Είναι γεγονός πως τα τελευταία χρόνια οι συζητήσεις σχετικά με τα προσωπικά δεδομένα των χρηστών Η/Υ και Internet έχουν μεν "πυκνώσει", χωρίς όμως να διακρίνει οποιοσδήποτε σημαντική βελτίωση ή αλλαγή στην επικρατούσα "ύποπτη" κατάσταση. Σε αυτήν, δηλαδή, που θέλει όλων των ειδών τις εταιρείες να "μαζεύουν" όλων των ειδών τις πληροφορίες και στοιχεία για όλους μας, θελημένα ή αθέλητα, "παρακολουθώντας" τί κάνουμε όταν χρησιμοποιούμε τα PC για δουλειά ή διασκέδαση. Η Microsoft ανήκε στις ελάχιστες εταιρείες που είχαν δείξει, πριν από καιρό, κάποια ευαισθησία στο θέμα - έστω κι αν το είχαν χρησιμοποιήσει ως αντεπιχείρημα εις βάρος του ανταγωνισμού π.χ. της Google - όμως φαίνεται πως και ο κολοσσός του Redmond δεν έχει πια κανένα πρόβλημα να συλλέξει τέτοια στοιχεία. Για την ακρίβεια τέτοια και... ανησυχητικά περισσότερα!

Η διαπίστωση αφορά στα Windows 10 και την συμμετοχή οποιουδήποτε ενδιαφερόμενου στο Insider Program - τον μηχανισμό που τού επιτρέπει να δοκιμάσει την προέκδοση των Windows 10 ήδη, πολύ πριν την κυκλοφορία του κάποια στιγμή το 2015. Αυτά τα... εγχειρήματα χρήσης ενός λειτουργικού συστήματος σε τόσο πρώιμη μορφή δεν είναι για όλους, φυσικά, είναι όμως θεωρούμε αποδεκτό πως το ενδιαφέρον για τα Windows 10 είναι αρκετά μεγάλο ώστε να προσελκύσει κοινό ευρύτερο από αυτό των "παραδοσιακών" beta testers. Ε, τόσο οι μεν όσο και οι δε οφείλουν να έχουν στα υπ' όψιν πως συμφωνώντας να συμμετάσχουν στο Windows Insider Program, κατά βάση... "δίνουν στη Microsoft τα κλειδιά" του PC που φιλοξενεί την προέκδοση των Windows 10, καθώς οι σχετικοί όροι είναι σχεδόν προκλητικά επιθετικότεροι απ' ότι συνήθως!

Πράγματι, διαβάζοντας κανείς τους όρους αυτούς, συναντά σημεία αναμενόμενα και σημεία... όχι και τόσο αναμενόμενα. Η Microsoft ομολογεί ανοιχτά, για παράδειγμα, πως εγκαθιστώντας κανείς τα Windows 10 κατά βάση αποδέχεται το γεγονός ότι η αμερικανική εταιρεία θα "συλλέγει πληροφορίες για τον χρήστη, τις συσκευές του, τις εφαρμογές που χρησιμοποιεί και τα δίκτυα στα οποία ανήκει". Οι πληροφορίες αυτές περιλαμβάνουν "ονοματεπώνυμο, ηλεκτρονική διεύθυνση, ιστορικό κλήσεων και SMS, ιστορικό επισκέψεων σε Web sites, αναζητήσεων και αρχείων", καθώς και "πληροφορίες προτιμήσεων στη χρήση συσκευών, συνήθειες στη χρήση εφαρμογών και δεδομένα που προέρχονται από τους αισθητήρες των συσκευών αυτών". Αίσθησή μας είναι πως όλες αυτές οι πληροφορίες είναι ήδη πάρα πολλές: σκοπός της Microsoft είναι να προσφέρει τα καλύτερα δυνατά Windows 10, και άρα με τη βοήθεια των χρηστών να εντοπίσει προβλήματα και ασυμβατότητες σε αυτήν και μελλοντικές προεκδόσεις, αλλά ένας αριθμός από τα παραπάνω δεν συσχετίζεται εύκολα με το απλό "κυνήγι λαθών".

Τα πράγματα γίνονται, ωστόσο, κατά πολύ χειρότερα όσο προχωρά κανείς στην ανάγνωση των όρων εγκατάστασης της προέκδοσης των Windows 10. Η Microsoft ομολογεί ανοιχτά πως διατηρεί το δικαίωμα να "συλλέξει πληροφορίες που προέρχονται από την φωνητική εισαγωγή εντολών ή αναζητήσεων" (το ίδιο το περιεχόμενο κι όχι τον ήχο απλώς), να "καταγράφει ποιές εφαρμογές εκτελούνται, πόσο συχνά και για πόσο", ακόμη και να "παρακολουθεί ποιοί χαρακτήρες εισάγονται με το πληκτρολόγιο στις εφαρμογές που χρησιμοποιούνται" (!!!). Το αν και κατά πόσο τα Windows 10 χρειάζεται να παρακολουθούνται σε αυτόν τον βαθμό προκειμένου να λειτουργούν σωστά - η Microsoft επικαλείται την ακρίβεια στην μετατροπή των φωνητικών εντολών και τη δυνατότητα αυτόματης συμπλήρωσης κειμένου στις αναζητήσεις, αλλά... εντάξει τώρα! - βρίσκεται στην κρίση του καθενός. Κατά τη δική μας, ωστόσο, ο,τιδήποτε παρακολουθεί τί εισάγουμε στις εφαρμογές Η/Υ με το πληκτρολόγιο - που μπορεί να είναι συνθηματικά, στοιχεία πιστωτικών καρτών, online συζητήσεις - θυμίζει υπερβολικά πολύ τα... παράνομα προγράμματα που χρησιμοποιούν hackers (τα γνωστά keyloggers) και όχι κάτι που θα περίμενε κανείς από μία πολυεθνική του μεγέθους της Microsoft να αξιοποιεί.

Το χειρότερο όλων είναι πως, στην επίσημη "απάντηση" της αμερικανικής εταιρείας έπειτα από τις κατανοητά οργισμένες αντιδράσεις πολλών χρηστών, δεν διακρίνει κανείς οποιαδήποτε διάθεση για αλλαγή στάσης. Στο σχετικό κείμενο, αντιθέτως, η Microsoft υπενθυμίζει πως όλοι όσοι συμμετέχουν στο Windows Insider Program είναι εθελοντές (άρα... είναι ΟΚ να παρακολουθούνται σε βαθμό εξονυχιστικό;) και υπόσχεται κάτι αόριστο περί "ύπαρξης δικλείδων ασφαλείας" για τα προσωπικά δεδομένα που συλλέγονται. Αποφεύγει, ωστόσο, να δώσει οποιαδήποτε εξήγηση για τους λόγους που επιβάλλουν να συλλέγονται - και αποθηκεύονται - στους servers της τόσα πολλά στοιχεία από τα δεκάδες ή εκατοντάδες χιλιάδες PC που θα έχουν συμμετάσχει στον εν λόγω μηχανισμό μέχρι τα μέσα του 2015 το λιγότερο. Και "διαβάζοντας ανάμεσα στις γραμμές" τόσο το κείμενο όσο και την όλη στάση της Microsoft, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει ένα ύφος του τύπου "αυτοί είναι οι όροι μας, κι αν σας αρέσει". Το οποίο, φυσικά, δεν αρέσει σε κανέναν.

Οι έμπειροι beta testers λειτουργικών συστημάτων και εφαρμογών ίσως δεν πτοηθούν με όλα αυτά: ακόμη και αυξημένης... τόλμης ή και θράσους, τέτοιοι όροι συνοδεύουν σχεδόν κάθε είδους λογισμικό σε μορφή προέκδοσης. Οι υπόλοιποι, όμως, ανάμεσά τους κι εμείς, ενδεχομένως - και δικαιολογημένα - αποθαρρύνονται από την χρήση της προέκδοσης των Windows 10 με αυτά τα δεδομένα. Και όλοι αυτοί οι άνθρωποι, ανάμεσά τους κι εμείς, καλά θα κάνουν να απαιτήσουν αποδείξεις πως η τελική, εμπορική έκδοση των Windows 10 δεν περιέχει αυτούς τους εκτενέστατους μηχανισμούς παρακολούθησης που αναφέρονται ως όροι αδιαπραγμάτευτοι στην προέκδοση του νέου λειτουργικού. Γιατί, αν αυτοί οι μηχανισμοί δεν είναι απλώς τμήμα της διαδικασίας τελειοποίησης των Windows 10 αλλά... χαρακτηριστικό τους (feature), τότε το τίμημα ακόμη και για δωρεάν διάθεσή τους (όπως έντονα συζητείται τις τελευταίες ημέρες) θα είναι πολύ μεγάλο. Τελικά.