Μία μικρή "βόλτα" στα websites που εστιάζουν στα video games αυτόν τον καιρό είναι αρκετή για να διαπιστώσει κανείς την αμηχανία, περιέργεια και ανυπομονησία - ναι, όλες μαζί - αναφορικά με το ευρέως φημολογούμενο PlayStation5 Pro της Sony. Τον Μάρτιο και τον Απρίλιο είχαμε... "ομοβροντία" από διαρροές πληροφοριών και πληθώρα δημοσιευμάτων και video σχετικών, με τον ιαπωνικό κολοσσό φυσικά κι αναμενόμενα να σιωπά. Σχεδόν "πάνω στην εκπνοή" του Μαΐου είχαμε την Δικτυακή παρουσίαση State of Play, κατά την διάρκεια της οποίας δεν έγινε η παραμικρή νύξη για το PS5 Pro, αλλά με κάποιον τρόπο... μαγικό - ε, όχι και τόσο! - έπαυσαν στο μεσοδιάστημα όλες οι σχετικές διαρροές πληροφοριών από πάσα κατεύθυνση.

Πλησιάζοντας στον Αύγουστο - και καθώς η Sony δεν θα συμμετάσχει στην γερμανική έκθεση Gamescom - θα πρέπει να θεωρηθεί πια σχεδόν απίθανο να κάνει η εταιρεία οποιαδήποτε ανακοίνωση σχετική με το PlayStation5 Pro το λιγότερο για πέντε ή έξι εβδομάδες ακόμη. Ασχέτως του πότε θα αποφασίσει η εταιρεία να το αποκαλύψει, πάντως, δεν είναι δύσκολο να διακρίνει οποιοσδήποτε πως η φημολογία γύρω από το PS5 Pro έχει ως τώρα εστιάσει σε δύο συγκεκριμένα πράγματα μόνο: στις τεχνικές του προδιαγραφές συγκριτικά με τις αντίστοιχες του PS5 και στο πώς αυτές θα "μεταφράζονται" σε υψηλότερες επιδόσεις στα games των δύο συστημάτων.

Υπάρχει όμως μία άλλη, τρίτη πλευρά στο όλο ζήτημα του PS5 Pro που δεν έχει σε καμία περίπτωση αναδειχθεί αρκετά: η εξαιρετικά μεγάλη πιθανότητα να πρόκειται για ένα προϊόν PlayStation που δεν είχε σχεδιάσει και προωθήσει ποτέ μέχρι σήμερα η Sony. Κι αυτό γιατί, αν οι εκτεταμένες και πια σαφείς διαρροές πληροφοριών για τα τεχνικά του χαρακτηριστικά είναι ακριβείς, το PS5 Pro δεν είναι "μοντέλο ανανέωσης στην ίδια γενιά hardware" (mid-gen refresh): είναι ένα "σύστημα-γέφυρα" (cross-gen) ανάμεσα σε δύο διαφορετικές γενιές hardware.

Σύστημα οικιακής ψυχαγωγίας... cross-gen;!; Ναι. Όπως τα γνωστά cross-gen games, κοινά δηλαδή ανάμεσα στο PS4 και το PS5, με την διαφορά πως αντί να "κρατά επαφή με το παρελθόν", το PS5 Pro "προετοιμάζει τον δρόμο για το μέλλον", λειτουργώντας ως "γέφυρα" ανάμεσα στο PlayStation5 και το PlayStation6. Οι λόγοι είναι πολλοί, είναι συγκεκριμένοι και είναι οι παρακάτω.

Το PSSR δεν έχει αναπτυχθεί μόνο για ένα μοντέλο PlayStation
Η πρώτη ένδειξη που έχουμε για το ενδεχόμενο να είναι το PS5 Pro ένα "σύστημα-γέφυρα" προς το PS6 δεν είναι άλλη από την τεχνολογία αύξησης της ανάλυσης εικόνας που η Sony ανέπτυξε και έχει ονομάσει PlayStation Spectral Super Resolution (PSSR). Αυτή η τεχνολογία είναι, σε αδρές γραμμές, αντίστοιχη των nVidia DLSS, AMD FSR και Intel XESS από τον κόσμο των PC όσον αφορά σε αυτήν την συγκεκριμένη λειτουργία του πολλαπλασιασμού γραμμών - είναι όμως η πρώτη φορά που κάτι τέτοιο εμφανίζεται σε προϊόν όπως το PlayStation, σε επίπεδο συστήματος, χάρις στο υποσύστημα μηχανικής μάθησης που ενσωματώνει μόνο το PS5 Pro και όχι το αρχικό PS5.

H λειτουργία αύξησης της ανάλυσης εικόνας (upscaling) στα οικιακά συστήματα ηλεκτρονικής ψυχαγωγίας είναι ήδη σημαντική και θα γίνει σημαντικότερη τα επόμενα χρόνια, καθώς η πρόοδος του hardware στο οποίο αυτά στηρίζονται έχει επιβραδυνθεί. Αυτό σημαίνει πως θα πρέπει να αξιοποιηθεί πλέον και έξυπνο, αποδοτικό software προκειμένου να έχουμε υψηλό αριθμό καρέ ανά δευτερόλεπτο στα μελλοντικά games. Μιλώντας, δε, για games που έρχονται, αυτά εννοείται πως θα επιδιώκουν να γίνονται όλο και πιο εντυπωσιακά στον τομέα των γραφικών, οπότε θα είναι ολοένα και πιο δύσκολο να απεικονίζονται ομαλά μόνο βάσει hardware.

Η τεχνολογία PSSR θα βοηθήσει πάρα πολύ στην μετάβαση αυτή σε περισσότερο πλούσια οπτικά, περίπλοκα games - ειδικά σε όσα βασίζονται στην Unreal Engine της Epic - τα επόμενα χρόνια, όπως βοηθούν ήδη πολύ στους προσωπικούς υπολογιστές οι τεχνολογίες DLSS, FSR και XESS. Η ίδια η Sony αναφέρει στα συνοδευτικά της έγγραφα προς τους δημιουργούς games πως θα συνεχίσει να εξελίσσει σταθερά την τεχνολογία PSSR στο μέλλον ώστε να αποδίδει σε ρυθμούς 4Κ/120 ή και 8Κ/60 σε πολύ περισσότερα είδη games. Αυτού του είδους η βελτίωση των δυνατοτήτων μιας τεχνολογίας απαιτεί χρόνο. Για την ακρίβεια, όπως μπορούν να επιβεβαιώσουν οι PC gamers, χρόνια. Με άλλα λόγια: η PSSR δεν έχει αναπτυχθεί μόνο για το PS5 Pro, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.

Στο ίδιο πλαίσιο - ακριβώς όπως οι nVidia DLSS ή AMD FSR - η PSSR είναι πολύ πιθανό να αξιοποιήσει το υποσύστημα AI του PS5 Pro και για την άλλη σημαντική λειτουργία αυτών των τεχνολογιών: την δημιουργία νέων καρέ κίνησης από τα υπάρχοντα (frame generation). Αυτή αποδεικνύεται σωτήρια σε περιπτώσεις όπου ναι μεν παράγονται από ένα σύστημα αρκετά καρέ ανά δευτερόλεπτο στον εκάστοτε τίτλο, μα η κίνηση δεν είναι επαρκώς ομαλή. Όπως και η αύξηση της ανάλυσης, η παραγωγή νέων καρέ θ' αποδειχθεί πολύτιμη τα επόμενα χρόνια - και με πρακτικά δεδομένο το ενδεχόμενο το PS6 για λόγους συμβατότητας να βασίζεται επίσης σε hardware της AMD, η δουλειά που θα έχει γίνει στο μεσοδιάστημα με το PS5 Pro θ' αξιοποιηθεί εκτενώς και στο επόμενο PlayStation, όποτε αυτό έλθει (για την ώρα κανείς δεν το περιμένει πριν από το 2027 ή 2028).

Η χρήση AI για αύξηση της ευκρίνειας είναι μόνο η αρχή
Πέρα από την τεχνολογία PSSR, πάντως, το είδος των υποσυστημάτων που θα περιλαμβάνει το PS5 Pro είναι από μόνα τους πρακτική απόδειξη των σχεδίων της Sony για επόμενα, μελλοντικά μοντέλα PlayStation. Το υποσύστημα επεξεργασίας εντολών τεχνητής νοημοσύνης, για παράδειγμα, είναι κάτι που η AMD δεν είχε καν "στα υπ όψιν" το 2017 ή 2018, όταν δηλαδή σχεδίαζε τον συνδυασμό κεντρικού επεξεργαστή και υποσυστήματος γραφικών στα οποία στηρίζεται το PS5 και το Xbox Series X. Η Sony μπήκε στην διαδικασία να αναπτύξει αυτό το ειδικό υποσύστημα - είτε μόνη της είτε σε συνεργασία με την AMD - ουσιαστικά μέσα σε λιγότερο από τρία χρόνια... γνωρίζοντας ήδη πως αυτό θα ενσωματωθεί σε ένα προϊόν που δεν θα είναι το PlayStation6.

Αυτό κυριολεκτικά "μιλά από μόνο του": εκείνοι που παρακολουθούν για πολλά χρόνια την Sony και καταλαβαίνουν τον τρόπο με τον οποίο ο ιαπωνικός κολοσσός διαχειρίζεται τους πόρους του και επενδύει σε ανάπτυξη τεχνολογιών, γνωρίζουν πως η εταιρεία αυτή σπάνια ξοδεύει αυτού του επιπέδου τα χρήματα αποσπασματικά, για ένα και μόνο προϊόν δηλαδή. Ο μηχανισμός αύξησης της ανάλυσης, για παράδειγμα, που αξιοποιήθηκε στο PS4 Pro (checkerboarding) είναι τυπικό τέτοιο παράδειγμα, καθώς αξιοποιήθηκε εκτενώς και στο PS5. Στα τεχνικά έγγραφα που διέθεσε η Sony στους δημιουργούς games για το PS5 Pro υπάρχουν επίσης ενδείξεις πως αυτή ακριβώς η τεχνική χρησιμοποιείται σε έναν βαθμό και από το PSSR, υποβοηθούμενη από ειδικά σχεδιασμένους αλγόριθμους AI που επιταχύνουν αυτήν την διαδικασία και προσφέρουν υψηλότερου επιπέδου αποτελέσματα.

Κατά πάσα πιθανότητα, λοιπόν, το υποσύστημα μηχανικής μάθησης που περιλαμβάνεται στο PS5 Pro - ισχυρό μάλιστα στα 67 TFLOPS αν οι διαρροές πληροφοριών είναι ακριβείς - δεν θα αξιοποιηθεί μόνο στην αύξηση της ανάλυσης εικόνας. Ένα τέτοιο σύστημα εκτέλεσης εντολών AΙ μπορεί να "αναλάβει" και διάφορα άλλα πράγματα σε σύγχρονα video games, από την πειστικότερη αλληλεπίδραση με χαρακτήρες ή την περισσότερο έξυπνη συμπεριφορά των αντιπάλων, μέχρι την περισσότερο περίπλοκη λήψη αποφάσεων ή την μαθηματική δημιουργία περιεχομένου (procedural content generation). Είναι ουκ ολίγα εκείνα που τα σημερινά συστήματα οικιακής ψυχαγωγίας απλώς δεν έχουν αρκετή ισχύ για να κάνουν σε πραγματικό χρόνο, όμως με την βοήθεια των κατάλληλων μοντέλων AI μπορούν να υλοποιηθούν χάρις στο ειδικό υποσύστημα hardware που αναλαμβάνει να τα διαχειριστεί.

Βάσει της μορφολογίας που έχει αποκτήσει πλέον η αγορά του gaming, βέβαια, είναι δύσκολο έως... πάρα πολύ δύσκολο να αξιοποιηθεί αυτό το υποσύστημα AI του PS5 Pro σε χαρακτηριστικά, σημαντικά στοιχεία οποιασδήποτε νέας παραγωγής: κάτι τέτοιο θα καθιστούσε την τελευταία ασύμβατη με το αρχικό PS5 και ούτε η Sony, ούτε οποιαδήποτε άλλη εκδότρια τίτλων θα απέκλειε ποτέ ένα κοινό που θα ξεπεράσει σε λίγο τα 60 εκατομμύρια παγκοσμίως. Είναι απλώς πολύ μεγάλη η ολοένα αυξανόμενη εγκατεστημένη βάση του παρόντος PlayStation5 για κάτι τέτοιο.

Από την άλλη πλευρά, παρά τις συναρπαστικές προεκτάσεις που θα είχε ένα σενάριο κυκλοφορίας games αποκλειστικών στο PS5 Pro, κανείς δεν περιμένει στην πραγματικότητα να συμβεί κάτι τέτοιο. Θα μπορούσε, ωστόσο, η ίδια η Sony να χρηματοδοτήσει μερικές μικρότερες ανεξάρτητες παραγωγές να εστιάσουν στις δυνατότητες του PS5 Pro για να επιδείξει τί μπορεί να προσφέρει η AI στο σύγχρονο gaming, ενώ οι μεγάλες εκδότριες θα μπορούσαν επιλεκτικά να προσθέσουν διάφορα έξτρα χαρακτηριστικά σε κάποιες από τις σημαντικές παραγωγές τους ως απόδειξη της ικανότητάς τους να καινοτομήσουν και να προσφέρουν κάτι διαφορετικό.

Εννοείται πως, ακόμη και να συμβούν τα παραπάνω, θα χρειαστεί χρόνος σημαντικός για κάτι τέτοιο: οι αυξημένες δυνατότητες του PS5 Pro δεν πρόκειται να... "φέρουν τα πάνω-κάτω" στην αγορά του gaming από τον πρώτο, δεύτερο ή και τρίτο χρόνο της κυκλοφορίας του. Η ίδια η παρουσία του όμως είναι το σημαντικότερο πράγμα που θα προσφέρει το νέο σύστημα της Sony στους δημιουργούς σύγχρονων video games: μία φιλική, οικεία σε αυτούς υποδομή hardware στην οποία θα μπορούν να πειραματιστούν με νέες τεχνικές και νέες λειτουργίες βασισμένες σε μηχανική μάθηση, αναπτύσσοντας μηχανισμούς και διαδικασίες που ως τώρα δεν τούς ήταν διαθέσιμες σε οικιακό σύστημα ηλεκτρονικής διασκέδασης. Δεν θα είναι όλα όσα θα βλέπουμε στην αρχή ριζοσπαστικά ή συναρπαστικά, φυσικά, ενώ... έχουμε να ακούσουμε πολλά (πάλι) για "το μέλλον της αλληλεπιδραστικής ψυχαγωγίας" επειδή εμπλέκεται και η έννοια της AI.

Μέσα και μετά από όλα αυτά, όμως, θα αρχίσουμε από ένα σημείο και πέρα να βλέπουμε παραδείγματα εντυπωσιακών υλοποιήσεων άξιων προσοχής ή ιδέες που δεν μπορούσαν να υλοποιηθούν με συμβατικό, μη-ΑΙ hardware, καθώς οι δημιουργοί games θα αποκτούν περισσότερη οικειότητα με το PS5 Pro. Αντίστοιχα σημαντική, άλλωστε, θα είναι και η οικειότητα που θα αρχίσουν να αποκτούν και οι καταναλωτές με την έννοια των video games που αξιοποιούν με διάφορους τρόπους την AI - έτσι ώστε, όταν έλθει η ώρα για ένα PS6, να έχουν ήδη αποκτήσει ενδιαφέρον για μία νέα γενιά games που αξιοποιεί, ουσιαστικά πια, την τεχνητή νοημοσύνη.

Ευπρόσδεκτη η αυξημένη δύναμη, μα άλλη είναι η (κύρια) αποστολή του PS5 Pro
Βάσει των παραπάνω, όλα δείχνουν πως το PS5 Pro δεν θα είναι απλώς το "αντίστοιχο PS4 Pro" για την παρούσα γενιά συστημάτων οικιακής ψυχαγωγίας. Εκείνο είχε εμφανιστεί ως "φυσική ανάγκη", τρόπον τινά, ώστε να υποστηριχθεί σωστά από την Sony σε νέες τηλεοράσεις η απόδοση χρώματος HDR και η ανάλυση 4Κ (έστω και... κατ' όνομα) στις παραγωγές της του 2016 και μετά. Το PS5 Pro, αντιθέτως, δεν εισάγει απλώς "προσθετικές" καινούργιες τεχνολογίες αλλά ένα ολόκληρο νέο πεδίο πειραματισμού και εξέλιξης στα video games: αυτό της τεχνητής νοημοσύνης σε καταναλωτικά προϊόντα που απευθύνονται στο ευρύτερο κοινό. Γι' αυτό και, ενώ το PS4 Pro ήταν απλώς ένα ισχυρότερο PS4, το PS5 Pro δεν είναι απλώς ένα ισχυρότερο PS5: είναι στην πραγματικότητα το, ίσως απαραίτητο, ενδιάμεσο βήμα - αυτό που οι Άγγλοι αποκαλούν "stepping stone" - προς το PS6.

Από την πλευρά της η Sony αναμένουμε βεβαίως πως θα επικεντρωθεί αλλού κατά την διάρκεια της αρχικής προώθησης του PS5 Pro: θα εστιάσει στο πώς το νεότερό της σύστημα προσφέρει ομαλότερους και σταθερότερους ρυθμούς ανανέωσης οθόνης σε όλα τα games, στο πώς υλοποιεί σε αυτά τα games εξελιγμένα εφέ όπως το raytracing χωρίς να επηρεάζονται σημαντικά οι επιδόσεις τους, στο πώς υπάρχοντα απαιτητικά games του PS5 μπορούν πλέον να παιχθούν σε υψηλότερες αναλύσεις και επίπεδο λεπτομέρειας με απλές ενημερώσεις λογισμικού. Είναι κατανοητό, καθώς αυτά τα πράγματα μπορούν να εξηγηθούν ευκολότερα στο ευρύ κοινό και - αναμφίβολα - όλα αυτά μαζί θα μπορούσαν να είναι για σημαντικό ποσοστό των απαιτητικών PlayStation gamers αρκετούς λόγος απόκτησης ενός PS5 Pro από μόνος του.

Όμως δεν παύουμε να περιμένουμε με πιο πολλή ανυπομονησία να δούμε "εν δράσει" τα όσα φέρνει στο προσκήνιο το PS5 Pro με γνώμονα το μέλλον. Η λογική επιτάσσει πως υποσύστημα επεξεργασίας εντολών AI και υποστήριξη στην τεχνολογία PSSR θα προσφέρει και το επόμενο, μελλοντικό PlayStation (υλοποιημένα με τρόπους αρτιότερους κατά πάσα πιθανότητα). Η κυκλοφορία του PS5 Pro φέτος θα δώσει στους δημιουργούς games άφθονο χρόνο - το λιγότερο τρία χρόνια, μάλλον περισσότερο - να πειραματιστούν με όλα όσα έχει να προσφέρει η μηχανική μάθηση στην απεικόνιση γραφικών και συνολικά στο gameplay. Και, όταν θα έλθει η ώρα για το PS6, οι ίδιοι δημιουργοί θα είναι σε θέση να συμπεριλάβουν όλα όσα ξέρουν στο στάδιο αρχικού σχεδιασμού και προετοιμασίας των πρώτων games ανεπτυγμένων γι' αυτό - και να προσφέρουν περισσότερο φιλόδοξα, περίπλοκα games από αυτά που παίζουμε σήμερα. Για να δούμε, λοιπόν!