Η αλήθεια είναι πως δεν θα έπρεπε να εκπλήσσει στην πραγματικότητα κανέναν η εξέλιξη αυτή - πόσο μάλλον τα περίπου 35 εκατομμύρια συνδρομητές Game Pass, οι οποίοι ίσως ήλπιζαν πως η Microsoft θα τούς αποζημίωνε για τέσσερα χρόνια απαράδεκτης μετριότητας του Xbox αυξάνοντας την αξία της υπηρεσίας χωρίς πρόσθετο κόστος γι' αυτούς. Εταιρείες όπως η συγκεκριμένη, ωστόσο, δεν λειτουργούν έτσι. Για την ακρίβεια λειτουργούν με τον ακριβώς αντίστροφο τρόπο: αφού δεν μπορεί να προσελκύσει περισσότερους συνδρομητές στο Game Pass, η Microsoft θεωρεί πως αυτά τα 35 εκ. συνδρομητών τα έχει λίγο-πολύ "κλειδώσει" και μπορεί να αυξήσει το κόστος της υπηρεσίας της χωρίς να διαμαρτυρηθούν. Η εταιρεία λοιπόν έκανε ακριβώς αυτό, ανακοινώνοντας αλλαγές που κατά βάση σημαίνουν πως το Game Pass κοστίζει περισσότερα προσφέροντας λιγότερα πλέον.
Δεν είναι η πρώτη φορά που παρατηρεί κανείς στην αγορά της ψυχαγωγίας αυτήν την προσέγγιση, είναι η μέθοδος του λεγόμενου "bait and switch" την οποία εφάρμοσε τα τελευταία δύο χρόνια επιτυχημένα η Netflix και τώρα προσπαθεί να εφαρμόσει με την σειρά της η Microsoft. Και οι δύο εταιρείες προσέφεραν αρχικά υπηρεσίες με ασυναγώνιστα υψηλό δείκτη αξίας/κόστους, το έκαναν μέχρις ότου δεν υπήρχε άλλο περιθώριο για επέκταση της πελατειακής τους βάσης και στην συνέχεια βαθμιαία αύξησαν το κόστος σε κάθε επίπεδο συνδρομής των υπηρεσιών αυτών - φτάνοντας σε σημείο όπου εκείνες δεν προσφέρουν πια σε καμία περίπτωση την ίδια αξία.
Αυτό συμβαίνει γιατί, πολύ απλά, και οι δύο υπηρεσίες βασίζονταν σε μη βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα που δεν είχαν ρεαλιστική σχέση με τα ολοένα και υψηλότερα κόστη παραγωγής ψυχαγωγικού περιεχομένου. Με όποιο τρόπο κι αν προσπάθησε στο παρελθόν να διασκεδάσει τις σχετικές εντυπώσεις ο Phil Spencer σχετικά με το αν και κατά πόσο το Game Pass είναι για την Microsoft επικερδής δραστηριότητα, ήταν σε όλους φανερό πως όχι μόνο ήταν στην πράξη αδύνατο να συμβαίνει κάτι τέτοιο, αλλά πως ήταν πιθανότερο η υπηρεσία να είχε τεράστιο αρνητικό αντίκτυπο στις πωλήσεις games για Xbox και άρα στα έσοδά της. Η κυκλοφορία τον Μάιο του εντυπωσιακού Hellblade 2 της Microsoft, που δεν κατόρθωσε να μπει ούτε στο Top 100 (!) των πωλήσεων games της Ευρώπης στο εμπόριο ακριβώς επειδή έγινε διαθέσιμο από την πρώτη μέρα στο Game Pass, είναι η πιο πρόσφατη μόνο απόδειξη αυτού του γεγονότος.
Η επιλογή της Microsoft ήταν πάντοτε στρατηγική, φυσικά, στηριζόμενη στην ελπίδα πως το Game Pass θα γινόταν απίθανα δημοφιλές (οπότε επιχειρηματικά βιώσιμο) μακροπρόθεσμα. Κάτι τέτοιο δεν συνέβη - δεν είναι σαφές αν ήταν ποτέ εφικτό να συμβεί... - οπότε τώρα είναι οι καταναλωτές αυτοί που θα πρέπει να πληρώσουν το αντίτιμο, καταβάλλοντας πιο πολλά χρήματα για το Game Pass. Η Microsoft έχει πλέον δομήσει τα επίπεδα συνδρομής με τέτοιο τρόπο, που οι κάτοχοι Xbox δεν θα έχουν πρόσβαση στο πιο σημαντικό στοιχείο του Game Pass, δηλαδή τις νέες παραγωγές επιπέδου ΑΑΑ της ίδιας της εταιρείας από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας τους, παρ' εκτός κι αν μεταβούν στο ακριβότερο όλων επίπεδο Game Pass Ultimate. Οι κάτοχοι PC δείχνουν ασφαλείς για την ώρα, μα κανείς δεν περιμένει αυτό να κρατήσει για πολύ.
Καθώς οι πιο πολλοί συνδρομητές Game Pass βρίσκονται ήδη στο επίπεδο Ultimate, αυτό που κάνει η Microsoft πρακτικά είναι να... "ενθαρρύνει" τους υπόλοιπους, αν θέλουν να έχουν πρόσβαση σε αυτές τις νέες κυκλοφορίες ΑΑΑ από την πρώτη μέρα, είτε να αναβαθμιστούν και αυτοί στο επίπεδο Ultimate (με κόστος €215 ετησίως) είτε να παραμείνουν στο επερχόμενο επίπεδο Standard και στην υπάρχουσα βιβλιοθήκη τίτλων του Game Pass (με κόστος €168 ετησίως). Οι παροχές του Game Pass Ultimate είναι πολλές και διάφορες, αλλά... ας είμαστε ειλικρινείς: οι νέες κυκλοφορίες ήταν πάντοτε το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της υπηρεσίας της Microsoft (όχι τυχαία η Sony επέλεξε να μην κάνει την ίδια επιλογή όταν βελτίωσε το PlayStation Plus) και αυτές παραμένουν.
Εκεί ακριβώς, ωστόσο, βρίσκεται το "φάουλ" της Microsoft. Δεν χωρά αμφιβολία στο γεγονός ότι πολλά εκατομμύρια καταναλωτές έκαναν υπομονή τα τελευταία τέσσερα χρόνια - που η εταιρεία έκανε πολλά και μεγάλα λάθη στην διαχείριση του Xbox και των games του - και παρέμειναν συνδρομητές του Xbox Game Pass ακριβώς επειδή προσέβλεπαν σε "καλύτερες μέρες" γι' αυτό και στα πρωτοεμφανιζόμενα games που θα τούς προσέφερε. Ήταν οι υποσχέσεις της ίδιας της Microsoft για την "ξηρασία" των τίτλων επιπέδου ΑΑΑ που θα τελείωνε και για την "καταιγίδα" μεγάλων παραγωγών που θα έβρισκαν τον δρόμο τους στο Game Pass από την πρώτη μέρα, εκείνες πού ώθησαν τους καταναλωτές να κάνουν αυτήν την επιλογή. Το να απαιτεί ο αμερικανικός κολοσσός τώρα να μεταβούν όλοι οι συνδρομητές Game Pass στο επίπεδο Ultimate, και μάλιστα αυξημένου κόστους, αν θέλουν να παίξουν τα ΑΑΑ games που επιτέλους δείχνουν να έρχονται, είναι ένδειξη αχαριστίας και καιροσκοπισμού.
Χρησιμοποιώντας την Netfix για τελευταία φορά ως παράδειγμα, οφείλουμε να αναγνωρίσουμε πως αυτό που συμβαίνει με το Game Pass ήταν απλώς θέμα χρόνου. Η Netflix δεν μπορούσε να παράγει για πάντα ψυχαγωγικό περιεχόμενο με αυτό το ρυθμό και αυτά τα κόστη προκειμένου να διατηρήσει και να επεκτείνει την πελατειακή της βάση, τουλάχιστον όχι χωρίς να υπερχρεωθεί (όπως αρχικά έκανε). Αναπόφευκτα, λοιπόν, κατέστησε ανέφικτη την κοινή χρήση λογαριασμών, άλλαξε τα επίπεδα συνδρομής του Netflix και αύξησε σε όλα το μηνιαίο κόστος τους. Το αποτέλεσμα: κανένα επίπεδο συνδρομής Netflix αυτήν την στιγμή δεν προσφέρει αξιόλογο δείκτη κόστους/αξίας. Ακριβώς για τους ίδιους λόγους η Microsoft δεν μπορούσε να συνεχίσει να παράγει games με κόστος ανάμεσα στα 50 και τα 250 εκατομμύρια δολάρια έκαστο και μετά να τα προσφέρει δωρεάν σε φτηνή συνδρομή Game Pass. Όπως δήλωσε και ο ίδιος ο Spencer, θα πρέπει πια να διοικεί μία δραστηριότητα της Microsoft βιώσιμη - και το Game Pass με την μέχρι σήμερα μορφή του ήταν εμπόδιο στον στόχο αυτό.
Αυτό, κοινώς, που πολλοί δείχνουν να αντιλαμβάνονται ως πιθανό λόγο για όλα αυτά - την διάθεση του νέου Call of Duty στο Game Pass από την πρώτη μέρα - είναι στην πραγματικότητα η αφορμή, όχι ο λόγος. Ναι, η Microsoft θα χάσει και πάλι κάποια εκατομμύρια δολάρια με αυτήν της την επιλογή για το Black Ops 6, αλλά αυξάνοντας το κόστος συνδρομής σε όλα τα επίπεδα του Game Pass καλύπτει σε κάποιο βαθμό τις απώλειες ζητώντας ουσιαστικά από τους καταναλωτές να... επιδοτήσουν την ύπαρξη του τίτλου στην υπηρεσία της (είτε αυτοί είχαν σκοπό να παίξουν ποτέ το νέο Call of Duty είτε όχι). Η συγκυρία είναι μελετημένη, μα όχι καθοριστικής σημασίας: η Microsoft σκόπευε να προβεί σε αύξηση τιμών για το Game Pass ούτως ή άλλως και το τελευταίο τετράμηνο της χρονιάς προσφέρεται για κάτι τέτοιο.
Θα δώσουν όλα αυτά εν τέλει κάποια ώθηση στον αριθμό των συνδρομητών Game Pass; Θα αποδεχθεί η πλειοψηφία των παρόντων συνδρομητών της υπηρεσίας τις αυξήσεις τιμών και τις υπόλοιπες αλλαγές; Θα ακολουθήσει ξανά την ίδια προσέγγιση η Microsoft σε μελλοντικούς τίτλους Call of Duty - ή και σε οποιονδήποτε από τους υπόλοιπους επερχόμενούς της - αν το φετινό εμπορικό αποτέλεσμα είναι απογοητευτικό ή και καταστροφικό; Αν του χρόνου ακολουθήσει διαφορετική προσέγγιση, θα διαμαρτυρηθούν οι συνδρομητές Game Pass για την επιλογή της;
Κανείς δεν ξέρει πώς θα εξελιχθεί μία ρευστή κατάσταση όπως αυτή σε βάθος χρόνου, ένα όμως πράγμα είναι πλέον φανερό: οι μέρες της... "αθωότητας" για το Game Pass, τα χρόνια στην διάρκεια των οποίων η Microsoft είχε την πρόθεση να "επενδύει" (δηλαδή να χάνει) τεράστια χρηματικά ποσά προκειμένου να "χτίζει" πελατειακή βάση ακόμη και με μικρό μερίδιο αγοράς, έχουν περάσει ανεπιστρεπτί. Μετά από την πανάκριβη εξαγορά της Activision Blizzard King το ζητούμενο της διοίκησης της εταιρείας από το τμήμα του Xbox είναι, με κάθε τρόπο, τα όσο το δυνατόν υψηλότερα έσοδα - και είναι δύσκολο να μην αισθάνεται κανείς πως, μεταφορικά και κυριολεκτικά, το τίμημα γι' αυτήν την μεγάλη αλλαγή θα το πληρώσουν οι κάτοχοι του Xbox. Τελικά.
