Και έτσι απλά... "το είπε και το' κανε": μετά από φημολογία ετών ήλθε η επιβεβαίωση της κατασκευής από την Apple δικών της πλέον επεξεργαστών για προσωπικούς υπολογιστές τον Ιούνιο - και, ελάχιστους μήνες μετά, είναι ήδη έτοιμη να προσφέρει τέτοια μοντέλα Η/Υ στο ευρύ κοινό. Στην Δικτυακή παρουσίαση που έκανε ο αμερικανικός κολοσσός ανακοίνωσε έναν νέο MacBook Air, έναν νέο MacBook Pro 13 και έναν νέο Mac Mini, όλους βασισμένους στον δικό της σχεδιασμού επεξεργαστή M1, αρχιτεκτονικής ARM, ο οποίος είναι απολύτως συμβατός με τους Αxx των iPhone, iPad και Apple TV - με ό,τι αυτό σημαίνει. Που, όπως θα εξηγήσουμε, σημαίνει πάρα πολλά.

Ο Μ1 δεν είναι, στην ουσία, "απλώς" επεξεργαστής: είναι ένα ολοκληρωμένο υπολογιστικό σύστημα (system on a chip) το οποίο περιέχει όχι μόνο τον επεξεργαστή, το υποσύστημα γραφικών και το υποσύστημα διαχείρισης περιφερειακών (Ι/Ο) αλλά και την μνήμη συστήματος (!), την RAM δηλαδή, στο ίδιο τσιπ εξ αρχής. Αυτό το τελευταίο είναι κατά μία έννοια "δίκοπο μαχαίρι": από την μία πλευρά υπάρχει ολοφάνερη επιτάχυνση στην λειτουργία του όλου συστήματος όταν η μνήμη βρίσκεται στο ίδιο τσιπ με τον επεξεργαστή (δεν... υπάρχει ουσιαστικά ο περιορισμός του εύρους διαμεταγωγής δεδομένων που υφίσταται στην αρχιτεκτονική της Intel), από την άλλη προφανώς αυτή η μνήμη λειτουργίας δεν είναι αναβαθμίσιμη.

Με άλλα λόγια: όση μνήμη περιλαμβάνεται στο μοντέλο Mac με M1 που θα αγοράσει κανείς εξ αρχής, τόση θα μείνει για πάντα. Με δεδομένο όμως το γεγονός ότι στα τρία διαφορετικά μοντέλα Η/Υ της Apple που ανακοινώθηκαν χθες το ανώτερο ποσό μνήμης που μπορούν να προσφέρουν είναι τα 16GB, είναι σαφές πως τα συγκεκριμένα δεν απευθύνονται σε επαγγελματίες που θα κάνουν εξαιρετικά απαιτητική χρήση στους Mac τους, αλλά στο κοινό που θέλει ικανό προσωπικό υπολογιστή για όλα τα "απλά και καθημερινά" σε ταυτόχρονη λειτουργία, έστω και άνετη χρήση μεμονωμένων εφαρμογών, αλλά... ως εκεί. Η αδυναμία χρήσης εξωτερικών καρτών γραφικών (external GPUs) από τους Mac με Μ1 είναι επίσης άξια αναφοράς για τους επαγγελματίες.

Η Apple, πάντως, υποστηρίζει πως τόσο ο νέος MacBook Air, όσο και ο νέος MacBook Pro 13 και ο νέος Mac Mini είναι όχι μόνο ισχυρότεροι ως Η/Υ από αντίστοιχου κόστους PC με Windows (συμπεριλαμβανομένων και των δικών της αντιστοίχων βασισμένων σε επεξεργαστές Intel), αλλά και ασυναγώνιστοι σε σχέση με οποιονδήποτε άλλο Η/Υ όσον αφορά στον λόγο ισχύος προς κατανάλωση (performance per watt). Για το τελευταίο θα πρέπει να περιμένουμε τις αξιολογήσεις τεχνικών συντακτών που θα συγκρίνουν σενάρια πραγματικής χρήσης με δημοφιλείς εφαρμογές (και όχι απλώς μετροπρογράμματα), όμως το βέβαιο είναι ένα: με τόσο χαμηλές απαιτήσεις σε κατανάλωση, τα δύο νέα laptop της Apple με M1 προσφέρουν όντως υψηλότατη αυτονομία, με 15-18 ώρες χρήσης για τον Air και 17-20 ώρες χρήσης για τον Pro. Για laptop αυτής της κατηγορίας πρόκειται για εξαιρετικές, πρακτικά "ημερήσιες" επιδόσεις.

Στο θέμα του λογισμικού όλα δείχνουν πως η Apple έχει κάνει σχετική προεργασία κι ακολουθεί τα απαραίτητα βήματα ώστε αυτή τη φορά η μετάβαση σε νέα αρχιτεκτονική να είναι ομαλή (ομολογώντας πάντως ότι θα χρειαστούν περίπου 2 χρόνια για να ολοκληρωθεί). Το λειτουργικό σύστημα, το macOS Big Sur που θα είναι προεγκατεστημένο στους Mac με Μ1, έχει δημιουργηθεί εξ αρχής γι' αυτούς, δεν είναι δηλαδή "μετατροπή" από το Big Sur για επεξεργαστές Intel (αυτό θα γίνει διαθέσιμο στο κοινό μεθαύριο). Η Apple έχει μετατρέψει σε μορφή M1 όλες τις δικές της εφαρμογές, το Adobe Lightroom και το Microsoft Office θα διατεθούν σε εκδοχές M1 τον επόμενο μήνα, ενώ το Photoshop στο πρώτο τρίμηνο του 2021. Στο μεταξύ - και μέχρι όλοι οι προγραμματιστές να προσφέρουν τις εφαρμογές τους (και) σε εκδοχή Μ1 - το υποσύστημα "μετάφρασης" Rosetta 2 θ' αποδειχθεί χρήσιμο... ελπίζουμε.

Ένας "άσσος στο μανίκι" της Apple όσον αφορά στην προσφορά αυτών των νέων Mac με M1 είναι η απόλυτη - σε θεωρητικό επίπεδο - συμβατότητα που έχουν με τα αναρίθμητα, ποιοτικά apps που προσφέρονται για iPhone και iPad, συμπεριλαμβανομένων των games τους. Το macOS Big Sur μπορεί να εκτελέσει "κανονικά και με τον νόμο" τα apps αυτά πάνω στο desktop τους σε δικό τους παράθυρο χωρίς - θεωρητικά πάντοτε - οι δημιουργοί αυτών των apps να κάνουν παρά πανελάχιστη δουλειά "μετατροπής" για αυτόν τον σκοπό. Όμως τίθεται αφενός το ζήτημα του πώς θα γίνεται ο χειρισμός αυτών των apps (ας μην ξεχνάμε πως όλα έχουν σχεδιαστεί για οθόνη αφής και είναι προβληματικό να προσπαθήσει κανείς να τα χειριστεί με πληκτρολόγιο και mouse), αφετέρου του πώς θα αποφασίσουν να χρεώσουν οι προγραμματιστές αυτών των apps την διάθεσή τους τόσο στο App Store των iPhone/iPad όσο και στο App Store των Mac. Θα προσφέρονται σε ενιαία τιμή; Ξεχωριστά; Σε υψηλότερη; Δεν είναι σαφές ακόμη.

Επειδή πάντως η... Apple παραμένει η Apple, οι τρεις νέοι Mac κοστίζουν στην ουσία ζητούν ακριβώς τα ίδια χρήματα με αυτά που ζητούν οι αντίστοιχοι Mac με επεξεργαστές Intel, παρά το γεγονός ότι είναι σημαντικά λιγότερα χρήματα που χρειάζονται για να κατασκευαστούν. Αυτή η απληστία της Apple τής κοστίζει σε αυτήν την φάση μία πολύ μεγάλη ευκαιρία, καθώς αν είχε κοστολογήσει (αισθητά) χαμηλότερα αυτά τα μοντέλα με Μ1 θα είχε ενθαρρύνει την αγορά τους από περισσότερους καταναλωτές εν όψει της εορταστικής περιόδου και θα είχε βοηθήσει σημαντικά στην επιτάχυνση της υιοθέτησης του macOS Big Sur για M1 και των εφαρμογών του.

Σε κάθε περίπτωση: οι τρεις νέοι Mac μπορεί ελαφρύτεροι να μην είναι, λεπτότεροι να μην είναι, διαφορετικά ή ομορφότερα κατασκευασμένοι από τους ήδη υπάρχοντες να μην είναι και... φθηνότεροι επίσης να μην είναι, δεν παύουν ωστόσο να εγκαινιάζουν μια νέα εποχή όχι μόνο για την Apple αλλά για την βιομηχανία των προσωπικών υπολογιστών συνολικά. Καμία κατασκευάστρια δεν έχει κατορθώσει ως τώρα, ουσιαστικά, να προσφέρει την αρχιτεκτονική της ARM σε Η/Υ με τέτοιο τρόπο, ώστε να διατηρηθούν τα πλεονεκτήματά της όπως τα απολαμβάνουμε σε smartphones ή tablets αλλά χωρίς συμβιβασμούς σοβαρότατους σε επιδόσεις, επεκτασιμότητα και συμβατότητα. H Apple δεν είναι, ωστόσο, άλλη μία κατασκευάστρια. Θα καταφέρει να τα προσφέρει όλα, εκεί που οι άλλες εταιρείες απέτυχαν; Για να δούμε!