλοι βεληνεκούς ΑΑΑ που λειτουργούν στα 40-50 καρέ και ποτέ στα 60, πολλοί τίτλοι που αναγκάζονται σε ανάλυση 4Κ να "κατεβούν" στα 30 καρέ για να διατηρήσουν την ποιότητα των γραφικών τους και ακόμη περισσότεροι που αναγκάζονται να μειώσουν την ποιότητα των γραφικών για να λειτουργήσουν σε καρέ άνω των 30 ομαλά. Όσο για την επιλογή 4Κ/120, που οι Sony και Microsoft επίσης προωθούσαν ως εφικτή, υποστηρίζεται από 20 ή 25 μοντέρνα games το πολύ. Απλώς έτσι εξελίχθηκαν τα πράγματα, τελικά, με δεδομένο και το γεγονός ότι οι παραγωγές ΑΑΑ γίνονται όλο και περισσότερο περίπλοκες τεχνικά κάθε χρόνο.

Αυτό είναι το πρώτο πρόβλημα που το PS5 Pro φιλοδοξεί να λύσει: η αυξημένη επεξεργαστική του δύναμη στα γραφικά συγκεκριμένα θα είναι, θεωρητικά τουλάχιστον, αρκετή για να αποδίδει τα απαιτητικά games σε 4Κ/60 ή και 4Κ/120 κατά περίπτωση, χωρίς συμβιβασμούς στην ποιότητα απεικόνισης. Είναι σημαντικό το γεγονός ότι - τουλάχιστον βάσει των πληροφοριών που υπάρχουν στο portal της Sony για τους δημιουργούς games - οι εταιρείες ανάπτυξης δεν θα χρειαστεί να κάνουν πολλά πράγματα για να αξιοποιήσουν αυτήν την έξτρα ισχύ, καθώς είναι πολύ πιθανό να μην χρειάζονται τα υπάρχοντα games για PS5 καν κάποια ενημέρωση λογισμικού: αν δεν στηρίζονται σε κάποια "περίεργη" τεχνική που χρησιμοποιεί το hardware των PS5 με τρόπο ασυνήθιστο, στο PS5 Pro απλώς θα λειτουργούν καλύτερα "από μόνα τους", είτε "κλειδώνοντας" τον ρυθμό ανανέωσης στα 60/120 καρέ ανά δευτερόλεπτο, είτε "ανεβάζοντας" το πλαίσιο διακύμανσης των καρέ υψηλότερα (ώστε να ομαλοποιούνται μέσω της λειτουργίας VRR στην συνέχεια).

Το PS5 Pro θα είναι επίσης σε θέση να διαχειρίζεται πολύ περισσότερο αποτελεσματικά τον φωτισμό raytracing: το 2020 ήταν εντυπωσιακό μεν πως συσκευές κόστους €500 θεωρητικά υποστήριζαν αυτήν την εξελιγμένη τεχνική απεικόνισης γραφικών, αλλά - όπως θα πιστοποιήσουν... αδίστακτα οι PC gamers - αυτή είναι πάρα πολύ απαιτητική σε επεξεργαστική δύναμη. Τίτλοι που λειτουργούν στα 60 καρέ ανά δευτερόλεπτο "πέφτουν" αμέσως στα 35-40 καρέ αν ενεργοποιηθεί σε αυτούς το βασικού επιπέδου raytracing - ενώ το "πλήρες" raytracing, αυτό που στα PC games ονομάζουμε path tracing, απλώς δεν είναι εφικτό σε παρόντα συστήματα ηλεκτρονίκής ψυχαγωγίας όπως τα PlayStation ή τα Xbox. To PS5 Pro όμως ενσωματώνει ειδικό υποσύστημα επιτάχυνσης υπολογισμών raytracing - πιθανότατα βασισμένο στην επερχόμενη αρχιτεκτονική RDNA4 της AMD - το οποίο, ακόμη και 2.5 φορές παραπάνω να αποδίδει στα ίδια σενάρια χρήσης από το PS5, όχι 3 ή 4 φορές, θα "κάνει διαφορά" πολύ σημαντική.

Αυτό που θα επιδιώξει να επιτύχει το PS5 Pro με αυτόν τον συνδυασμό υποσυστημάτων hardware, με άλλα λόγια, είναι οι gamers να απολαύσουν για πρώτη φορά τίτλους του PS5 σε υψηλούς ρυθμούς ανανέωσης οθόνης, με το raytracing ταυτόχρονα ενεργοποιημένο. Είναι βέβαια σαφές πως για να προσφερθεί αυτό από παρόντα games του PS5, οι δημιουργοί τους θα πρέπει να προσφέρουν ειδικές ενημερώσεις λογισμικού αφού το σχετικό υποσύστημα του PS5 Pro είναι καινούργιο.

Τέλος, εξαιρετικά σημαντική για το μέλλον είναι η προσθήκη του μηχανισμού πολλαπλασιασμού γραμμών και βελτίωσης γραφικών που θα εφαρμόζει στα games του PS5 το PS5 Pro με την βοήθεια υποσυστήματος επιτάχυνσης υπολογισμών ΑΙ. Οι καταναλωτές που θα αγοράσουν το αναβαθμισμένο PS5 θα είναι σε θέση να παίξουν όλα τα παρόντα games του σε υψηλότερη ανάλυση και περισσότερα καρέ ανά δευτερόλεπτο από ποτέ, γνωρίζοντας παράλληλα πως τα επόμενα χρόνια θα απολαμβάνουν όλα τα μελλοντικά games για PS5 στην καλύτερη δυνατή μορφή που αυτά μπορούν να έχουν σε PlayStation, όσο περίπλοκα και απαιτητικά κι αν είναι.

Χρειαζόμασταν ένα PS5 Pro το 2024; Όχι... και ναι.
Σύμφωνα με τον Henderson, αυτό το αναβαθμισμένο μοντέλο PS5 θα γίνει εμπορικά διαθέσιμο φέτος, πιθανότατα μέσα στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς. Οι δημιουργικές ομάδες της Sony έχουν πρόσβαση στα ειδικά συστήματα που χρησιμοποιούν το ίδιο hardware (development kits) από πέρσι τον χειμώνα και οι μεγάλες εκδότριες games σταδιακά αποκτούν τα δικά τους από τον Ιανουάριο, οπότε η όλη διαδικασία θεωρητικά "θα μπει στην τελική ευθεία" τους επόμενους μήνες. Η Nintendo έχει άλλωστε μετακινήσει την κυκλοφορία του διαδόχου του Switch στο πρώτο τρίμηνο του 2025, οπότε έχει νόημα για την Sony να κυκλοφορήσει το PS5 Pro νωρίτερα ή σημαντικά νωρίτερα. Το τελευταίο τρίμηνο κάθε χρονιάς, δε, "προσφέρεται" πάντοτε για την διάθεση νέων τέτοιων προϊόντων, άλλωστε, ως το συνήθως περισσότερο εμπορικό.

Με την ερώτηση του "πότε;" σε γενικές γραμμές απαντημένη, όμως, απομένει η ερώτηση "γιατί"; Γιατί να αγοράσει κανείς το PS5 Pro μελλοντικά; Χρειαζόμασταν, στην πραγματικότητα, ένα ισχυρότερο PS5 μέσα στο 2024;

Από ορισμένες απόψεις... όχι. Όχι, δεν το χρειαζόμασταν. Το PS5 δεν είναι "ηλικίας" καν 3.5 ετών ακόμη και έχει περάσει στην ουσία μόλις ένας χρόνος "και κάτι" από τότε που η Sony ανακοίνωσε επίσημα πως είναι πια ευρέως διαθέσιμο σε όλους (μετά από σχεδόν δυόμισι χρόνια περιορισμένης διαθεσιμότητας σε ολόκληρο τον κόσμο). Τους τελευταίους μόλις 8-9 μήνες, δε, έχουμε αρχίσει να αποκτούμε μία ιδέα του τί είναι αληθινά ικανό να κάνει ένα PS5, καθώς τα games που είναι δημιουργημένα αποκλειστικά γι' αυτό είναι λιγοστά και από αυτά τεχνικά φιλόδοξα μόνο ορισμένα. Οι δυνατότητες του PS5 δεν δίνουν την αίσθηση πως έχουν σε καμία περίπτωση εξαντληθεί, για να πει κανείς πως υπάρχει επιτακτική ανάγκη για ένα νέο μοντέλο με περισσότερες.

Από ορισμένες άλλες απόψεις, ωστόσο, ίσως... ναι. Ίσως έχει νόημα μία "ενισχυμένη" έκδοση του PS5. Δεν πρέπει να ξεχνά κανείς πως το παρόν σύστημα της Sony στηρίζεται σε τεχνολογία πενταετίας πλέον. Τα video games έχουν εξελιχθεί θεαματικά από το 2018 ή το 2019, αξιοποιούν νέες τεχνικές και εργαλεία, ενώ οι καταναλωτές έχουν γίνει ακόμη περισσότερο απαιτητικοί όσον αφορά στην οπτικοακουστική πιστότητα των games που παίζουν. Οι μηχανισμοί απόδοσης γραφικών σε games - όπως η Unreal Engine, που φαίνεται πως καθιερώνεται γοργά ως το εξ ορισμού δημοφιλέστερο περιβάλλον ανάπτυξης σύγχρονων παραγωγών - γίνονται επίσης περισσότερο απαιτητικοί όταν μιλάμε για τίτλους στοχευμένους σε PC/PS5/Xbox Series X και για υψηλού επιπέδου αποτελέσματα. Οι ποιοτικές τηλεοράσεις ή monitor διαφόρων τεχνολογιών απεικόνισης, που μπορούν να αξιοποιήσουν games σε υψηλούς ρυθμούς ανανέωσης οθόνης, έχουν επίσης καταστεί κοινός τόπος και γίνονται όλο και φθηνότερες ως συσκευές με τον καιρό, καθιστώντας ένα σύστημα ικανό να προσφέρει αυτούς τους ρυθμούς ανανέωσης, όπως το PS5 Pro, περισσότερο ελκυστικό.

Με αυτά ως δεδομένα, είναι σαφές πως το PS5 Pro σχεδιάστηκε ως κάτι περισσότερο φιλόδοξο από το PS4 Pro της περασμένης γενιάς. Το δεύτερο υποτίθεται πως θα προσέφερε στο ευρύ κοινό - που τότε βρισκόταν στην μετάβαση από τις τηλεοράσεις HD στις τηλεοράσεις 4Κ - μία πρώτη γεύση από games σε ανάλυση 4Κ, έστω κι αν ήταν βασικού επιπέδου και προερχόταν από πολλαπλασιασμό γραμμών. Το PS5 Pro θα επιδιώξει να προσφέρει υψηλού επιπέδου games σε πλήρη ανάλυση 4Κ, σε υψηλό αριθμό καρέ ανά δευτερόλεπτο και με σύγχρονες τεχνικές γραφικών ενεργοποιημένες - κάτι που, αντικειμενικά, για να το απολαύσει κανείς σήμερα θα πρέπει να στραφεί σε gaming PC σημαντικά μεγαλύτερου κόστους, αλλά και κάτι που ο ανταγωνισμός της Sony, δηλαδή η Microsoft, δεν δείχνει να έχει την πρόθεση να προσφέρει. Ένα PS5 Pro όπως περιγράφεται, με άλλα λόγια, θα είναι μακράν το ισχυρότερο οικιακό σύστημα ηλεκτρονικής ψυχαγωγίας της αγοράς έως το 2027 το λιγότερο, αν όχι για περισσότερο καιρό. Γεγονός που έχει την σημασία του.

Στην περασμένη γενιά PlayStation, οι πωλήσεις του PS4 Pro αντιστοιχούσαν σε περίπου 20% του συνόλου: από τα πέντε PS4 που πωλούνταν σε κάθε τρίμηνο από το τελευταίο του 2016 και μετά, μόνο το ένα ήταν μοντέλο Pro. Αν η τιμή πώλησης του PS5 Pro αποδειχθεί αρκετά ελκυστική - και με δεδομένο το σχεδόν... μηδενικό ενδιαφέρον του καταναλωτικού κοινού για gaming σε ανάλυση 8Κ - η Sony θα μπορούσε να σημειώσει όχι μόνο υψηλότερες πωλήσεις με αυτό απ' ότι με το PS4 Pro, αλλά και για πολύ μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Ποιά θα είναι όμως η τιμολογιακή πολιτική που θα επιλέξουν ν' ακολουθήσουν οι Ιάπωνες αυτή τη φορά; Για πολλοστή φορά... υπομονή!